Monitor rzeczny
Z Wikipedii
Monitor rzeczny - duży opancerzony okręt artyleryjski, przeznaczony do służby na wodach śródlądowych - rzekach i jeziorach (w składzie flotylli rzecznych). Monitor rzeczny przeznaczony był do ostrzeliwania celów lądowych, wsparcia wojsk lądowych, wsparcia desantów, ochrony przepraw i do walki z okrętami rzecznymi przeciwnika. Uzbrojony był w działa i karabiny maszynowe. Wyporność monitorów rzecznych znacznie wahała się w zależności od głębokości rzek, na których były używane - od 70-100 ton (polskie monitory używane na Wiśle) przez jednostki 300-500 tonowe (większość, np. monitory dunajskie), do monitorów o wyporności do 1 000 ton, używanych na Amurze. Tak samo, ich zanurzenie wahało się od 0,4 m do 1,5 m.
Monitory rzeczne przeważnie uzbrojone były w 2-4 dział kalibru od 75 mm do 120 mm. Silniejsze były radzieckie monitory amurskie, uzbrojone aż w 8 dział 120 mm lub 4 działa 130 mm. Oprócz tego, monitory miewały artylerię małokalibrową lub przeciwlotniczą oraz karabiny maszynowe. Monitory były przeważnie lekko opancerzone, rzadsze były jednostki ciężej opancerzone.
Monitory rzeczne używane były przede wszystkim w czasie obu wojen światowych, głównie na Dunaju (Austria, Węgry, Rumunia, Jugosławia) oraz rzekach ZSRR i Chin. Jednostki tego typu były także do 1939 używane w Polsce w dorzeczu Prypeci (Flotylla Rzeczna Marynarki Wojennej) oraz przejściowo na Wiśle. Po II wojnie światowej, klasa ta praktycznie zanikła, lecz w czasie wojny w Wietnamie siły zbrojne USA zaczęły używać nowo zbudowanych monitorów w delcie Mekongu (były to okręty mniejsze, wielkości kanonierki). Ponadto, monitory rzeczne używane były po wojnie w dalszym ciągu przez ZSRR do patrolowania granicy z Chinami.
[edytuj] Polskie monitory
- Flotylla Rzeczna Marynarki Wojennej
- ORP Horodyszcze
- ORP Kraków
- ORP Toruń ex. ORP Mozyrz
- ORP Wilno
- ORP Warszawa
- ORP Pińsk
Zobacz też: monitor.