Iwan II Birecki

Z Wikipedii

Iwan II Birecki (ur. 1815 w Kalnicy, zm. 12 lipca 1883 w Uhnowie) - łemkowski postępowy działacz społeczny, pierwszy kolekcjoner folkloru łemkowskiego, ksiądz greckokatolicki.

W 1839 ukończył seminarium duchowne we Lwowie i został wyświęcony w 1942. W latach 1842-1853 w parafii w Bachórzu (pierwsze 2 lata jako administrator, później proboszcz). Prowadził tam ożywioną działalność społeczną, organizując m.in. szkołę. W latach 1853-1856 proboszcz w Werbianach, 1849-1853 administrator dekanatu birczańskiego, od 1856 proboszcz w Uhnowie i dziekan dekanatu uhnowskiego.

Korespondował z Jakiwem Hołowackim, Iwanem Wahyłewyczem i J. Kobrynskim, opisując swoją pracę zbierania folkloru łemkowskiego w Zachodnich Karpatach. Zebrane kolędy, pieśni, zagadki i przypowieści wysyłał do Lwowa. 17 z zebranych przez niego zagadek zamieszczono w zbiorze "Prypowidki i zahadki", wydanym w Wiedniu w 1841 przez Hołowackiego. Wydanie książki było wielkim wydarzeniem i impulsem do rozwoju ukraińskiego patriotyzmu.

Pieśni zebrane przez Bireckiego weszły również w skład zbioru zredagowanego przez Hołowackiego - "Narodnyje pisni Hałyckoj i Uhorskoj Rusi".

W 1848 był uczestnikiem "Soboru ruskich uczonych" we Lwowie, gdzie pełnił funkcję sekretarza historii i geografii. Był również członkiem-założycielem Halickiej Ruskiej Macierzy, i sekretarzem Ruskiej Rady w Przemyślu.