Forest Whitaker
Z Wikipedii
Forest Whitaker | |
Prawdziwe nazwisko | Forest Steven Whitaker |
Data i miejsce urodzenia | 15 lipca 1961 Longview w stanie Teksas, USA |
Nagrody | |
Oscar | |
Najlepszy aktor za rolę w filmie Ostatni król Szkocji | |
Złoty Glob | |
Najlepszy aktor w dramacie za rolę w filmie Ostatni król Szkocji | |
Nagroda na MFF w Cannes | |
Najlepszy aktor za rolę w filmie Bird | |
Ważne role | |
Big Harold w Pluton, Ghost Dog w Ghost Dog: Droga Samuraja Idi Amin w Ostatni król Szkocji |
|
Galeria zdjęć w Wikimedia Commons | |
Profil w bazie IMDb |
Forest Whitaker (ur. 15 lipca 1961 w Longview w Teksasie), aktor amerykański. Sporadycznie zajmuje się także produkcją i reżyserią. Za rolę ugandyjskiego dyktatora Idi Amina w filmie "Ostatni król Szkocji" otrzymał wiele prestiżowych nagród filmowych, w tym Oskara, Złoty Glob i nagrodę BAFTA. Został piątym afroamerykaninem, który zdobył statuetkę Akademii Filmowej dla najlepszego aktora, po Sidneyu Poitier, Denzelu Washingtonie, Cubie Goodingu Juniorze i Jamiem Foxksie
Spis treści |
[edytuj] Dzieciństwo i młodość
Whitaker urodził się w mieście Longview w stanie Teksas, ale gdy miał 5 lat jego rodzina przeprowadziła się do południowo-wschodniego Los Angeles. Jego ojciec (również o imieniu Forest) był akwizytorem, matka Laura Francis Smith nauczycielką. Forest ma dwóch młodszych braci, Kenna i Damona, a także starszą siostrę, Deborah.
Jako nastolatek Forest dojeżdżał z Carson do szkoły Palisades High School w zachodnim LA, gdzie większość studentów była biała. Grał tam w szkolnej drużynie futbolowej m.in. u boku Jaya Schroedera, późniejszego gracza NFL. W szkole średniej uczęszczał na lekcje śpiewu, występował w musicalach i w ten sposób złapał "bakcyla aktorskiego". Jego pierwszą amatorską rolą był występ w sztuce Dylana Thomasa "Under Milk Wood" ("Pod Mlecznym Lasem"). Whitaker ukończył szkołę średnią w roku 1979.
Następnie dostał się na California Polytechnic Institute do klasy futbolowej, ale po doznaniu poważnej kontuzji pleców, odszedł. Następnie zaczął studia w konserwatorium Uniwersytetu Kalifornijskiego w Los Angeles na wydziale dramatu i opery, ponieważ zamierzał zostać klasycznym tenorem. Szkołę ukończył w 1982 roku, następnie uczęszczał jeszcze do filii londyńskiego Drama Studio mieszczącej się w Berkeley (Kalifornia)
[edytuj] Kariera
Historia pracy Whitakera w filmie jest bardzo długa i owocna, współpracował on z wieloma znanymi reżyserami i aktorami. Jego pierwszą rolą na dużym ekranie był udział w 1982 roku w filmie Amy Heckerling, Beztroskie lata w Ridgemont High (Fast Times at Ridgemont High), w którym zagrał futbolistę. Jego nazwisko znalazło się wtedy obok takich gwiazd jak Nicolas Cage, Phoebe Cates, czy Sean Penn. W 1986 pojawił się w filmie Martina Scorsese'a, Kolor pieniędzy (The Color of Money), obok m.in. Paula Newmana i Toma Cruise'a, a także zagrał w Plutonie (Platoon), Olivera Stone'a. Rok później wystąpił z Robinem Williamsem w komedii Good Morning, Vietnam.
W 1988 roku Whitaker po raz pierwszy otrzymał główną rolę w pełnometrażowym filmie. Była to rola muzyka Charlie Parkera w nagrodzonym Oskarem filmie Clinta Eastwooda, Bird. By dobrze przygotować się do do tego występu, Forest na kilka tygodni zamknął się na poddaszu, gdzie miał do dyspozycji jedynie łóżko, kanapę i saksofon. Opłacało się, gdyż krytycy byli zachwyceni występem młodego aktora, który został nagrodzony statuetką dla najlepszego aktora na Festiwalu Filmowym w Cannes i nominowany do zdobycia Złotego Globu.
