De Hoeve
De Hoeve is een klein dorp dat ligt tussen Wolvega en Noordwolde in de gemeente Weststellingwerf, provincie Friesland (Nederland).
De Hoeve ligt in een landelijk gebied in 2006 wordt het aantal inwoners gesteld op 444. De Hoeve is nog niet zo'n oud dorp. Het werd voor het eerst bij haar naam genoemd in 1938. Op een kaart van 1646 was het gebied alleen nog maar heide. Niet lang daarna worden er aan de Noordwolderweg twee boerderijen gebouwd, de Oosterhoeve en de Westerhoeve. Op een kaart van Grietman Willem Van Haren uit 1698 zijn beide boerderijen te zien. De boerderijen en het gebied rond de boerderijen worden ook wel Vinkegahoeve en Steggerdahoeve genoemd. Dit omdat de respectievelijke boerderijen dicht in de buurt van Vinkega en Steggerda lagen. De Westerhoeve lag ten westen van de Noordwoldervaart en de Oosterhoeve lag aan een meer ten oosten van de Noordwoldervaart. De arbeiders die op de Ooster- en Westerhoeve werkten bouwden hun woninkjes in de weilanden achter de boerderijen. In de loop der tijd kwamen er steeds meer huisjes, die samen twee kleine dorpjes vormden. Pas in 1938 ontstond het huidige De Hoeve door samenvoeging van deze buurtschappen.
Toen in 1642 de toestemming van de Staeten van Friesland kwam om de Noordwoldervaart te graven werd er, vanwege de waterhuishouding, in 1650 een sluis in de Linde gebouwd. Deze sluis zou later de naam krijgen van de toenmalige sluismeester Contermans. De naam Contermans, waarnaar later ook een weg en een brug genoemd is, had oorspronkelijk niet zo'n beste klank. In 1742 werd er door veenbazen en schippers een brief aan de Staeten van Friesland gericht over de schutmeester Jan Harm Contermans, die alleen maar schutte wanneer hij daar zin in had. Hij wilde de mensen liever op hun plaats houden, zodat hij ze zijn jenever kon verkopen. Daarom liet hij 's nachts het water weglopen. Bloedhonden hielpen bij het op afstand houden van de schippers wanneer die er zelf wat aan wilden doen.
De zandrug die tussen het laagveen lag was een ruige wildernis en heel arm onland. Dit werd met ontzettend veel moeite bruikbaar gemaakt. Vaak was het zo dat de eigenaar van dat land in Duitsland moest gaan maaien en hooien of extra werk vond in de veenderij aan de baggelbak. Kinderrijk als alle gezinnen in die tijd waren, was het buitengewoon moeilijk om het hoofd een beetje boven water te houden.
In het begin van de 19e eeuw werd het (Oosterhoevens) Meer droog gelegd. De Meerdiek, een oud pad dat langs het meer liep, is allang geen doorgang meer, maar wordt door ouderen nog steeds zo genoemd. Een vennetje dat bekend stond als de Keizerspoel, was aan het begin van de 20e eeuw nog een snoekplekkie en lag in het verlengde van de Keizerswal. De Keizerswal was, net als de Keizerspoel, genoemd naar de familie (Jan, Kobus en Geertien) Keizer. Zij woonden toen op de plaats waar de Noordwoldigervaart een bocht maakt.
Een belangrijke persoon voor De Hoeve was Albert H. Kuipers. Hij was onder andere veenbaas en landbouwer en de grondlegger van de eerste en enige school in De Hoeve. Dit door uit naam van nog eens 68 mensen een adres te richten aan de provincie. Hij had veel land en stelde een stuk beschikbaar voor de bouw van de school. De gemeente was het er niet zo erg mee eens: "Dan konden er nòg wel eens dertien scholen in Weststellingwerf gesticht worden en in Steggerda zou dan de openbare school overbodig worden". Maar ook de centen was een moeilijk punt: "de hoofdelijke omslag zou te zwaar drukkend worden". Maar de provincie zag in dat voor zo'n 70 kinderen van tussen de vijf en twaalf jaar er wel een school moest komen. Vooral omdat de wegen op de winterdag onbegaanbaar waren en de kinderen zich dagelijks zo’n drie tot vijf uur door de modder moesten worstelen. De Provincie heeft de gemeente aangezegd een school te bouwen op de daartoe aangeboden plaats. Dit speelde om en nabij de jaren 1873 en 1876.
Om met elkaar meer te kunnen doen werd in 1908 het Plaatselijk Belang opgericht. De Jokweg werd aangepakt, eerst met paaltjes met witte koppen en later met zand. Veel mensen hebben destijds gratis steen van Peperga hier heen gekruid voor de verharding van de weg Steggerdahoeve. Als er een vergadering van Plaatselijk Belang was nam, iedereen zijn eigen stoel mee naar de school. Zo'n avond werd dan met liedjes en voordrachten vol gemaakt. Ook was er dan een kopje chocolade waarvoor de boeren melk gegeven hadden. Wanneer er meer melk was als nodig, werden de schoolkinderen de volgende dag ook op een kopje getrakteerd.
De mensen uit De Hoeve moesten lange tijd naar Vinkega en Steggerda om naar de Nederlands Hervormde Kerk te gaan. In 1905 wordt voor het eerst op De Hoeve een huisdienst gehouden bij Albert Hornstra. Pas in 1920 hadden 74 mensen hun handtekening gezet onder een verzoek om een eigen lokaal in De Hoeve. Het jaar daar op werd het kerkje aanbesteed. Begin 2005 wordt besloten er geen erediensten meer te houden en wordt het gebouw het atelier van een plaatselijke kunstenaar.
Tijdens de ruilverkaveling (begin 70er jaren) zijn er veel huisjes afgebroken. Inmiddels zijn- en worden er weer nieuwe huizen gebouwd. De openbare school in De Hoeve heet, sinds de spannende strijd, voor het voortbestaan van de school, tegenwoordig De Klaeter. De naam verwijst naar de Ratellaan die vroeger in de volksmond Klaeterlaene heette, maar die naam van B&W niet officieel mocht dragen. Inmiddels is er wel een nieuwe Klaeterlaene. Tevens verwijst de naam van de school naar de altijd in beweging zijnde kinderen. Precies als de altijd in beweging zijnde bladeren van de ratelpopulier. Met een verwijzing naar de Ooster- en Westerhoeve is er al ruim zo'n twintig jaar een maandelijks verschijnend dorpskrantje OosterWester genaamd. Door korfbalclub De Hoeve, de enige en in 1939 opgerichtte sportvereniging die het dorp rijk is, is De Hoeve bekend door de kleuren rood en groen. Het is een actief dorp waarbij opvalt dat veel mensen zich betrokken voelen bij alles wat er georganiseerd wordt.
[bewerk] Externe link
|
|
 |
|---|---|
|
Steden, dorpen en gehuchten |
|
|
Buurtschappen |
|
|
Friesland (Fryslân): Steden en dorpen | Nederland: Provincies | Gemeenten |
|
