Jerzy Krzysztoń
Z Wikipedii
Jerzy Krzysztoń (ur. 1931 - zm. 1982), polski prozaik, dramaturg, reportażysta i tłumacz.
Spis treści |
[edytuj] Biografia
Urodził się 23 marca 1931 w Lublinie. Dzieciństwo i wczesne lata szkolne spędził w Grodnie. W 1940 wraz z matką i bratem został wywieziony do Kazachstanu, gdzie uczęszczał do szkoły rosyjskiej. W 1942 wraz z armią Andersa został ewakuowany do Iranu. W latach 1944-1947 przebywał w Indiach, a następnie w Ugandzie, gdzie uczył się w polskiej szkole i działał w harcerstwie. W lipcu 1948 wraz z rodziną powrócił do Polski i Lublina. Tu w 1949 uzyskał maturę w Liceum im. S. Staszica i rozpoczął studia na KUL w zakresie filologii polskiej i angielskiej. W 1952 przeniósł się do Warszawy, gdzie pracował w Stowarzyszeniu Pax, w redakcjach Dziś i jutro oraz tygodniku Kierunki. Kontynuował nadal studia i w 1953 ukończył polonistykę, a w 1955 filologię angielską. W 1956 zmienił pracę i został kierownikiem Redakcji Słuchowisk Polskiego Radia.
Debiutował literacko w 1949 opowiadaniem Wspomnienia indyjskie, które weszło później w skład książki Opowiadania indyjskie (1953), poświęconej przeżyciom cywilnej ludności polskiej, która wyszła z ZSRR wraz z armią Andersa. Później napisał szereg opowiadań i powieści. Cenne są jego reportaże z pobytu w USA Skok w Eldorado (1967). W swej twórczości posługiwał się zróżnicowanymi formami literackimi, np. czarnym humorem, groteską i symbolizmem. Był też autorem licznych słuchowisk radiowych oraz tłumaczem powieści i opowiadań z języka angielskiego.
W 1953 otrzymał nagrodę literacką młodych im. W. Pietrzaka, a wśród licznych nagród i wyróżnień za twórczość słuchowiskową - nagrodę Ministra Obrony Narodowej za cykl słuchowisk Polacy na frontach II wojny światowej. Odznaczony został m.in. Złotym Krzyżem Zasługi w 1974 oraz Krzyżem Kawalerskim Orderu Odrodzenia Polski - w 1982.
W ostatnich latach życia, w których napisał Obłęd - chorował i okresowo przebywał w szpitalu psychiatrycznym. Powieść ta, osnuta na motywie anonimowej choroby psychicznej, przepełniona jest gorzką refleksją o współczesnym świecie.
Zmarł 16 maja 1982 w Warszawie śmiercią samobójczą.
[edytuj] Twórczość
[edytuj] Opowiadania
- Wspomnienia indyjskie (1949)
- Sekret i inne opowiadania (1956)
- Sandżu i Paweł (1959)
- Złote Gody (1965)
- Panna radosna (1969)
- Cyrograf dojrzałości (1975)
[edytuj] Powieści
- Kamienne niebo (1958)
- Wielbłąd na stepie (1978)
- Obłęd (1980)
- Krzyż południa (1985) (wydana pośmiertnie)