Niszczyciele typu Asashio

Z Wikipedii

Asashio – typ japońskich niszczycieli okresu przedwojennego i II wojny światowej, składający się z 10 jednostek, a także nazwa głównego okrętu typu.

Spis treści 1 Historia 2 Opis konstrukcji 3 Służba 4 Losy okrętów w skrócie 5 Dane techniczne:

[edytuj] Historia

Duże niszczyciele typu Asashio zamówiono w ramach japońskiego drugiego programu wymiany starszych jednostek floty z 1934 roku. Po serii silnie uzbrojonych dużych niszczycieli typu Fubuki (tzw. "specjalnego typu") z końca lat 20., japońska marynarka wojenna zamówiła 16 nieco mniejszych jednostek typów Hatsuharu i będącego jego rozwinięciem typu Shiratsuyu. Okręty te, mimo silnego uzbrojenia i dużego zasięgu pływania, w założeniu miały mieścić się w limitach wyporności dla niszczycieli (1500 t), nałożonych traktatem londyńskim z 1930. Na skutek ograniczenia wielkości, nie były jednak zbyt udane, mimo faktycznego przekroczenia traktatowej wyporności. Ich uzbrojenie w porównaniu z typem Fubuki zredukowano z 6 do 5 dział 127 mm, przy tym nieudane było rozmieszczenie dwóch wież artylerii na rufie na jednym poziomie, spowodowane obawami o stateczność. W konsekwencji, japoński Sztab Generalny zdecydował powrócić do konstruowania dużych niszczycieli o uzbrojeniu porównywalnym ze "specjalnym typem" oraz o wyższej prędkości niż poprzednie typy i pozbawionych ich wad.

Okręty typu Asashio wywodziły się konstrukcyjnie z typu Shiratsuyu, jednakże były znacznie powiększone, w tym nieco poszerzono ich kadłub dla uzyskania lepszej stateczności. Dzięki temu, można było na rufie rozmieścić dwie dwudziałowe wieże, w dwóch poziomach, przez co uzbrojenie artyleryjskie wzrosło do 6 dział 127 mm. Uzbrojenie torpedowe pozostało takie, jak na poprzednim typie (w porównaniu z "typem specjalnym" liczba wyrzutni zmniejszyła się o jedną, lecz liczba dostępnych torped wzrosła o jedną, a czterorurowe wyrzutnie zapewniały lepsze wykorzystanie masy od trójrurowych). Wyporność niszczycieli wprawdzie wzrosła ponad limity traktatowe, lecz Japonia w tym okresie odeszła już potajemnie od ich przestrzegania dla nowo budowanych okrętów. Na okrętach zastosowano ponadto bardziej efektywne siłownie, niż na poprzednich typach (kotły o ciśnieniu 22 w miejsce 18,3 atm.).

Nazwa	rozpoczęcie budowy / stocznia	wodowanie	wejście do służby	los
"Asashio"	7. 9. 1935, Sasebo	16. 12. 1936	31. 08. 1937	zatopiony 4 marca 1943
"Arashio"	1. 10. 1935, Kawasaki, Kobe	26. 5. 1937	30. 12. 1937	zatopiony 4 marca 1943
"Michishio"	5. 11. 1935, Fujinagata, Osaka	15. 3. 1937	31. 10. 1937	zatopiony 25 października 1944
"Minegumo"	22. 3. 1936, Fujinagata, Osaka	4. 11. 1937	30. 04. 1938	zatopiony 6 marca 1943
"Natsugumo"	1. 7. 1936, Sasebo	26. 5. 1937	10. 02. 1938	zatopiony 12 października 1942
"Oshio"	5. 8. 1936, Maizuru	19. 4. 1937	31. 10. 1937	zatopiony 20 lutego 1943
"Yamagumo"	4. 11. 1936, Fujinagata, Osaka	24. 7. 1937	15. 01. 1938	zatopiony 25 października 1944
"Kasumi"	1. 12. 1936, Uraga	18. 11. 1937	24. 06. 1938	zatopiony 7 kwietnia 1945
"Asagumo"	23. 12. 1936, Kawasaki, Kobe	5. 11. 1937	31. 03. 1938	zatopiony 25 października 1944
"Arare"	5. 3. 1937, Maizuru	16. 11. 1937	15. 04. 1938	zatopiony 5 lipca 1942

Po wejściu do służby "Asashio", ujawniła się wada niszczycieli w postaci słabej manewrowości na skutek nieudanej konstrukcji steru, jednakże uległa ona polepszeniu po przekonstruowaniu rufy. Drugą wadą były niesprawności nowych turbin parowych, prowadzące do uszkodzenia łopatek, jednakże przed przystąpieniem Japonii do wojny zostały one wyeliminowane.

