სანტო-დომინგო
ვიკიპედიიდან
სანტო-დომინგო (Santo Domingo) -- დომინიკელთა რესპუბლიკის დედაქალაქი (მოსახლეობა 2.0621.200 – 2003 წ.). ქალაქი მდებარეობს კარიბების ზღვის სანაპიროზე მდინარე ოზამას შესართავთან, 18°30′N 69°59′W კოორდინატთა გადაკვეთაზე. ყველაზე ძველი მუდმივად დასახლებული ევროპელთა დასახლება ამერიკაში, და ესპანელთა კოლონიური მმართველობის პირველი ადმინისტრაციული ცენტრი ახალ სამყაროში.
[რედაქტირება] ისტორია
ქალაქი დაფუძნდა ~1496-1498 წლებში, როგორც სანტო დომინგო დე გუზმან, ბართოლომეო კოლუმბის (ბართლომე კოლონი), ქრისტეფორე კოლუმბის ძმის მიერ, მდინარე ოზამას აღმოსავლეთ სანაპიროზე. ქალაქი გაფართოვდა და დასავლეთ სანაპირო მოიცვა 1502 წლიდან ფრეი ნიკოლას დე ოვანდოს მმართველობის პერიოდში. ქალაქის გეგმარება ახალ სამყაროში სხვა კოლონიური დასახლებებისთვის ნიმუშად გამოიყენებოდა ხოლმე. 1508 წელს ფერდინანდ II არაგონელმა შემოიღო ქალაქის გერბი ემბლემით “ინდიის პირველი ქალაქი”.
ქალაქის კოლონიალურ ნაწილში მდებარეობს დასავლეთ ნახევარსფეროში აშენებული პირველი ციხე-კოშკი (ფორტალეზა ოზამა), პირველი საავადმყოფო (ჰოსპიტალ დე სან ნიკოლას დე ბარი), პირველი საკათედრო ტაძარი (კათედრალ დე სანტო დომინგო) და პირველი მონასტერი (მონასტერიო დე სან ფრანცისკო).
1538 წელს დაიწყო მშენებლობა ახალ მსოფლიოში უძველეს უნივერსიტეტზე. მას სანტო ტომას დე აქვინო დაერქვა წმ. თომას აქვინელის პატივსაცემად და დღესაც ფუნქციონირებს, როგორც “უნივერსიდად აუტონომა დე სანტო დომინგო”.
საკათედრო ტაძრის სამარხს მოიხსენიებდნენ, როგორც ქრისტეფორე კოლუმბის საბოლოო განსასვენებელს (ამ ფაქტს საკამათოდ მიიჩნევენ), თუმცა მისი ნეშტი 1990 წელს გადატანილ იქნა კოლუმბის შუქურაში (ფარო ა კოლონ).
1586 წელს ქალაქი გაძარცვულ იქნა ინგლისელი პირატი ფრენსის დრეიკის მიერ, ხოლო 1930 წელს კი იგი თითქმის მთლიანად დაანგრია ტროპიკულმა ქარიშხალმა. ქალაქი აღდგენილ იქნა და დიქტატორ რაფაელ ლეონიდას ტრუხიოს პატივსაცემად სიდად ტრუხიო დაერქვა, თუმცა 1961 წელს დიქტატორის მკვლელობის შემდეგ ქალაქს მყისვე დაუბრუნეს ადრინდელი სახელი.
