Cyryl z Aleksandrii

Z Wikipedii

Św.Cyryl I (ur. 376-380, zm. 27 czerwca 444), patriarcha Aleksandrii, zwany Filarem Wiary, święty Kościoła rzymskokatolickiego, Kościołów wschodnich katolickich i Kościoła prawosławnego, w roku 1883 uznany Doktorem Kościoła przez Kościół katolicki.

[edytuj] Życie

O jego życiu dowiadujemy się głównie z pism Sokratesa Scholastyka i kilku pomniejszych uwag w innych pismach.

Urodził się w Aleksandrii. Był bratankiem arcybiskupa Aleksandrii Teofila, któremu towarzyszył podczas podróży do Konstantynopola w roku 403 na synod biskupi, który miał potępić Jana Chryzostoma. Wcześniej przez około pięć lat miał mieszkać samotnie na pustyni, gdy wuj Teofil, wezwał go do siebie i wyświęcił na diakona.

Gdy 15 października 412 Teofil zmarł, Cyryl objął jego urząd, jednak nie było to po myśli władz cywilnych, które obawiały się, że nowy biskup będzie zbyt samodzielny. Obawy okazały się uzasadnione, Cyryl na każdym kroku dawał do zrozumienia, że to on jest najważniejszą osobą w Aleksandrii. Doprowadził do zamknięcia kościołów Nowacjan, mimo protestów prefekta Orestesa wypędził z miasta Żydów, a gdy mnisi nitryjscy obrazili publicznie prefekta – pochwalił ich prowodyra jako męczennika.

Nie do końca jasny jest udział Cyryla w zamordowaniu Hypatii, powszechnie znanej filozofki neoplatońskiej. Jeżeli przyjąć, że sam Cyryl nie wydał takiego polecenia, to jego otoczenie dobrze wiedziało, że usunięcie Hypatii byłoby mu na rękę, tym bardziej, że Hypatia należała do bliskich przyjaciół Orestesa. Podczas śledztwa, które otarło się o dwór cesarski w Konstantynopolu, cesarz Teodozjusz II i jego siostra Pulcheria dali jednak wiarę wersji wypadków przedstawionej przez Cyryla.

Przez resztę życia biskup był uwikłany w spory dogmatyczne toczące się wokół herezji nestoriańskiej, której przeciwstawiał się od samego początku. Ukoronowaniem jego życia było potwierdzenie odsunięcia Nestoriusza na soborze w Efezie w roku 431, którego miał być głównym organizatorem i któremu przewodniczył.

Zmarł w Aleksandrii w 444 r. Pozostawił po sobie szereg dzieł, wśród których przeważają pisma apologetyczne. Zachowały się też dwadzieścia dwa kazania i osiemdziesiąt osiem listów. Cerkiew prawosławna nazwała arcybiskupa Cyryla "Pieczęcią Ojców" i obdarzyła go powszechnym kultem.

Czasy Cyryla to szczyt potęgi patriarchatu Aleksandrii i jego wpływów. Biskupi Aleksandrii utracili je już za następcy Cyryla, zręcznego lecz krótkowzrocznego politycznie Dioskura.

W Kościele prawosławnym dzień świętego Cyryla obchodzony jest 9 czerwca i 18 stycznia, w Kościele katolickim 27 czerwca. W roku 1883 Papież Leon XIII ogłosił Cyryla Doktorem Kościoła.

[edytuj] Ikonografia

W ikonografii wschodniej święty przedstawiany jest w biskupich szatach z dużymi krzyżami. Na głowie ma charakterystyczny kaptur, również zdobiony krzyżami. Prawą ręką błogosławi, lewą trzyma Ewangelię. Ma zwężającą się ku dołowi, rozdwajającą się, siwą brodę. Często towarzyszy mu św. Atanazy Wielki, arcybiskup aleksandryjski (jego wspomnienie przypada na ten sam dzień). W sztuce zachodniej jego atrybutem jest gołąb na ramieniu, czasami kodeks. [1] [2] [3] [4]