Emile Vandervelde
Emile Guillaume Vandervelde (Elsene 25 januari 1866 – Elsene 27 december 1938) was een Belgisch-Brusselse jurist en politicus.
Hij was de onbetwistbare "Patron" van de BWP, de Belgische Werkliedenpartij, de voorloper van de BSP, waarvan hij in 1933 de voorzitter zou worden . Hij was nog student toen hij tot de partij toetrad, in 1885.
In 1894, het jaar waarin hij aan zijn parlementaire loopbaan begon, stelde hij het Charter van Quaregnon op. Het werd de ideologische grondslag van het Belgische socialisme.
Emile Vandervelde bleef vasthouden aan de marxistische leerstellingen, volgens dewelke de maatschappij in twee noodzakelijk vijandige klassen is ingedeeld, en de organisatie van de partij moest gebeuren "op het terrein van de klassestrijd".
In 1902 werd in het Brusselse Parlement zijn wetsvoorstel omtrent een grondwetswijziging voor het algemeen stemrecht, afgeketst door de katholieke regering van Graaf Paul de Smet de Naeyer. 's Avonds ontstond een massale arbeidersbetoging te Leuven. Door de burgerwacht werden 6 arbeiders neergekogeld: Jan Govaerts (22 j.), Petrus Imbrechts (17 j.), Petrus Jansegers (38 j.), Martin Vanlens (38 j.), Jan Ceusters (42 j.) en Pieter Jensen (16 j.). Bevelvoerders en schutters werden achteraf gedecoreerd: Louis Coen, kruis 1ste klasse, burgerwachters De Wit en Frère, kruis 2de klasse en schutter Vande Wiele, médaille 1ste klasse.
Vandervelde werd professor aan de Vrije Universiteit van Brussel (1895) en behoorde tot de voornaamste politieke leiders in België. Vanaf 1914 was hij minister van State, en van 1918 tot 1921 in de Nationale Unie-regeringen minister van Justitie. Hij zorgde voor een Huishuurwet, een Wet inzake het Gebruik van Alcohol, en voor een hervorming van het gevangeniswezen.
In het eerste Rooms-Rode kabinet-Poullet-Vandervelde, 1925 - 1927 bekleedde hij de portefeuille van buitenlandse zaken. Namens België ondertekende hij in 1925 het verdrag van Locarno.
