Canal de Suez
Un article de Wikipèdia, l'enciclopèdia liura.
Lo Canal de Suez es un canal de 163 km de long que religa la Mar Mediterranèa a la Mar Roja, de Port Said a Suez. Permet als naviris de comèrci d'anar d'Europa cap a Asia sens far lo torn d'Africa per lo Cap de Bona Esperança, e per aquo ten una importança màger per lo provesiment en petroli d'Europa e per lo comèrci internacional generalament.
[Modificar] Istòria
Lo canal foguèt bastit entre 1859 e 1869 per la compania franco-egipciana de Ferdinand de Lesseps. 1,5 milion d'egipcians participèron a la seuna bastison e 125 000 moriguèron mai que mai del colerà. Lo canal foguèt dubèrt lo 17 de febrièr 1867. En 1882, pr'amor de la seuna deute exteriora, Egipte deguèt vendre las seunas parts al Reialme Unit. En 1888 la Convencion de Constantinople confirmèt la neutralitat del canal, declarat: " Liure e dubèrt en temps de patz coma en temps de guèrra, a tot naviri de comèrci o de guèrra, sens destinga de pabalhon.".
En 1956 lo president egipcian Gamal Abdel Nasser nacionalizèt la compania del canal, que los accionaris magèr èran alavetz britanicas e franceses.Per lo recobrar, Reialme Unit, França e Israèl faguèron una operacion militara que foguèt un fracàs: las Nacions Unidas assegurèron la legitimitat egipciana pel canal per una resolucion. Apuèi la Guèrra del sièis jorns en 1967, lo canal demorèt tancat fins a 1975, una força d' ONU demorèt per gardar la patz fins a 1974.
