Nazewnictwo pierwiastków
Z Wikipedii
W chemii stosuje się odgórnie ustalone przez IUPAC nazewnictwo pierwiastków. Jest ono o tyle wygodne, że można za jego pomocą nazwać nieodkryte dotąd pierwiastki o dużej liczbie atomowej.
LP | Przedrostek | Symbol |
---|---|---|
0 | nil | n |
1 | un | u |
2 | b(i) | b |
3 | tr(i) | t |
4 | quad | q |
5 | pent | p |
6 | hex | h |
7 | sept | s |
8 | oct | o |
9 | en(n) | e |
[edytuj] Zasady
W momencie odkrycia pierwiastka, jego odkrywca ma prawo do zaproponowania jego własnej nazwy. Nazwy te są uznawane przez Komisję Nazewniczą IUPAC dopiero wtedy, kiedy to odkrycie spełni szereg restrykcyjnych warunków i zostanie zweryfikowane przez innych badaczy. Często wokół niedawno odkrytych pierwiastków istnieją liczne kontrowersje, dotyczące zarówno samego odkrycia jak i ustalenia kogo uznać za pierwszego odkrywcę. Obecnie 111 pierwiastków zostało oficjalnie uznane przez IUPAC i nadano im nazwy indywidualne.[1]
Nieodkryte oraz odkryte, lecz jeszcze oficjalnie nie zatwierdzone przez IUPAC pierwiastki mają tymczasową nazwę systematyczną utworzoną w oparciu o ich liczby atomowe. Nazwy te są tworzone z łacińskich liczebników, według reguł zawartych w tabeli obok i dodania do liczebnika końcówki -ium. Są jednak małe odstępstwa od tej zasady:
- jeśli 2 lub 3 jest ostatnią cyfrą liczby atomowej w pierwiastku, zamiast bi lub tri wstawia się b lub tr (dzięki temu unika się końcówek biium i triium);
- jeśli 9 poprzedza 0 (np. w liczbie 190), zamiast enn wstawia się en, aby uniknąć zestawień typu ennnil.[2].
[edytuj] Przykłady
Pierwiastek 119: un + un + enn + ium = ununennium (Uue)
Pierwiastek 123: un + bi + tri + ium = unbitrium (Ubt)
Pierwiastek 208: bi + nil + oct + ium = biniloctium (Bno)
Pierwiastek 457: quad + pent + sept + ium = quadpentseptium (Qps)
Pierwiastek 986: enn + oct + hex + ium = ennocthexium (Eoh)