Polskie Drużyny Strzeleckie
Z Wikipedii
Polskie Drużyny Strzeleckie - polska organizacja niepodległościowa powstała w 1911 roku, powołana przez Organizację Młodzieży Niepodległościowej "Zarzewie"
Polskie Drużyny Strzeleckie utworzone zostały w 1911 r. staraniem Norwida Neugebauera, Mariana Januszajtisa, Henryka Bagińskiego oraz Eugeniusza Homera. Program szkół Drużyn nie odbiegał od programu Związków Strzeleckich. Nauka odbywała się w szkole:
- żołnierskiej,
- podoficerskiej,
- podchorążych.
Drużyny Strzeleckie działały w ścisłem porozumieniu ze Związkiem Strzeleckim.
W okresie poprzedzającym powstanie legalnych Polskich Drużyn Strzeleckich organizacja tworzyła konspiracyjną organizację wojskową pod nazwą Polski Związek Wojskowy, którego zadaniem było przygotowanie i mobilizacja sił zbrojnych narodu do walki o niepodległość ojczyzny, a w szczególności przygotowanie i wyćwiczenie korpusu oficerskiego. W październiku 1910 r. PZW przyjął nazwę "Armii Polskiej", która rozpoczęła szkolenie swoich oddziałów w okręgach lwowskim, krakowskim i wiedeńskim oraz na terenie zaboru rosyjskiego.
W latach 1911-1912 dzięki zalegalizowaniu działalności Polskich Drużyn Strzeleckich organizacja liczyła 650 członków. Organizacja szybko się rozwijała osiągając w lipcu 1914 r. około 6 tys. członków w 127 Drużynach Strzeleckich. Jeszcze wcześniej, bo w 1911 r. doszło do wspólnego spotkania członków Komendy Naczelnej Drużyn Strzeleckich z Komendą Główną Związku Walki Czynnej, na którym utworzono wspólne komisje: regulaminową i wyszkoleniową oraz rozpoczęto prace nad regulaminami służby polowej i piechoty. Mimo, że nie doszło oficjalnie do całkowitego połączenia organizacji, to współpraca zbliżyła obie organizacje do siebie, umożliwiając w chwili wybuchu I wojny światowej podporządkowanie Polskich Drużyn Strzeleckich Józefowi Piłsudskiemu.
Rozbudowie polskich organizacji strzeleckich, zaznaczającej się zwłaszcza od 1912 r., towarzyszył proces ujednolicenia ich działalności. Obie organizacje wprowadziły jednakowe umundurowanie dla swoich członków. Składało się ono z szarego płaszcza i munduru oraz czapki maciejówki.
Broń stanowiły rewolwery bębenkowe, karabiny typu "Mannlicher" oraz przestarzałe jednostrzałowe karabiny "Werndla". Dzięki współpracy obu organizacji podobny był też system szkolenia i organizacji. Najmniejszą komórką organizacyjna byłą sekcja licząca 8 strzelców, sekcje tworzyły plutony, a te z kolei kompanie. Szkolenie odbywało się w szkołach żołnierskich, podoficerskich i oficerskich. Powoli wprowadzane były odznaki stopni: podoficerowie nosili zielone sznurki do gwizdków, a oficerowie czerwone. Oficerowie dodatkowo na kołnierzach nosili odznaki w formie pasków o różnych kolorach. Podchorążowie i chorążowie białe, podporucznicy i porucznicy niebieskie a kapitanowie czerwone. Największym problemem było jednak wyposażenie i uzbrojenie tak licznych organizacji. Przed wybuchem wojny pełne umundurowanie miało zaledwie 30% członków, a karabinów było tylko nieco ponad 400. W sumie według różnych źródeł "ruch strzelecki" przed wybuchem I wojny światowej liczył od 13 tys. do 19 tys. członków.
Z chwilą wybuchu wojny austriacko–rosyjskiej została zarządzona mobilizacja połączonych już pod wspólną komendą J. Piłsudskiego Związków i Drużyn Strzeleckich i scalenie ich w I Brygadę Legionów Polskich.
Po 1989 reaktywowano Polskie Drużyny Strzeleckie. Komendantem Polskich Drużyn Strzeleckich został wybrany gen. Jan Grudniewski.
