Leon (imię)

Z Wikipedii

Leon — imię męskie pochodzenia grecko-łacińskiego. Imię to w starożytnej Grecji funkcjonowało jako zdrobnienie imion dwuczłonowych, zaczynających się lub kończących (jak Pantaleon) członem λεων (leon), który pochodzi albo od słowa oznaczającego po grecku "lud", albo "lew". Już od czasów starożytnych jednak powszechnie uważano to imię za oznaczające "lew". Imię to pojawiło się także u Rzymian, bądź jako zapożyczenie z Grecji, bądź niezależnie^[1].

W Polsce imię to było zanotowane po raz pierwszy około 1265 roku w łac. brzmieniu Leo i około 1443 roku w formie Leon^[2]. Poświadczono również formę Len (=Leon), która mogła także stanowić zdrobnienie od Lenarta.

U Słowian wschodnich odpowiednikiem tego imienia jest Lew, od którego notowano m.in. następujące zdrobnienia: Lewa, Lewk, Lewka, Lewko, Lewo, Lwik^[3].

Żeński odpowiednik: Leona.

[edytuj] Leon imieniny obchodzi

26 stycznia, jako wspomnienie bł. Leona z Saint-Bertin
6 lutego, jako wspomnienie św. Leona Karasumaru, męczennika z Nagasaki
20 lutego, jako wspomnienie św. Leona Cudotwórcy
1 marca, jako wspomnienie św. Leona, wspominanego razem ze św. Abundancjuszem, Donatem i Niceforem
14 marca, jako wspomnienie św. Leona z Rzymu
19 kwietnia, jako wspomnienie papieża Leona IX
22 kwietnia, jako wspomnienie św. Leona, biskupa Sens
25 maja, jako wspomnienie św. Leona, opata w Mantenay, nieopodal Troyes
12 czerwca, jako wspomnienie papieża Leona III, a także błbł. Leona Nowakowskiego i Leona Wetmańskiego
28 czerwca, jako wspomnienie św. Leona z Abruzji
30 czerwca, jako wspomnienie św. Leona, subdiakona
3 lipca, jako wspomnienie papieża Leona II
12 lipca, jako wspomnienie św. Leona, opata z La Cavy
17 lipca, jako wspomnienie papieża Leona IV
20 lipca, jako wspomnienie św. Leona Ignacego Mangina
10 września, jako wspomnienie bł. Leona z Satsumy, towarzysza bł. Ryszarda od św. Anny, wspominanego razem z Sebastianem Kimurą i innymi
10 października, jako wspomnienie św. Leona, wspominanego razem ze św. Danielem z Kalabrii i in. towarzyszami
10 listopada, jako wspomnienie papieża Leona Wielkiego

[edytuj] Papieże i święci noszący imię Leon

Leon I Wielki
Leon II
Leon III
Leon IV
Leon V
Leon VI
Leon VII
Leon VIII
Leon IX
Leon X
Leon XI
Leon XII
Leon XIII
Leon Cudotwórca (VIII w.) — biskup Katanii
Leon Mangin - francuski jezuita, męczennik