W latach 90. Whitaker kontynuował współpracę z mniej lub bardziej znanymi reżyserami. Neil Jordan powierzył mu rolę "Jody'ego" w filmie Gra pozorów (The Crying Game). Todd McCarthy z magazynu Variety uznał jego występ za "bardzo emocjonalny" a także "trochę straszny". W 1994 roku Whitaker był częścią zespołu aktorskiego, który otrzymał (przyznaną po raz pierwszy) nagrodę National Board of Review dla zespołu aktorskiego. Było to za udział w filmie Roberta Altmana, Prêt-à-Porter (Prêt-à-Porter). Rok później zagrał w filmie Wayne'a Wanga Paula Austera, Dym (Smoke), a jego występ Variety oceniło jako "jak zawsze niezwykle emocjonalny".
W 1999 roku Whitaker zagrał zabawną rolę mieszkającego na dachu obok gołębnika i pracującego dla mafii mistrza sztuki walki Bushido w filmie Ghost Dog: Droga Samuraja (Ghost Dog: The Way of the Samurai), w reżyserii Jima Jarmuscha. Wielu uważało, że jest to "idealna i ostateczna" rola dla Whiatkera. Podobnie jak w przypadku występu w Bird, Forest długo przygotowywał się do roli samuraja, studiując dalekowschodnią kulturę i medytując przez długie godziny by "oczyścić swoją duszę". W jednym z wywiadów Jarmusch powiedział dziennikarzom, że nie wyobrażał sobie by postać Ghost Doga mógł zagrać ktoś inny niż Whitaker. New York Times w recenzji filmu napisał, że "trudno wyobrazić sobie innego aktora, który mógłby zagrać rolę zawodowego mordercy w tak ciepły i ludzki sposób".
Niestety kolejna rola Whitakera okazała sie przeciwieństwem dotychczasowych występów. Aktor zagrał w filmie Bitwa o Ziemię (Battlefield Earth: A Saga of the Year 3000), opartym na książce L. Rona Hubbarda o tym samym tytule, który został uznany jednym z nagorszych filmów w historii. Jednakże reżyser, Roger Christian zachwalał rolę Whitakera, twierdząc, że "wszyscy będą bardzo zaskoczeni, gdyż Forest znakomicie wykorzystał swój donośny głoś i śmiech". Bitwa o Ziemię zdobyła siedem Złotych Malin, Whitaker był także do niej nominowany w kategorii "Najgorszy aktor", ale "przegrał" z kolegą z planu Bitwy, Barrym Pepperem.
W 2001 roku Whitaker zaliczył kilka mniejszych ról, m.in. zagrał w filmie The Hire: The Follow w reżyserii Wong Kar-wai, czyli jednym z serii pięciu krótkich filmów wyprodukowanych przez BMW na potrzeby promocji ich samochodów. W 2002 roku zagrał w thrillerze Joela Schumakera, Telefon (Phone Booth) u boku m.in. Kiefera Sutherlanda i Collina Farrella. W tym samym roku partnerował też Jodie Foster w filmie Azyl (Panic Room). Jego rola "czarnego charakteru" została określona jako "subtelne połączenie agresji i empatii".
Jak dotąd największy aktorski sukces Whitaker odniósł całkiem niedawno, odgrywając główną rolę w filmie Ostatni król Szkocji (The Last King of Scotland). By jak najlepiej przedstawić postać ugandyjskiego dyktatora Idi Amina, Whitaker przytył, nauczył sie gry na akordeonie, przeczytał książki o Aminie, obejrzał filmy dokumentalne na jego temat. Był też w samej Ugandzie, gdzie rozmawiał z przyjaciółmi, poddanymi i ofiarami generała, a nawet nauczył się jezyka Suahili i opanował wschodnio-afrykański akcent jakim mówił Amin.
Film Ostatni król Szkocji okazał się wielkim sukcesem Whitakera, który zdobył w 2007 roku wiele prestiżowych nagród, przede wszystkim Oskara dla Najlepszego aktora pierwszoplanowego, co uczyniło go czwartym afroamerykaninem, który tego dokonał. Ponadto Whitaker zdobył Złoty Glob dla najlepszego aktora w dramacie, nagrodę Screen Actors Guild, nagrodę Brytyjskiej Akademii Sztuk Filmowych i Telewizyjnych - BAFTA, został też wyróżniony przez stowarzyszenia krytyków z Nowego Jorku, Los Angeles oraz od największego stowarzyszenia krytyków - BFCA.
[edytuj] Życie osobiste
W 1996 roku, Whitaker poślubił aktorkę Keisha Nash, którą poznał na planie filmu Eksplozja. Mają dwie córki -- Sonnet i True, ponadto mają jeszcze dwoje dzieci z poprzednich związków, Whitaker syna Ocean, a Keisha córkę o imieniu Autumn.
Aktor jest wegetarianinem, razem z córką True promują zdrowe żywienie w ramach organizacji Ludzie na rzecz Etycznego Traktowania Zwierząt. Forest Whitaker uprawia yogę, posiada też czarny pas w karate.
