Pioden y Môr
Oddi wrth Wicipedia, y gwyddoniadur rhydd.
| Pioden y Môr | ||||||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
 |
||||||||||||||
| Dosbarthiad biolegol | ||||||||||||||
|
||||||||||||||
| Enw deuenwol | ||||||||||||||
| Haematopus ostralegus Linnaeus, 1758 |
Pioden y Môr (Haematopus ostralegus) yw'r unig aelod o deulu'r Haematopodidae, y piod môr, sydd i'w gael yn Ewrop, lle mae'n aderyn cyffredin ac adnabyddus ger glan y môr.
Mae tair is-rywogaeth yn nythu yng ngorllewin Ewrop, yn nwyrain Ewrop a gogledd Asia, China a Korea. Mae'n aderyn mudol fel rheol, ac mae llawer o adar yn symud i Ogledd Affrica yn y gaeaf, er fod cryn nifer yn gaeafu o gwmpas Prydain ac Iwerddon.
Aderyn hawdd ei adnabod yw Pioden y Môr, gyda chefn du a bol gwyn, pig mawr coch a choesau coch. Mae'r adar ieauanc yn fwy brown o ran lliw. Mae'n byw ar gregyn a phryfed y mae'n ei ddarganfod ar lan y môr fel rheol, ac mae'n arbenigwr ar agor cregyn o wahanol fathau. Yn ddiddorol, mae rhai adar yn arbenigo mewn rhoi y pig i mewn rhwng dau hanner y gragen i'w hagor, tra mae eraill yn torri twll trwy'r gragen, ac mae siâp y pig yn wahanol yn ôl y dull mae'r aderyn hwnnw yn ei ddefnyddio.
Mae'n nythu ar lan y môr fel rheol, ond weithiau ar lannau llynnoedd. Gall Pioden y Môr fyw am flynyddoedd lawer - mae cofnod o rai dros 40 mlwydd oed.
Yng Nghymru mae nifer cymharol fychan yn nythu, ond llawer mwy yn dod i'r traethau i dreulio'r gaeaf.
