Roy Emerson

Z Wikipedii

Roy Stanley Emerson (ur. 3 listopada 1936 w Blackbutt, Queensland), tenisista australijski, zwycięzca 28 turniejów wielkoszlemowych w grze pojedynczej i podwójnej, 8-krotny zdobywca Pucharu Davisa.

Emerson urodził się w rodzinie farmera i w gospodarstwie ojca spędził dzieciństwo. Później rodzina przeniosła się do Brisbane, gdzie Emerson uczęszczał do szkoły średniej (Brisbane Grammar School, potem do szkoły w Ipswich). Tam także podjął treningi tenisowe.

Pierwsze znaczące osiągnięcie Emersona to mistrzostwo Wimbledonu w grze podwójnej w 1959, w parze z leworęcznym rodakiem Nealem Fraserem. W tym samym roku po raz pierwszy znalazł się w czołowej dziesiątce światowej, gdzie figurował nieprzerwanie przez kolejne dziewięć lat. Pierwszy tytuł wielkoszlemowy w grze pojedynczej zdobył w 1961, pokonując w finale mistrzostw Australii Roda Lavera. Z tym samym rywalem spotkał się w finale mistrzostw USA kilka miesięcy później i ponownie wygrał, tym razem w trzech setach. W sezonie 1962 Laver pozostawał jednak poza zasięgiem swoich rywali w turniejach amatorskich i wygrał wszystkie imprezy wielkoszlemowe, w trzech finałach rewanżując się Emersonowi za ubiegłoroczne porażki (w mistrzostwach Australii, Francji i USA).

Era największych sukcesów Roya Emersona przypadła na lata 1963-1967. Laver przeszedł już wówczas do grona tenisistów zawodowych, ustępując swojemu rodakowi miejsca na czele rankingu (był on liderem list światowych w latach 1964-1965). W latach 1963-1967 Emerson wygrywał regularnie przynajmniej jeden turniej wielkoszlemowy rocznie, w tym mistrzostwa Australii pięć razy z rzędu. W 1964 triumfował w trzech imprezach, a na drodze do Wielkiego Szlema stanął mu w ćwierćfinale mistrzostw Francji Włoch Nicola Pietrangeli. Z kolei w 1966 był bliski powtórzenia osiągnięcia Freda Perry'ego trzech z rzędu wygranych na Wimbledonie; startował w turnieju jako faworyt, jednak kontuzja odniesiona w trakcie jednego z pojedynków, kiedy biegnąc do piłki wpadł na stołek sędziowski, pozbawiła go możliwości odniesienia końcowego zwycięstwa.

Triumfował łącznie w dwunastu turniejach wielkoszlemowych w grze pojedynczej, co aż do 2000 stanowiło rekord; poprawił ten wynik swoim siódmym triumfem wimbledońskim Pete Sampras, dokładając później jeszcze wygraną na US Open w 2002. Jednocześnie Emerson był skutecznym deblistą i dalsze szesnaście tytułów wielkoszlemowych dołożył w grze podwójnej, występując z różnymi partnerami (głównie z Fraserem). Nie udało mu się wygrać żadnego turnieju w grze mieszanej, ale i tak z 28 zwycięstwami pozostaje najbardziej utytułowanym mężczyzną w historii imprez wielkoszlemowych. Jest również jedynym tenisistą, który zdołał wygrać wszystkie turnieje wielkoszlemowe i w singlu, i w deblu.

W 1968 zdecydował się ostatecznie na przejście na zawodowstwo. Był to już jednak schyłek podziału tenisa na amatorski i zawodowy i niebawem mógł powrócić do rywalizacji wielkoszlemowej, nie odnosząc już jednak takich sukcesów. W 1969, podobnie jak siedem lat wcześniej, stawał kilkakrotnie na drodze Roda Lavera do Wielkiego Szlema, ale przegrał zarówno w Australii (w II rundzie), jak i US Open (w ćwierćfinale). W erze "open" udało się Emersonowi wygrać dwa turnieje wielkoszlemowe w deblu - Australian Open w 1969 i Wimbledon w 1971. Występował w turniejach zawodowych jeszcze w 1978, pod koniec kariery jako grający trener.

