Nabój 5,56 x 45 mm
Z Wikipedii
| 5,56 x 45 mm | |
| Rodzaje nabojów kal. 5,56 mm | |
| Rodzaj | nabój pośredni |
| Kaliber | 5,56 mm |
| Średnica | |
| pocisku | 5,70 mm |
| max. szyjki | 6,43 mm |
| max. stożka przejściowego | 9,00 mm |
| max. łuski | 9,58 mm |
| kryzy | 9,60 mm |
| Długość | |
| łuski | 44,70 mm |
| pocisku | 19 mm (M193) 23 mm (SS109) |
| naboju | 57,40 mm |
| Masa | |
| naboju | 11,20-11,80 g |
| pocisku | 3,56 g (M193) 3,95 g (SS109) |
| materiału miotajacego | 1,62 g |
| Inne | |
| Prędkość pocz. pocisku | 1005 m/s (M193) 948 m/s (SS109) |
| Energia pocz. pocisku | 1798 J (M193) |
| Ciśnienie max. | 365-373 MPa |
5,56 x 45 mm - nabój pośredni, jedna z jego wersji jest standardowym nabojem pośrednim NATO.
Spis treści |
[edytuj] Historia
[edytuj] 5,56 x 45 mm M193
Po II wojnie światowej w kilku państwach rozpoczęto prace nad amunicją pośrednią. Z krajów NATO najbardziej zaawansowane były prace w Wielkiej Brytanii, gdzie do uzbrojenia wprowadzono nabój .280 Mk1Z. Pod wpływem USA w na początku lat 50. standardowym nabojem NATO został 7,62 x 51 mm NATO. Był to typowy nabój karabinowy. W tym samym czasie w USA prowadzono prace nad eksperymentalną bronią strzelającą amunicją strzałkową (SPIW) i wielopociskową (SSB).
W 1957 roku opracowano w USA w oparciu o nabój cywilny .222 Remington Magnum nabój oznaczony .223 Remington (5,56 x 45 mm). Do strzelania nowym nabojem Eugene Stoner opracował nowy karabin Armalite AR-15. W 1962 roku karabiny AR-15 zostały zakupione przez US Air Force, a później także przez US Army. Nowy karabin został standaryzowany jako M16, a amunicja jako M193 (nabój z pociskiem zwykłym). Zarówno nabój jak i karabin traktowano jako rozwiązanie tymczasowe, do momentu wprowadzenia do uzbrojenia karabinu opracowanego w ramach projektu SPIW. Niepowodzenie programu SPIW spowodowało jednak że nowy karabin i amunicja M193 zdobywała coraz silniejszą pozycję w systemie uzbrojenia amerykańskiej armii. Z czasem nowa amunicja została przyjęta do uzbrojenia poza USA (np, we Francji), pojawiło się także wiele nowych wzorów broni strzelających nabojem 5,56 x 45 mm.
[edytuj] 5,56 x 45 mm NATO (SS109)
Produkcję amunicji 5,56 mm uruchomiono także w belgijskich zakładach FN. Początkowo produkowały one naboje SS92 identyczne z M193, ale po kilku latach rozpoczęto prace nad modernizacją naboju. Ich efektem był nabój SS109 wyposażony w nowy, dłuższy pocisk. Nowy pocisk wymagał mniejszego skoku gwintu lufy, ale w zamian oferował znacznie lepsze osiągi balistyczne. Na początku lat 80. amunicja 5,56 x 45 mm z pociskiem SS109 stała się standardową amunicją pośrednią NATO. W USA jako pierwszy do uzbrojenia przyjął ją w 1982 roku US Marine Corps jako M855.
Od 1997 roku nabój 5,56 mm NATO znajduje się na uzbrojeniu Wojska Polskiego. Z czasem ma zastąpić amunicję 7,62 x 39 mm wz. 43.
[edytuj] Wersje
[edytuj] 5,56 x 45 mm M193
- USA
- M193 - pocisk zwykły (masa pocisku 3,56 g, prędkość początkowa 1005 m/s)
- M196 - pocisk smugowy (masa pocisku 3,43 g)
- XM777 - pocisk zwykły (masa pocisku 3,46 g). Pocisk eksperymentalny, nie przyjęty do uzbrojenia.
- XM778 - pocisk smugowy (masa pocisku 3,46 g).Zasięg smugacza do 725 m. Pocisk eksperymentalny, nie przyjęty do uzbrojenia.
- Belgia
- SS92 - pocisk zwykły (masa pocisku 3,56 g, prędkość początkowa 1005 m/s)
- L95 - pocisk smugowy (masa pocisku 3,3 g)
- Portugalia
- E1 - pocisk zwykły (masa pocisku 3,55 g, prędkość początkowa 990 m/s)
- E2 - pocisk smugowy (masa pocisku 3,35 g, prędkość początkowa 875 m/s)
- Francja
- O - pocisk zwykły (masa pocisku 3,56 g, prędkość początkowa 850 m/s)
- T - pocisk smugowy (masa pocisku 3,36 g, prędkość początkowa 850 m/s)
- Austria
- pocisk zwykły (masa pocisku 3,6 g, prędkość początkowa 980 m/s)
[edytuj] 5,56 x 45 mm NATO
- SS109 (M855) - pocisk zwykły (masa pocisku 4,0 g, prędkość początkowa 948 m/s)
- P112 - pocisk przeciwpancerny (masa pocisku 4,0 g, prędkość początkowa 922 m/s)
- L110 (M856) - pocisk smugowy (masa pocisku 4,14 g, prędkość początkowa 860 m/s)
[edytuj] Bibliografia
- Stanisław Kochański, Broń strzelecka lat osiemdziesiątych, Bellona 1991. ISBN 83-11-07784-3
- Ireneusz Chloupek, Trudna droga na szczyt, Komandos 4/96.ISSN 0867-86-69
