Fiscaal recht
Onder de term belastingrecht (of fiscaal recht) wordt verstaan het geheel aan regels over de heffing en de invordering van belastingen.
Inhoud |
[bewerk] Europees fiscaal recht
De douanewetgeving in de Europese Unie wordt voor alle lidstaten rechtreeks geregeld door het communautair douanewetboek. De rechtstreekse werking van het Europese douanerecht wordt bewerkstelligd doordat het recht is vervat in rechtstreeks werkende Europese verordeningen.
[bewerk] Nederlands fiscaal recht
Belastingrecht is een onderdeel van het bestuursrecht. Belastingen worden altijd uit hoofde van een wet in formele zin geheven. Dat wil zeggen dat het Nederlandse parlement zich over alle belastingen heeft uitgelaten. De uitvoering van de belastingwetten is overgelaten aan de belastingdienst. De belastingdienst heeft diverse functies. Niet alleen moeten zij de belastingwetten uitvoeren en dus bijvoorbeeld vaststellen hoe hoog de belastingschuld van een belastingplichtige is, maar zij moet ook de belastingschulden innnen. Deze verschillende functies ziet men dan ook terug binnen "de Dienst". De uitvoering van de belastingwet is overgelaten aan de inspecteur en het innen van de belastingschulden aan de ontvanger.
[bewerk] Belastingheffing
De heffing van rijksbelastingen wordt geregeld in belastingwetten. Voor vrijwel elke soort belasting is er een aparte wet. De bekendste zijn de Wet op de inkomstenbelasting 2001, de Wet op de loonbelasting 1964, de Wet op de omzetbelasting 1968 en de Wet op de vennootschapsbelasting 1969. Deze wetten worden wel heffingswetten genoemd. Daarnaast zijn er twee overkoepelende wetten, namelijk de Algemene wet bestuursrecht en Algemene wet inzake rijksbelastingen. Daarin staan algemene regels die voor de heffing van (nagenoeg) alle rijksbelastingen gelden. Deze regels gaan onder meer over de verplichting tot het doen van aangifte en tot het beantwoorden van vragen van de belastinginspecteur, de manier waarop en de termijn waarbinnen belastingaanslagen moeten worden opgelegd en hoe en binnen welke termijn een bezwaarschrift kan worden ingediend tegen een belastingaanslag. Naast al deze wetten vormen internationale verdragen, rechtspraak van de belastingrechter en vele beleidsregels van de Staatsecretaris van Financiën belangrijke rechtsbronnen van het belastingrecht.
[bewerk] Directe en indirecte belastingen
De verschillende belastingen die we kennen zijn te verdelen in directe en indirecte belastingen. Directe belastingen zijn belastingen waarbij belastingplichtige en belastingschuldige dezelfde persoon zijn. Dat lijkt vanzelfsprekend, maar hierna zal blijken dat dat niet altijd zo hoeft te zijn. Voorbeelden van directe belastingen zijn inkomstenbelasting, loonbelasting en vennootschapsbelasting. Bij de andere groep, de indirecte belastingen, is de belastingplichtige niet dezelfde als de belastingschuldige. Ter illustratie een voorbeeld. De bekendste indirecte belasting is de BTW, de omzetbelasting (Wet op de omzetbelasting 1968). De omzetbelasting wordt geacht te drukken op de consument; hij betaalt een hogere prijs voor het door hem afgenomen product. De consument is de belastingschuldige. Het is echter de winkelier, de belastingplichtige, die de belasting vervolgens afdraagt aan de fiscus. Andere voorbeelden van indirecte belastingen zijn accijnzen en douaneheffingen.
[bewerk] Invordering van belastingen
De invordering van belastingen is geregeld in de invorderingswet. In deze wet zijn onder meer geregeld de betalingstermijnen die gelden voor de verschillende belastingaanslagen en de dwangmiddelen die de ontvanger der belastingen kan toepassen. Zo kan de ontvanger beslag laten leggen op het salaris of de bezittingen van een belastingschuldige en kan hij derden aansprakelijk stellen voor een belastingschuld. Bekende voorbeelden van een dergelijke aansprakelijkheid zijn de ketenaansprakelijkheid in de bouwwereld en de bestuurdersaansprakelijkheid voor directeuren van vennootschappen.
[bewerk] Jurisprudentie
Zie hier een lijst van rechterlijke uitspraken omtrent belastingen.
[bewerk] Belgisch fiscaal recht
België kent een aantal fiscale wetboeken:
- Wetboek van de inkomstenbelastingen 1992
- BTW-Wetboek
- Wetboek der registratie-, hypotheek- en griffierechten - Vlaams gewest
- Wetboek der registratie-, hypotheek- en griffierechten - Waals gewest
- Wetboek der registratie-, hypotheek- en griffierechten - Brussels Hoofdstedelijk gewest
- Wetboek der successierechten - Vlaams gewest
- Wetboek der successierechten - Waals gewest
- Wetboek der successierechten - Brussels Hoofdstedelijk gewest
- Wetboek van zegelrechten
Deze worden verder uitgewerkt in koninklijke besluiten van de federale regering of decreten van de deelstaten (gewesten en gemeenschappen).
De volledige federale regelgeving is online te vinden in de fiscale gegevensbank van de belastingsdienst: http://www.fisconet.fgov.be/nl/databank.htm. Deze bevat alle wetgeving, administratieve commentaar, circulaires, forfaits, parlementaire vragen, rechtspraak, vakcursussen enz.
[bewerk] Zie ook
- Belasting
- Handhaving van belastingen
- Belasting in Nederland
[bewerk] Externe links
- www.belastingdienst.nl Website van de Nederlandse belastingdienst
- www.minfin.nl Website van het Nederlandse Ministerie van Financien
- wetten.overheid.nl Website van de Nederlandse rijksoverheid met alle geldende wetgevingnl:Fiscaal recht