RSW Prasa-Książka-Ruch

Z Wikipedii

RSW Prasa-Książka-Ruch (Robotnicza Spółdzielnia Wydawnicza "Prasa Książka Ruch") - monopolistyczne de facto wydawnictwo założone 1 stycznia 1973 r. przez PZPR, z połączenia RSW "Prasa", wydawnictwa Książka i Wiedza oraz Przedsiębiorstwa Upowszechniania Prasy i Książki "RUCH". RSW "Prasa-Książka-Ruch" była obok dotacji budżetowych jednym z głównch źródeł bieżących dochodów PZPR wypłacając corocznie wysokie dywidenty (zwykle w miesięcznych ratach), których wysokość ustalał Komitet Centralny PZPR w czasie planowania budżetu partii. Mniejsze dotacje płyneły również do organizacji będących formalnymi współwłaścicielami koncernu. Inną formą wykorzystywania RSW przez PZPR było zatrudnianie w koncernie funkcjonariuszy partyjnych na fikcyjnych etatach. RSW była dotowana z budżetu państwa korzystając z kredytów udzielanych na warunkach preferencyjnych oraz znacznych ulg w podatkach.

Spis treści 1 Struktura organizacyjna 2 Struktura własnościowa 3 Likwidacja 4 Zobacz też 5 Źródła 6 Linki zewnętrzne

[edytuj] Struktura organizacyjna

RSW była największym koncernem prasowym w Europie Środkowo-Wschodniej. Publikowało większość wysokonakładowych gazet i czasopism (w 1988 r. 45 gazet codziennych na czele z głównym organem PZPR - Trybuną Ludu i 235 czasopism o łącznym nakładzie 3,5 mln. egz.). RSW wydawała także kalendarze, pocztówki, reprodukcje dzieł sztuki, płyty i kasety z muzyką, kasety wideo a jej działalność obejmowała także działalność filmową. Działalnością kolportażową zajmowało się Przedsiębiorstwo Kolportażowe RUCH. RSW skupiała w sobie 7 wydawnictw i agencji książkowych wydających po kilkaset tyułów rocznie, głównie pozycji o tematyce społeczno-politycznej. Jej przybudówkami były także insytucje pozaprasowe, agencje (m.in Polska Agencja Interpress, Centralna Agencja Fotograficzna, Krajowa Agencja Wydawnicza i Młodzieżowa Agencja Wydawnicza). RSW "Prasa Książka Ruch" miała 17 własne drukarnie (stan na 1990), sieć kolportażu, 4 centralne ośrodki wczasowe a także podlegały jej organizacje takie jak CHZ "Ars Polona", Przedsiębiorstwo Filatelistyczne i Ośrodek Badań Prasoznawczych. Przedostatnim prezesem koncernu był Wiesław Rydygier. W listopadzie 1989 zastąpił go Sławomir Tabkowski.

[edytuj] Struktura własnościowa

W 1989 roku liczba udziałów poszczególnych ogranizacji w Spółdzielni przedstawiała się następująco:

1. PZPR - 100 (95,2%)
2. Liga Kobiet - 1 (0,95%)
3. Związek Harcerstwa Polskiego - 1 (0,95%)
4. Związek Socjalistycznej Młodzieży Polskiej - 1 (0,95%)
5. Związek Młodzieży Wiejskiej - 1 (0,95%)
6. Zrzeszenie Studentów Polskich - 1 (0,95%)

Na początku 1990 roku po rozwiązaniu PZPR, a przed uchwaleniem przez Sejm ustawy o likwidacji RSW udziały objęły:

1. SdRP - 51%
2. ZSMP - 9%
3. ZMW - 9%
4. ZSP - 9%
5. Liga Kobiet Polskich - 12%
6. Fundacja Wschód-Zachód - 10%

[edytuj] Likwidacja

22 marca 1990 Sejm uchwalił ustawę o likwidacji RSW, która ustalała zasady podziału koncernu. Od tego momentu działała komisja likwidacyjna d.s. RSW "Prasa Książka Ruch". Z podziałem majątku po RSW wiązało się szereg kontrowersji co do jego zasad i niejawnie podejmowanych decyzji. Wyprowadzanie majątku do przedsiębiorstw prywatnych z koncernu zaczęło się jeszcze przed 1989 r. Jednym z jego bardziej znanych form było dotowanie przez RSW "Prasa Książka Ruch" na polecenie KC PZPR spółki Transakcja, co w przekonaniu niektórych z procesu prywatyzacji koncernu czyniło klasyczny przypadek tzw. uwłaszczenia nomenklatury.

"Sprawozdanie z likwidacji majątku byłej Polskiej Partii Robotniczej" wśród przedsiębiorstw w których RSW "Książka Prasa Ruch" zaangażowała swoje kapitały przed ustawą o jej likwidacji wymienia następujące firmy: Przedsiębiorstwo polsko-radzieckie "Orbita" Spółka Wydawniczo-Poligraficzna sp. z o.o., "Polska Agencja Wydawnicza" SA, Strefa Wolnocłowa Cieszyn sp. z o.o., Młodzieżowa Agencja Wydawnicza, "Zwierciadło" sp. z o.o., "Tani Dom" sp. z o.o., Agencja Reklamowa "IKS" sp. z o.o., "POLVIS" sp. z o.o., Oficyna Wydawnicza "Życie Warszawy" sp. z o.o., Centrala Handlu Zagranicznego "Paged" sp. z o.o., Przedsiębiorstwo Produkcyjno Wydawnicze "Rondo-Graf" sp. z o.o., Przedsiębiorstwo Produkcyjno Usługowo Handlowe "Polvist" sp. z o.o. z siedzibą w Przeworsku, "Sirpol Ruch" sp. z o.o. z siedzibą w Łodzi, "Sponsor" sp. z o.o. z siedzibą w Olsztynie, Wielozakładowe Przedsiębiorstwo Produkcyjno Handlowe "Cezab" SA z siedzibą w Częstochowie, "Wtórpap" sp. z o.o., "Oferta dla każdego" sp. z o.o., "Pololimp" sp. z o.o., "Leskon" sp. z o.o., Biuro Obsługi Prawnej i Technicznej "Cons-Lex" sp. z o.o., Przedsiębiorstwo Produkcyjno-Usługowo-Handlowo-Wdrożeniowe "Pozgraf" sp. z o.o. z siedzibą w Poznaniu, "Cresh" sp. z o.o. z siedzibą w Jarosławiu, "Olsport" sp. z o.o. z siedzibą w Katowicach, "Promer- Soft" sp. z o.o., "Ilustrowany Kurier Codzienny" sp. z o.o. i POLAREKS" SA.

[edytuj] Zobacz też

• KMPiK
• EMPiK
• Ruch S.A.

[edytuj] Źródła

• Jerzy Baczyński, Prawdziwa historia "Polityki", "Polityka" (nr 3/15-01-2000)

[edytuj] Linki zewnętrzne

• MSWiA - Sprawozdanie z likwidacji majątku byłej PZPR