Wilaya
wilaya, (meervoud: Wilãyat; Arabisch: ولاية) afgeleid van wilã, is een Islamitische term en betekent macht, autoriteit of een soort van recht.
Vilayet, eyalet, beglerbegilik of pasjaluk waren benamingen voor een provincie binnen het Ottomaanse Rijk.
Inhoud |
[bewerk] Politieke entiteit
Wilaya is de arabische naam voor provincies, gebieden of districten in een aantal landen in Afrika en Azië. Op dit moment geldt dit systeem in Algerije, Marokko, Soedan, Oman, Afghanistan, Tadzjikistan, Oezbekistan, Turkmenistan, Indonesië en Maleisië.
In sommige talen heet het woord anders:
- Oezbeeks: viloyat (viloyatlar)
- Perzisch: velayat
- Tadzjieks: viloyat (viloyatho)
- Turkmeens: welayat (welayatlar)
Elke Wilaya wordt bestuurd door een wali (gouverneur) die wordt aangesteld door de regering. In kleinere Arabische landen zijn er in plaats van wilayat gouvernoraten.
[bewerk] Geschiedenis
In het tijdperk van de Mamelukken in Egypte en Syrië was de wilaya de kleinste bestuurlijke eenheid. In islamitisch Perzie werd de term gebruikt voor middelgrote provincies. Vanaf 1864 gebruikte het Ottomaanse rijk de Turkse term vilayet voor veel grotere gebieden om er provincies mee aan te duiden, zoals bijvoorbeeld het vilayet van Mosul, Beiroet, Bagdad en Saloniki. Het aantal vilayets varieerde over de eeuwen van het bestaan van het Rijk maar op het hoogtepunt van haar bestaan, had het rijk 29 vilayets.
Een vilayet was onderverdeeld in een aantal sandjaks, die op haar beurt weer waren onderverdeeld in kaza of kadiluk.
Aan het hoofd van elke vilayet stond de beglerbegi (of beylerbeyi of mirmiran), de gouverneur generaal over 1 of meerdere vilayets. Dit was vaak de Pasja (of beg).
De wali was in Pakistan of Perzië de gouverneur.
De vilayets bestonden tot voor kort nog in Turkije.