[edytuj] Opis konstrukcji

Niszczyciele typu Asashio miały typową architekturę dla japońskich niszczycieli. Kadłub miał podwyższony pokład dziobowy na niecałej 1/3 długości. Na pokładzie dziobowym znajdowała się jedna dwudziałowa wieża artylerii, a za nią krótka, wieżowa nadbudówka. Dwie pozostałe wieże znajdowały się na pokładzie rufowym i niskiej nadbudówce rufowej, w dwóch poziomach. Spaliny z kotłów były odprowadzane przez dwa kominy, pomiędzy którymi była umieszczona na postumencie w osi podłużnej okrętu poczwórna wyrzutnia torpedowa; druga wyrzutnia była umieszczona na pokładzie za drugim kominem, połączonym z niewielką nadbudówką. Za wyrzutniami znajdowały się pojemniki na torpedy zapasowe (dla pierwszej wyrzutni – po dwa po obu stronach drugiego komina, dla drugiej wyrzutni – cztery wkomponowane w lewą stronę nadbudówki rufowej).

Niszczyciele typu Asashio miały silne uzbrojenie artyleryjskie i torpedowe, składające się po wejściu do służby z 6 dział kalibru 127 mm i 8 wyrzutni torped z zapasem 16 torped, przy tym stosowane na japońskich niszczycielach torpedy kalibru 610 mm były znacznie skuteczniejsze od torped kalibru 533 mm, używanych powszechnie przez większość państw. Działa artylerii głównej dzięki kątowi podniesienia 55° mogły w niewielkim zakresie zwalczać samoloty. Typowe dla japońskich niszczycieli od "typu specjalnego" rozmieszczenie dział w zamkniętych wieżach polepszało warunki obsługi. Na niszczycielach typu Asashio jako pierwszych zastosowano nowe działka przeciwlotnicze 25 mm, standardowe następnie w japońskiej marynarce, lecz mimo to lekkie uzbrojenie przeciwlotnicze było ich słabszą stroną ze względu na liczbę działek i względnie niewielki kaliber (na początku dwa podwójne działka automatyczne 25 mm po obu stronach drugiego komina).

Uzbrojenie przeciwlotnicze po wybuchu wojny stało się niewystarczające, wobec dominującej roli lotnictwa i podlegało następnie w latach 1943-1944 wzmocnieniu do 15 działek 25 mm, kosztem zdemontowanej drugiej wieży artylerii głównej i zmniejszenia liczby dział 127 mm do czterech. W porównaniu z okrętami amerykańskimi minusem jednak było stosowanie działek przeciwlotniczych stosunkowo małego kalibru, o mniejszej skuteczności, zwłaszcza przeciwko szybko poruszajacym się celom. Od połowy 1944 liczbę działek przeciwlotniczych 25 mm zwiększano maksymalnie do 28. Zwiększano również zapas bomb głębinowych. Wzmocnienie uzbrojenia pociągało za sobą wzrost wyporności standardowej do ok. 2000 t. (pełnej do ok. 2635 t.) i zmniejszenie prędkości do ok. 29 w.

Rozwinięciem typu Asashio były niszczyciele typów Kagero i Yugumo – podstawowe japońskie jednostki tej klasy podczas wojny.

[edytuj] Służba

Niszczyciele typu Asashio brały udział w licznych operacjach floty japońskiej począwszy od przystąpienia Japonii do II wojny światowej, zazwyczaj w zespołach z niszczycielami innych typów. Wszystkie zostały zatopione podczas wojny. Z ciekawszych epizodów ich służby, cztery niszczyciele tego typu brały samotnie udział w nocnej bitwie w cieśninie Badung 19 lutego 1942, w której dwa niszczyciele "Asashio" i "Oshio" skutecznie stawiły czoła znacznie silniejszemu alianckiemu zespołowi krążowników i niszczycieli.

Cztery jednostki zostały zatopione przez amerykańskie okręty nawodne, z tego aż trzy 25 października 1944 w bitwie w Zatoce Leyte (podczas starcia w cieśninie Surigao). Dwa padły ofiarą okrętów podwodnych, pozostałe cztery zostały zatopione przez lotnictwo amerykańskie, z tego dwa 4 marca 1943 na Morzu Bismarcka. Dwa utracono w 1942, cztery w 1943, trzy w 1944 i jeden w 1945 roku.

