Mardoniusz

Z Wikipedii

Mardoniusz był perskim wodzem podczas wojen persko-greckich w V w. p.n.e.

Był synem Gobryasa i zięciem króla Persji Dariusza I (poślubił jego córkę Artozostrę). W 492 p.n.e. został wysłany do Grecji, by rozszerzyć satrapię europejską. Nim wkroczył do Grecji obalił perskich tyranów w jońskich miastach i wprowadził tam rządy demokratyczne – prawdopodobnie by zapobiec rebeliom. Następnie z flotą i wojskiem przekroczył Hellespont, po czym ruszył na zachód wzdłuż wybrzeża. Jego flota została jednak zniszczona przez sztorm niedaleko góry Athos. Według greckiego historyka Herodota Persowie stracili wtedy 300 statków i 20 tysięcy ludzi. W tym czasie Mardoniusz z wojskami lądowymi walczył w Tracji, gdzie został ranny. Mimo sukcesów odniesionych podczas tych walk musiał zawrócić do Azji Mniejszej z powodu braku floty. Został pozbawiony dowództwa przez Dariusza, który wysłał wojska na Ateny pod wodzą Artafernesa i Datisa w 490 p.n.e. i poniósł klęskę pod Maratonem.

Mardoniusz powrócił do łask za panowania następcy Dariusza Kserksesa I. Perski wódz przekonał Kserksesa, że powinien pomścić klęskę Dariusza. Po klęsce pod Salaminą (480 p.n.e.) próbował nakłonić króla do pozostania w Grecji i stoczenia jeszcze jednej bitwy. Kserkses miał już jednak dość wojny i z częścią armii wrócił do Persji, pozostawiając w Grecji Mardoniusza z resztą armii, jako zarządcę zdobytych ziem.

Mardoniusz zawarł sojusz z królem Macedonii Aleksandrem I oraz zajął Ateny, które zostały opuszczone przez mieszkańców jeszcze przed bitwą pod Salaminą. Zaproponował następnie Ateńczykom powrót do miasta i zaofiarował pomoc w jego odbudowie w zamian za zawarcie rozejmu. Ci odrzucili jednak jego ofertę.

W 479 p.n.e. Mardoniusz na czele swej armii starł się z wojskami sprzymierzonych greckich miast pod pod Platejami. Poniósł klęskę i śmierć. Triumfujący Grecy odcięli jego głowę i nadziali na palik, podobnie jak Mardoniusz postąpił z głową spartańskiego króla Leonidasa po bitwie pod Termopilami.