Bogatą kartę Emerson zapisał w dziejach Pucharu Davisa. Był najskuteczniejszym graczem w ekipie słynnego trenera Harry Hopmana, wygrywając 22 mecze z 24 w grze pojedynczej i 13 z 15 w deblu. Był kluczowym zawodnikiem w rywalizacji o trofeum, którą Australia rozstrzygała na swoją korzyść w latach 1959-1962 i 1964-1967. W 1963 w finale lepsi okazali się Amerykanie, ale Emerson wygrał swoje oba mecze singlowe z Chuckiem McKinleyem i Dennisem Ralstonem, przegrał natomiast w deblu. Jedynymi graczami, którzy zdołali go pokonać w grze pojedynczej w Pucharze Davisa, byli Włoch Pietrangeli i Hiszpan Santana.

Emerson, praworęczny zawodnik o przydomku Emmo, grał zazwyczaj stylem serwis-wolej, ale potrafił także wytrzymać dłuższe wymiany na kortach ziemnych. Obok umiejętności tenisowych tajemnica jego sukcesów polegała na znakomitym przygotowaniu fizycznym. Mimo niewątpliwych osiągnięć nie jest zazwyczaj wymieniany w gronie najlepszych graczy w historii. Podkreśla się, że tytuły wielkoszlemowe zdobywał wśród amatorów, kiedy brakowało akurat - po odejściu Lavera - wielkich indywidualności, a swoich sukcesów nie był w stanie powtórzyć po dopuszczeniu do rywalizacji graczy zawodowych. Pewnym potwierdzeniem tej teorii jest porażka Emersona w ćwierćfinale mistrzostw Francji w 1968 z legendą tenisa zawodowego Pancho Gonzalezem, wówczas już 40-letnim. Australijczyk nie zdołał zresztą pokonać Gonzaleza w żadnym z ich dwunastu pojedynków.

W 1978 Emerson wygrał mistrzostwa USA na kortach twardych w kategorii "ojciec i syn" wspólnie z synem Antonym, który przez pewien czas bronił barw University of Southern California w uczelnianych rozgrywkach tenisowych. Po ostatecznym zakończeniu kariery sportowej Emerson osiadł w USA, w Newport Beach w Kalifornii. Ma również dom w szwajcarskim Gstaad, gdzie prowadzi zajęcia w akademii tenisowej. W 1982 został uhonorowany miejscem w Międzynarodowej Tenisowej Hall of Fame.

Sukcesy w turniejach wielkoszlemowych:

mistrzostwa Australii
- gra pojedyncza - wygrane 1961, 1963, 1964, 1965, 1966, 1967, finał 1962
- gra podwójna - wygrane 1962 (z Neale Fraserem), 1966 (z Fredem Stolle), 1969 (z Rodem Laverem), finały 1958 (z Bobem Markiem), 1960 (z Fraserem), 1961 (z Marty Mulliganem), 1964 (z Kenem Fletcherem), 1965 (ze Stolle)
- gra mieszana - finał 1956 (z Mary Bevis Hawton)
mistrzostwa Francji
- gra pojedyncza - wygrane 1963, 1967, finał 1962
- gra podwójna - wygrane 1960 (z Fraserem), 1961 (z Laverem), 1962 (z Fraserem), 1963 (z Manuelem Santaną), 1964 (z Fletcherem), 1965 (ze Stolle), finały 1959 (z Fraserem), 1967 (z Fletcherem), 1968, 1969 (oba z Laverem)
- gra mieszana - finał 1960 (z Ann Haydon)
Wimbledon
- gra pojedyncza - wygrane 1964, 1965
- gra podwójna - wygrane 1959 (z Bobem Markiem), 1961 (z Fraserem), 1971 (z Laverem), finały 1964, 1967 (oba z Fletcherem)
mistrzostwa USA
- gra pojedyncza - wygrane 1961, 1964, finał 1962
- gra podwójna - wygrane 1959, 1960 (oba z Fraserem), 1965, 1966 (oba ze Stolle), finał 1970 (z Laverem)