[edytuj] Losy okrętów w skrócie

"Asagumo" lekko uszkodzony 27 lutego 1942 w bitwie na Morzu Jawajskim przez brytyjski niszczyciel HMS "Electra" (trafienie w maszynownię, 4 zabitych), wziął następnie udział w jego zatopieniu. Zatopiony 25 października 1944 w cieśninie Surigao torpedami amerykańskiego niszczyciela USS "McDermut" i artylerią krążownika lekkiego USS "Denver".

"Asashio" w bitwie w cieśninie Badung 19 lutego 1942 uczestniczył w zatopieniu holenderskiego niszczyciela "Piet Hein" i uszkodzenia niszczyciela USS "Stewart" oraz uszkodził holenderski krążownik "Tromp". Zatopiony 4 marca 1943 na Morzu Bismarcka przez amerykańskie lotnictwo armijne

"Arare" zatopiony 5 lipca 1942 koło Kiski (Aleuty) przez amerykański okręt podwodny USS Growler.

"Arashio" brał udział w bitwie w cieśninie Badung 19 lutego 1942. Zatopiony 4 marca 1943 na Morzu Bismarcka przez amerykańskie lotnictwo armijne

"Kasumi" ciężko uszkodzony 5 lipca 1942 koło Kiski (Aleuty) przez amerykański okręt podwodny USS Growler. Zatopiony 7 kwietnia 1945 na zachód od Nagasaki przez amerykańskie lotnictwo pokładowe, podczas operacji Ten-Go.

"Michishio" uszkodzony w bitwie w cieśninie Badung 19 lutego 1942 artylerią amerykańskich niszczycieli. Zatopiony 25 października 1944 w cieśninie Surigao torpedami i artylerią amerykańskich niszczycieli USS "McDermut" i "Hutchins"

"Minegumo" zatopiony 6 marca 1943 w zatoce Kula (Wyspy Salomona) przez amerykańskie krążowniki lekkie USS "Montpelier" i "Cleveland" oraz niszczyciele USS "Cony", "Conway" i "Waller".

"Natsugumo" zatopiony 12 października 1942 w rejonie wyspy Savo koło Guadalcanalu (Wyspy Salomona), po bitwie koło przylądka Ésperance przez amerykańskie lotnictwo piechoty morskiej

"Oshio" w bitwie w cieśninie Badung 19 lutego 1942 uczestniczył w zatopieniu holenderskiego niszczyciela "Piet Hein", i uszkodzenia niszczyciela USS "Stewart" oraz holenderskiego krążownika "Tromp", sam lekko uszkodzony artylerią "Trompa" (trafienie w nadbudówkę, 7 zabitych). Zatopiony 20 lutego 1943 koło wyspy Manus (Wyspy Admiralicji) przez amerykański okręt podwodny USS "Albacore".

"Yamagumo" zatopiony 25 października 1944 w cieśninie Surigao torpedami amerykańskiego niszczyciela USS "McDermut"

[edytuj] Dane techniczne:

• wyporność:
  • standardowa: 1961 t (1944 - ok. 2000 t.)
  • pełna: 2500 t (1944 - ok. 2635 t.)
• wymiary:
  • długość: 118,3 m
  • szerokość: 10,35 m
  • zanurzenie: 3,7 m
• napęd: 2 turbiny parowe o mocy łącznej 50 000 KM, 3 kotły parowe, 2 śruby
• prędkość maksymalna: 35 w.
• zasięg: 5700 mil morskich przy prędkości 10 w., 960 Mm przu 34 w.
• zapas paliwa: 500 t.
• załoga: 200

Uzbrojenie i wyposażenie:

• po wejściu do służby:
  • 6 dział 127 mm w wieżach dwudziałowych (3xII). Długość lufy - L/50 kalibrów, kąt podniesienia 55°
  • 4 działka przeciwlotnicze 25 mm Typ 96 (2xII)
  • 8 wyrzutni torpedowych 610 mm (2xIV) (16 torped)
  • 2 miotacze bomb głębinowych (16 bomb głębinowych)

• od 1943-44:
  • 4 działa 127 mm (2xII)
  • 15-28 działek przeciwlotniczych Typ 96 25 mm
  • 4 wkm plot 13,2 mm
  • 8 wyrzutni torpedowych 610 mm (2xIV) (8 torped)
  • 4 miotacze bomb głębinowych (36 bomb głębinowych)