Aria
Z Wikipedii
| Terminy operowe | |
|---|---|
| Rodzaje oper | |
| singspiel | opera buffa (opera komiczna) | opera seria (opera poważna) | dramma giocoso | grand opera | kantata dramatyczna | |
| Rodzaje głosów | |
| basso profondo | bas | bas-baryton | baryton | tenor | kontratenor | kontralt | alt | mezzosopran | sopran | sopran liryczny | sopran dramatyczny | sopran koloraturowy | dyszkant | |
| Inne pojęcia związane z operą | |
| akt | aria | kastrat | libretto | partytura | prapremiera | premiera | primadonna | |
Aria – forma muzyczna wokalno-instrumentalna z kantylenowo rozwiniętym głosem solowym, zwykle część większej formy muzycznej takiej jak oratorium lub opera, występująca w punkcie kulminacyjnym akcji dramatycznej. Na ogół przyjmuje formę pieśni trzyczęściowej.
Występuje również jako forma wyłącznie instrumentalna, np. jako część suity barokowej o charakterze nietanecznym.
Samodzielną formą arii jest aria koncertowa – utwór muzyczny na głos i orkiestrę, zwykle w formie sonaty.
Istnieją następujące rodzaje arii:
- aria de cour – krótka pieśń zwrotkowa, na jeden lub kilka głosów z towarzyszeniem lutni, rozpowszechniona we Francji w XVI i XVII w.
- aria wariacyjna – oparta na ostinatowej melodii basowej, pojawiła się ok. 1600 r.
- aria da capo – aria trzyczęściowa o budowie ABA, szczególnie rozwinęła się w szkole neapolitańskiej
- aria dal segno – łączyła elementy arii da capo i formy sonatowej z kontrastującymi tematami, była charakterystyczna dla opery seria.
- arietta
- cavatina – krótkie arioso, zamykające recytatyw, miała niewielkie rozmiary, prostą strukturę, charakter liryczny
- aria di bravura – aria, której głównym zadaniem był popis możliwości wokalnych
- aria polonezowa – pojawiła się w muzyce polskiej i niemieckiej XIX w.
