Czarna Przemsza
Z Wikipedii
Czarna Przemsza | |
Czarna Przemsza w Sosnowcu |
|
Lokalizacja | Europa Polska |
Źródło | Zawiercie ok. 385 m n.p.m. |
Ujście | rzeka Przemsza na granicy Sosnowca, Mysłowic i Jaworzna |
Długość | 63,3 km |
Powierzchnia zlewni | 1045,5 km² |
Rzeki Polski |
Czarna Przemsza - rzeka w województwie śląskim o długości 63,3 km, prawy dopływ, źródłowy Przemszy. Źródła rzeki znajdują się na wysokości 385 m n.p.m. na Wyżynie Krakowsko-Częstochowskiej w obrębie miasta Zawiercia. Zlewnia Czarnej Przemszy wynosi 1045,5 km². Głównymi prawobrzeżnymi dopływami są Brynica i Bolina, zaś lewobrzeżnymi Mitręga, Trzebyczka i Pogoria. Czarna Przemsza płynie przez Próg Woźnicki, Garb Tarnogórski i Wyżynę Śląską. Od miejsca, w którym wpada do niej Brynica w Sosnowcu - stanowi granicę między wywodzącym się z Małopolski Zagłębiem Dąbrowskim a Śląskiem (wcześniej tę granicę stanowi właśnie Brynica).
Nad rzeką leżą Poręba, Siewierz, Dąbrowa Górnicza, Będzin, Sosnowiec i Mysłowice. W Przeczycach znajduje się zbiornik retencyjny zaopatrujący w wodę mieszkańców Górnośląskiego Okręgu Przemysłowego i stanowiący rezerwę dla elektrowni Łagiszy mieszczącej się w Będzinie.
Bardzo zanieczyszczona, chociaż dzięki staraniom samorządów Będzina i Sosnowca stan ten sukcesywnie się poprawia. Łączy się z Białą Przemszą w rejonie zbiegu Sosnowca, Mysłowic i Jaworzna, tworząc rzekę Przemszę (Jest to tzw. Trójkąt Trzech Cesarzy). W przeszłości (do połowy XIX w.) na wysokości obecnej dzielnicy Sosnowca - Niwki znajdował się port, do którego z powodzeniem dopływały barki z dość dużym zanurzeniem. Obecnie, wobec uregulowania rzeki na większej części długości (pierwsze prace nad regulacją jeszcze w okresie międzywojennym, główne przeprowadzono w latach czterdziestych i pięćdziesiątych XX w.) oraz zniknięciem części źródeł wobec eksploatacji przemysłowej, stan wody jest o wiele niższy niż w przeszłości.