Akcja Burza
Z Wikipedii
Akcja "Burza" – akcja wojskowa zorganizowana i podjęta przez oddziały Armii Krajowej przeciw wojskom niemieckim, w końcowej fazie okupacji niemieckiej, bezpośrednio przed wkroczeniem wojsk radzieckich, prowadzona na terenach II Rzeczypospolitej.
Spis treści |
[edytuj] Formy
Były one uzależnione od stanu i położenia oddziałów niemieckich i obejmowały:
- powstanie zbrojne
- wzmożoną akcję dywersyjną
Ze względu na zerwane w 1943 stosunki dyplomatyczne między Rządem Polskim na Uchodźstwie a ZSRR, akcja "Burza" miała być prowadzona niezależnie od Armii Czerwonej.
[edytuj] Miejsce
Terytorium Państwa Polskiego w granicach sprzed 1939 w miarę wycofywania się Niemców przed wojskami ZSRR. Początkowo wyłączono z akcji duże miasta w celu oszczędzenia ich mieszkańców i zabudowy, jednak od lipca 1944 dowódca AK gen. Tadeusz Bór-Komorowski rozkazał żołnierzom AK zajmowanie również dużych miast.
[edytuj] Cel
Uświadomienia władzom radzieckim, że na wyzwolonych z okupacji niemieckiej terenach polskich w granicach z 1939 gospodarzami są Polacy. Zanegowanie alianckiego podziału na strefy operacyjne w myśl którego Polska znajdowała się w radzieckiej strefie operacyjnej i wojska aliantów zachodnich ani oddziały im podporządkowane tu nie operowały. Wymuszenie na ZSRR uznania władzy Rządu Emigracyjnego (reprezentowanego w kraju przez Delegaturę Rządu) w Polsce o granicy wschodniej sprzed 1939 roku.
[edytuj] Czas
Od 4 stycznia 1944, kiedy wojska radzieckie przekroczyły na Wołyniu granicę polsko-radziecką z 1939, do jesieni 1944.
[edytuj] Przebieg operacji
- Akcja Burza na Wołyniu - 15 stycznia - 18 marca - 21 kwietnia - 21 maja
- Akcja Burza na Podolu - 7 marca - kwiecień
- Akcja Burza w okręgu wileńskim i nowogródzkim - 1 lipca - 13 lipca
- Akcja Burza w Wilnie (Operacja Ostra Brama) - 7 lipca - 13 lipca
- Akcja Burza w okręgu białostockim - 14 lipca - 20 sierpnia
- Akcja Burza w okręgu poleskim - 15 lipca - 30 lipca
- Akcja Burza w podokręgach tarnopolskim, stanisławowskim i lwowskim - 16 lipca - 26 lipca
- Akcja Burza we Lwowie - 22 lipca - 27 lipca
- Akcja Burza w okręgu lubelskim - 20 lipca - 29 lipca
- Akcja Burza w okręgu krakowskim - 23 lipca - 30 sierpnia
- Akcja Burza w obszarze warszawskim - 26 lipca - 2 października
- Powstanie warszawskie - 1 sierpnia - 2 października
- Akcja Burza w okręgu kielecko-radomskim - 1 sierpnia - 6 października
- Akcja Burza w okręgu łódzkim - 14 sierpnia - 26 listopada
- Akcja Burza w okręgu krakowskim - 21 września - 21 listopada
Działania na mniejszą skalę prowadzone w październiku i listopadzie określono kryptonimem "Deszcz". Zakończyła je demobilizacja oddziałów leśnych.
W styczniu 1945 pewne elementy działań zbrojnych prowadzone były przez okręgi: krakowski, śląski, kielecki i poznański a także na Mazowszu oraz w okręgu pomorskim.