[edytuj] Cesarze bizantyjscy

[edytuj] Inne osoby noszące imię Leon

Lionel z Antwerpii — syn króla Anglii, Edwarda III, i jego żony, Filipy de Hainault
Lew Halicki — książę halicko-włodzimierski w latach 1293–1301
Leone Battista Alberti — włoski malarz, poeta, filozof, kartograf, muzyk i architekt, wybitny przedstawiciel włoskiego renesansu
Leo Allatius — greko-katolicki uczony i teolog
Lew Allen — dyrektor Agencji Bezpieczeństwa Narodowego USA w latach 1971–1977
Leo Amery — angielski arystokrata, polityk, poseł do parlamentu, korespondent wojenny podczas II wojny burskiej
Leo Baeck — niemiecki rabin, naukowiec, jeden z liderów judaizmu liberalnego
Leo Hendrik Baekeland — belgijski przemysłowiec i wynalazca
Lionel Barrymore — amerykański aktor
Leon Barszczewski (1849–1910) — żołnierz, fotograf; badacz kultury Azji Środkowej; przyrodnik, glacjolog
Leo Beenhakker — holenderski piłkarz i trener piłkarski
Lew Berg — rosyjski biolog i geograf
Leon Billewicz — generał brygady Wojska Polskiego zamordowany przez NKWD w Charkowie w kwietniu 1940 r.
Leon Borowski — polski inżynier, specjalista budowy dróg, profesor Politechniki Warszawskiej
Leo Brouwer — kubański kompozytor, gitarzysta, dyrygent
Lew Leon Bukowiecki — polski krytyk filmowy, dziennikarz
Leo von Caprivi — kanclerz Rzeszy od 20 marca 1890 do 26 października 1894
Leon Chajn — działacz komunistyczny
Leon Chwistek — polski malarz, poeta, filozof, matematyk, logik
Leon Czołgosz — sympatyk anarchizmu, zabójca prezydenta Williama McKinleya
Lew Aleksandrowicz Czugajew — chemik rosyjski, profesor chemii nieorganicznej
Leo Daft — angielski profesor i budowniczy wczesnych miejskich kolei w USA
Lew Diomin — pułkownik lotnictwa, kosmonauta radziecki
Leon Gambetta (1838–1882) — francuski polityk
Leo Esaki — japoński fizyk, laureat nagrody Nobla
Lion Feuchtwanger — pisarz niemiecki
Lew Gumilow — rosyjski historyk, geograf, etnolog i orientalista
Leon Hufnagel (1893–1933) — polski astronom
Lionel Jospin — francuski polityk socjalistyczny, premier Francji w latach 1997–2002
Lew Kamieniew — czołowy działacz ruchu bolszewickiego
Leon Kieres — pierwszy prezes Instytutu Pamięci Narodowej
Lionel Kieseritzky — dziewiętnastowieczny szachista
Leon Kiszka (?–1728) — grecko-unicki metropolita Kijowa
Leo von Klenze — architekt bawarski, nadworny architekt króla Hieronima Bonapartego w Kassel
Lew Kopielew — pisarz rosyjski, literaturoznawca i historyk literatury, dysydent polityczny w ZSRR
Leon Kozłowski — polski archeolog i polityk, premier rządu II RP w latach 1934–1935
Leon Kruczkowski (1900–1962) — polski pisarz i dramaturg
Lew Landau — wybitny fizyk rosyjski
Leon Max Lederman (1922) — amerykański fizyk
Leo Lipski — polski pisarz emigracyjny narodowości żydowskiej
Leo Löwenthal — niemiecki socjolog żydowskiego pochodzenia
Lionel Messi — argentyński piłkarz
Leon Miszewski — polski duchowny katolicki, działacz społeczny i polityczny w Wolnym Mieście Gdańsku
Leon Niemczyk (1923–2006) — polski aktor filmowy i teatralny
Leon Petrażycki (1867–1931), polski socjolog i filozof
Lew Poługajewski — szachista i teoretyk radziecki, arcymistrz od roku 1962
Lionel van Praag — żużlowiec australijski
Lionel Richie — amerykański wokalista, kompozytor i aktor
Lew Rudniew — radziecki architekt, jeden z przedstawicieli socrealizmu
Lew Rywin — producent filmowy
Lew Sapieha — hetman wielki litewski, kanclerz wielki litewski
Leon Schiller (1887–1954) — polski reżyser teatralny
Lev Skrbenský z Hříště — kardynał czeski, arcybiskup Pragi, a następnie arcybiskup Ołomuńca
Leo Strauss — niemiecko-amerykański filozof
Lionel Strongfort — jeden z pionierów kulturystyki, zapaśnik, gimnastyk
Lew Szestow — filozof rosyjski
Leon Tarasewicz — jeden z najwybitniejszych polskich malarzy białoruskiego pochodzenia
Lew Termen — wynalazca rosyjski pochodzenia żydowskiego
Lew Tołstoj — rosyjski pisarz
Lew Trocki — rosyjski polityk
Leon Wantuła (1928–), polski pisarz
Lew Worobjow — pułkownik lotnictwa, kosmonauta radziecki
Leon Wyczółkowski (1852–1936) — polski malarz i grafik
Lew Wygotski — psycholog i pedagog rosyjski
Hans Leo Hassler — niemiecki kompozytor i organista
James Leo Herlihy — amerykański powieściopisarz i dramaturg
Hastings Lionel Ismay — brytyjski wojskowy, dyplomata i malarz
Zdzisław Leon Stroiński — polski poeta
Lancelot Lionel Ware — australijski prawnik, jeden z założycieli Mensy

[edytuj] Postaci fikcyjne

Lionel Hutz — postać z serialu pt. Simpsonowie
Leo Thomas McGarry — fikcyjna postać z serialu „Prezydencki poker” Aarona Sorkina

[edytuj] Zobacz też

Lionel — brydżowa konwencja licytacyjna
LEO I — brytyjski komputer opracowany w 1951 r.
LeO H.13 — francuska rozpoznawczo-bombardująca łódź latająca
LeO H.135B3 — francuski samolot amfibia patrolowy i szkolny
San Leo — miejscowość i gmina we Włoszech
St. Leo — 2 miejscowości w USA
9504 Lionel — planetoida

Przypisy

↑ Fros H., Sowa F., Księga imion i świętych, t. 3, Kraków 1998, ISBN 83-7097-464-3
↑ Jan Grzenia, Słownik imion, Państwowe Wydawnictwo Naukowe, Warszawa 2002, ISBN 83-01-13741-X
↑ M. Malec (red.), Słownik etymologiczno-motywacyjny staropolskich nazw osobowych t. 2, Kraków 1995, ISBN 83-85579-68-0