Krytycy często komentują jego opadającą lewą powiekę, twierdząc, że zadaje mu ona "senne i zamyślone spojrzenie". Przypadłość ta jest spowodowana chorobą. Zdaniem Whitakera jest to dziedziczne, a aktor zastanawiał się nad operacyjnym zlikwidowaniem wady. Jak sam twierdzi nie po to by lepiej wyglądać, a po to, by poprawić wzrok.
[edytuj] Filmografia
- 2008 Vantage point (8 części prawdy) jako Howard Lewis
- 2007 Ripple Effect jako Philip
- 2007 The Air I Breathe jako Szczęściarz
- 2006 Even Money jako Clyde Snow
- 2006 Ostatni król Szkocji (The Last King of Scotland) jako Idi Amin
- 2006 Bagno (Marsh, The) jako Geoffrey Hunt
- 2005 American Gun jako Carter
- 2005 Mała podróż do nieba (Little Trip to Heaven, A) jako Holt
- 2005 Maria (Mary) jako Ted Younger
- 2004 Córka prezydenta (First Daughter) jako Narrator (głos)
- 2003 Zgromadzenie obrońców (Deacons for Defense) jako Marcus
- 2002 Telefon (Phone Booth) jako Kapitan Ramey
- 2002 Azyl (Panic room) jako Burnham
- 2001 Biesiada wszystkich świętych (Feast of All Saints) jako Daguerreotypist Picard
- 2001 Zielony Smok (Green Dragon, The) jako Addie
- 2001 Anioł zemsty (Fourth Angel, The) jako Agent Jules Bernard
- 2001 The Hire: The Follow (niewymieniony w czołówce)
- 2000 Bitwa o Ziemię (Battlefield Earth: A Saga of the Year 3000) jako Ker
- 2000 Zabójcze ryzyko (Four Dogs Playing Poker) jako Ellington
- 1999 Ghost Dog - Droga Samuraja (Ghost Dog: The Way of the Samurai) jako Ghost Dog
- 1999 Zbuntowana klasa (Light It Up) jako Dante Jackson
- 1999 Witness Protection jako Steven Beck
- 1998 Wyliczanka (Body Count) jako Crane
- 1996 Rebound: The Legend of Earl 'The Goat' Manigault jako Holcombe Rucker
- 1996 Fenomen (Phenomenon) jako Nate Pope
- 1995 Gatunek (Species) jako Dan Smithson
- 1995 Dym (Smoke) jako Cyrus Cole
- 1994 Eksplozja (Blown Away) jako Anthony Franklin
- 1994 Magia Miłości (Jason's Lyric) jako Maddog
- 1994 Wróg wewnętrzny (Enemy Within, The) jako Pułkownik MacKenzie Casey
- 1994 Prêt-à-Porter (Prêt-à-Porter) jako Cy Bianco
- 1993 Porywacze ciał (en:Body Snatchers) jako Major Collins
- 1993 Trąbka Clifforda Browna (Lush Life) jako Buddy Chester
- 1993 Rabuś (Bank Robber) jako oficer Battle
- 1993 Cela śmierci (Last Light) jako Fred Whitmore
- 1992 Gra pozorów (Crying Game, The) jako Jody
- 1992 Tolerancyjni Partnerzy (Consenting Adults) jako David Duttonville
- 1992 Artykuł 99 (Article 99) jako Dr. Sid Handleman
- 1991 Rozróba w Harlemie (Rage in Harlem, A) jako Jackson
- 1991 Zabójca (Diary of a Hitman) jako Dekker
- 1990 Śródmieście (Downtown) jako Dennis Curren
- 1990 Wymiar sprawiedliwości (Criminal Justice) jako Jessie Williams
- 1989 Przystojniak (Johnny Handsome) jako Dr. Steven Fisher
- 1988 Krwawy sport (Bloodsport) jako Rawlins
- 1988 Bird jako Charlie "Bird" Parker
- 1987 Zasadzka (Stakeout) jako Jack Pismo
- 1987 Good Morning, Vietnam jako Edward Garlick
- 1987 Hands of a Stranger jako Delaney
- 1986 Kolor pieniędzy (Color of money, The) jako Amos
- 1986 Pluton (Platoon) jako Big Harold
- 1986 Północ - Południe II (North and South II) jako Cuffey
- 1985 Północ - Południe (North and South) jako Cuffey
- 1985 Vision Quest jako Balldozer
- 1982 Beztroskie lata w Ridgemont High (Fast Times at Ridgemont High) jako Charles Jefferson
[edytuj] Linki zewnętrzne
- Forest Whitaker w bazie filmweb.pl
- Forest Whitaker w NNDB (en)