Vector
Na Galipedia, a wikipedia en galego.
En física e mais no cálculo vectorial, un vector é un concepto caracterizado por un valor, ou sexa un escalar , e por un sentido (que pode ser definido nun espazo 3- dimensional, ou en xeral p-dimensional). Os vectores utilízanse para describir magnitudes tales como velocidade es, aceleracións ou forzas, nas cales é importante considerar non só o valor senón tamén a dirección e mais o sentido.
Aínda que frecuentemente se describa a un vector por un número de "compoñentes", cada un deles dependente do sistema de coordenadas particular que está usándose, as propiedades dun vector non dependen do sistema de coordenadas usado para o describir.
Un exemplo común dun vector é a forza -- ten un valor e unha orientación en tres dimensións (a diferenza de moitas dimensións espaciais que teñen unha), e a suma múltipla das forzas de acordo coa lei do paralelogramo.
En matemáticas, un vector é un elemento dunha estrutura alxébrica chamada espazo vectorial, que esencialmente é un conxunto de elementos cun conxunto de axiomas que debe satisfacer cada un de eles.
Matematicamente un vector pode ser tamén un conxunto de elementos ordenados entre si mais, a diferenza dun conxunto normal como o dos números naturais, neste caso o conxunto está ordenado.
Represéntase por un segmento orientado para denotar o seu sentido (o da frecha), a súa magnitude (a lonxitude da frecha) e mais o punto de onde parte. Para este tipo de vectores (xeralmente bi ou tridimensionais) defínense módulo, dirección e sentido.
Índice |
[editar] Propiedades
Os vectores pódense representar con letras, cunha frecha enriba. Así: .
Un vector ten as seguintes propiedades:
- Punto de aplicación, é a orixe do segmento.
- Módulo, expresa o valor numérico da magnitude vectorial. Represéntase pola lonxitude do segmento, sempre en valor absoluto. Por exemplo, se se quere expresar que o módulo de vale 5 unidades, faise así: .
- Dirección, que é a do segmento. Á recta que contén o vector chámaselle liña de acción.
- Sentido, distinguíndose dous sentidos sobre a recta de aplicación do vector.
Dise que dous vectores son concorrentes cando teñen o mesmo punto de aplicación.
Un vector oposto a outro é o que ten o mesmo punto de aplicación, módulo e dirección mais sentido contrario. Así o vector oposto a é .
Expresado con fórmulas, dado un vector de coordenadas (x,e,z) () o seu módulo é . A súa dirección está dada pola recta que contén a dito vector, e o seu sentido pode ser "para un lado" ou "para o outro".
Tamén se pode separar un vector en módulo, e dar a dirección e sentido cun vector unitario que se calcula como: , sendo i, x e k os vectores (1,0,0), (0,1,0) e (0,0,1) respectivamente.
Ver tamén escalar.
[editar] Suma e resta de vectores
[editar] Método gráfico
A suma e a resta de vectores ten en conta, ademais da magnitude escalar ou módulo, o sentido das magnitudes intervintes.
Nas figuras achegadas nesta páxina esquematízase o método gráfico para buscar o resultado.
[editar] Método analítico
[editar] Módulo resultante
Dados dous vectores e , de módulos coñecidos e que forman o ángulo θ entre si, pódese obter o módulo coa seguinte fórmula:
[editar] Dedución da expresión
Sexan dous vectores e que forman un ángulo θ entre si:
A fórmula para calcular dedúcese observando os triángulos rectángulos que se forman, OCB e ACB, e aplicando o Teorema de Pitágoras. No triángulo OCB:
OB2 = OC2 + CB2
Resultando:
No triángulo ACB :
Substituíndo isto na igualdade de antes resulta:
[editar] Obtención da Dirección
Para obter os ángulos α,β directores no anterior exemplo temos que coñecer o ángulo θ e ter calculado .
Podemos usar esta fórmula:
Coa fórmula obteremos os seos, despois para achar o ángulo a partir do seo temos que ter en conta que:
α + β = θ