Spaghettiwestern
Spaghettiwestern is een bijnaam voor Italiaanse westerns. Deze films waren in de tweede helft van de jaren 60 en in het begin van de jaren 70 razend populair.
Het genre dankt zijn naam aan het feit dat deze door Italiaanse studio's geproduceerd werden. In eerste instantie was het een pejoratieve term, veroorzaakt door de belabberde kwaliteit van sommige van deze films. Hoewel de meeste spaghettiwesterns snel en goedkoop gemaakt werden en niet altijd even origineel waren, zitten er toch wel degelijk films tussen van zeer hoge kwaliteit. Sinds de jaren '80 is de spaghettiwestern in aanzien gestegen.
Inhoud |
[bewerk] Geschiedenis van het genre
De eerste Spaghettiwestern werd in 1961 gemaakt, dit was Era Sam Wallach... lo chiamavano 'così sia' (Savage Guns).
In de jaren daarop werden veel andere films gemaakt, dit waren voornamelijk de Spaanstalige Zorro films en de Duits gesproken Winnetou en Old Shatterhand films.
Het genre brak ineens groots door toen A Fistfull of Dollars/ Per un Pungo di Dollari in 1964 verscheen. Deze film werd de stillistische blauwdruk voor alle andere spaghettiwesterns. Deze film werd gemaakt door Sergio Leone, de grootmeester van het genre.
De muziek die gecomponeerd werd door Ennio Morricone zou kenmerkend worden voor alle spaghettiwesterns. Morricone componeerde voor meer dan 100 spaghettiwesterns de muziek en zijn zeer herkenbare muziek is haast bekender dan het genre zelf.
De reden voor dit onverwachtse succes was dat het publiek moe was geworden van alle traditionele westerns. Spaghettiwesterns waren met hun grove geweld, politiek incorrecte thema's en verbluffende stilering een welkome afwisseling.
Het hoogtepunt van de spaghetti-western vond plaats in 1965 en 1966. In dit jaar werden er maar liefst 600 van dit soort films gemaakt. Ook verschenen toen For A Few Dollars More en The Good, the Bad and The Ugly, de twee meest succesvolle westerns. Beide werden geregisseerd door Segio Leone. In diezelfde periode kwam ook Django uit, een film die zo succesvol was dat er ruim 25 vervolgen op werden gemaakt.
Eind jaren 60 nam de populariteit van het genre af. Dit kwam doordat het publiek moe werd van de enorme hoeveelheid westerns die steeds hetzelfde waren. Juist deze afname van succes zorgde voor de creatieve bloei van het genre. Filmmakers gingen nu experimenteren met nieuwe westerns om toch publiek te trekken.
In 1968 verscheen The Great Silence een spaghettiwestern die zich volledig in de sneeuw afspeelde en met een doofstomme held. In 1968 verschenen Django Kill een surrealistische western die horror-elementen met het genre combineerde. De meest bizarre western is El Topo (1970) waarin droom en werkelijkheid door elkaar heen lopen en waarin seks en Bijbelse symboliek de boventoon vormen.
Sergio Leone combineerde in Once upon a Time in the West de spaghettiwestern met een episch historisch drama en maakte zo waarschijnlijk de beste film in zijn genre.
A Bullet for the General (1968) was de eerste spaghetti-western waarin links politieke idealen werden gepromoot. De film zette een trend van spaghetti westerns waarin de Mexicaanse revolutie als metafoor voor een communistisch ideaalbeeld werd gebruikt.
Nadat ook de experimentele spaghettiwesterns geen succes meer hadden begon men met het maken van komische films. Het meest succesvolle hierin waren de Trinity films waarin het komische duo Terence Hill en Bud Spencer de hoofdrollen speelden. Deze films waren korte tijd zeer succesvol maar ook daar was het publiek midden jaren 70 al op uitgekeken.
In 1976 deed Enzo G. Castellari met Keoma een poging om het genre nieuw leven in te blazen. Hoewel Keoma te boek staat als één van de meest gewelddadige en stijlvolle westerns, was deze film geen succes. Het genre was definitief uitgeblust: Keoma zou de laatste spaghettiwestern zijn.
[bewerk] Kenmerken
De spaghettiwesterns voldoen meestal aan de volgende kenmerken:
- low-budget productie
- opgenomen in Spanje en Italië
- Italiaanse titel
- origineel in het Italiaans gesproken
- weinig dialogen
- gewelddadig
- geen uitgesproken onderscheid tussen goed en kwaad
- figuranten hebben een mediterraan uiterlijk
[bewerk] Locaties
Veel van deze films werden opgenomen in de Cinecittà-studios in Rome en op locatie in het Spaanse Almería, omdat het woestijnachtige landschap lijkt op het landschap van het zuidwesten van de Verenigde Staten. Om deze reden zijn de Mexicaanse revolutie, Mexicaanse bandieten en het grensgebied tussen Mexico en de Verenigde Staten terugkerende motieven.
[bewerk] Lijst van spaghettiwesterns
- [[Era Sam Wallach... lo chiamavano 'così sia' (Savage Guns), 1961]]
- Per un pugno di dollari (A fistful of dollars), 1964
- Per qualche dollaro in più (For a few dollars more), 1965
- Il buono, il brutto, il cattivo (The good, the bad and the ugly), 1966
- Django, 1966
- I Quattro dell'Ave Maria (Ace High), 1968
- C'era una volta il west (Once Upon a Time in the West), 1969
- Giù la testa (A Fistful of Dynamite]]), 1971
- Lo chiamavano Trinità (They call me Trinity), 1971
- ...continuavano a chiamarlo Trinità (Trinity is still my name), 1972
- Il mio nome è Nessuno (My name is Nobody), 1974
[bewerk] Regisseurs
- Enzo G. Castellari
- Sergio Leone
- Sergio Corbucci
- Sergio Sollima
- Tonino Valerii
[bewerk] Acteurs
- Mario Brega
- Charles Bronson
- Claudia Cardinale
- Lee van Cleef
- Clint Eastwood
- Henry Fonda
- Sancho Gracia
- Richard Harrison
- Terence Hill
- Klaus Kinski
- Guy Madison
- Tomas Milian
- Gordon Mitchell
- Franco Nero
- Jack Palance
- Fernando Sancho
- Jason Robards
- Bud Spencer
- Gian Maria Volonté
- Eli Wallach
- Frank Wolff
