Enver Paşa
Vikipedi, özgür ansiklopedi
| İsmail Enver | |
|---|---|
| 22 Kasım 1881 - 4 Ağustos 1922 | |
 1913 |
|
| Göbek adı: | Enver Paşa |
| Doğum Yeri: | İstanbul |
| Ölüm Yeri: | Çeğen köyü Tacikistan |
| Bağlılığı: | Osmanlı İmparatorluğu |
| Rütbesi: | Mirliva |
| Birimlerde: | Üçüncü Ordu, İslam Ordusu |
| savaş/çatışma: | Sarıkamış Harekâtı |
| Madalya: | ? |
Enver Paşa (Asıl adı: İsmail Enver) 22 Kasım 1881 İstanbul'da doğdu - 4 Ağustos 1922 Tacikistan'da öldü, Osmanlı askeri ve politikacısı, Turancıdır.
Soğukçeşme Askeri Rüştiyesinde öğrenim gördü. Harp okulunu 1899'da piyade teğmeni olarak bitirdikten sonra, 1902'te kurmay yüzbaşı olarak Harp Akademisinden mezun oldu. Selânik'teki üçüncü ordunun emrine girdi. 1906'da binbaşı oldu. İttihat ve Terakki Cemiyeti kurucuları arasına katıldı. Bu topluluk içinde tutunup, kendini sevdirdi.
II. Meşrutiyet'in ilan edilmesinde önemli rol oynadı. Makedonya Genel Müfettişliği ve Berlin Ateşemiliterliği gibi görevlerde bulundu. 31 Mart olayında Hareket Ordusuna katıldı. İşkodra mutasarrıfı ve cephe komutanı olarak İtalyan saldırısına başarıyla karşı koyan Enver Paşa, 1912'de yarbay oldu.
23 Ocak 1913'te İttihat ve Terakki tarafından düzenlenen Babıali baskınına katıldı. Sadrazam Kamil Paşanın istifasını sağladı. Böylece İttihat ve Terakki Cemiyetinin iktidarı ele geçirmesinden sonra, Edirne'nin kurtarılmasında önemli rol oynadı. Bu başarısından sonra albaylığa ardından da tuğgeneralliğe yükselen Enver Paşa, 1914'te de Sait Halim Paşa hükümetinde Harbiye nazırı oldu. Şehzade Süleyman'ın kızı Naciye Hanım ile evlendi. Orduda bazı düzenlemeler yapan Enver Paşa, Fransız modeli yerine Alman stilini uyguladı.
Türkiye'nin Birinci Dünya Savaşına Almanların yanında katılmasında en etkin rolü oynayan kişiydi. Edirne'nin geri alınmasını sağlayan, beklenmedik şekilde ani ve beklenmedik saldırıya dayalı askeri strateji anlayışıdır. Rusya'nın Kafkaslardan saldırması üzerine Sarıkamış harekatını düzenlemiş ve 90 bin askerin ölmesine neden olmuştur.
Savaşının Osmanlı İmparatorluğunun yenilgisi ile sonuçlanmasından sonra İttihat ve Terakki partili arkadaşlarıyla birlikte bir Alman denizaltısıyla yurt dışına kaçtı, önce Odessa'ya, oradan da Berlin'e gitti; daha sonra Rusya'ya geçti. Anadolu'daki Milli Mücadele hareketine katılmak istediyse de kabul edilmedi.
1920 Eylülünde Bakü'de Doğu Ulusları toplantısına katıldı ve Batum'da Türkiye Şuraları Partisini kurarak Türkistan'ı kurtarma hareketini başlattı. Turan Kağanlığı'nı kurmak için büyük uğraşlarda bulundu. 4 Ağustos 1922'de Tacikistan'da, Belçivan yakınlarında bir çarpışmada mitralyöz kurşunlarıyla öldürüldü ve Çeğen köyüne defnedildi.
[değiştir] Memlekete Dönüşü
1996 senesinde Enver Paşa'nın naaşı Tacikistan'dan Türkiye'ye getirilerek , ölüm yıldönümü olan 4 Ağustos 1996 tarihinde Şişli Abide-i Hürriyet Tepesi'ne defnedildi. Törene dönemin Cumhurbaşkanı, bazı bakanlar ve Enver Paşa’nın torunları da katılmıştır.Burda İttihat Ve Terakki'den arkadaşları ve aynı amac için koşanlar yatmaktadır bunlar; İsmail Gaspıralı, Ahmet Ağaoğlu, Ahmet Hikmet Müftüoğlu, Mehmet Emin Yurdakul, Ahmed Vefik Paşa, Mirza Feth Ali Ahunzade, Arif Nihat Asya, Necip Asım Bey, Dündar Taşer, Necip Fazıl Kısakürek, Niyazi Yıldırım Gençosmanoğlu, Osman Yüksel Serdengeçti, Erol Güngör, Peyami Safa, Galip Erdem Seyyid, Ahmet Arvasi, Gün Sazak, Süleyman Paşa, Halide Nusret Zorlutuna, Yahya Kemal Beyatlı, Yusuf Akçura
[değiştir] Halk edebiyatında Enver Paşa
Bakınız Vikikaynak: [1]
| Cepheler | Askeri Olgular | Politik Olgular | Antlaşmalar | Sosyal Olgular |
| Osmanli | Osmanlı Askeri | İkinci Meşrutiyet | Sevr | Ermeni Tehciri |
| Batı | Yavuz ve Midilli Olayı | İttihad ve Terakki | Mondros | Jön Türkler |
| Doğu | Üç Paşalar | Arap Ayaklanması | Brest Litovsk | |
| Italyan | Alman Askeri Misyonu | Paris Kon. | ||
| Balkan | Osmalı-Alman | |||
| Atlantik | Sykes-Picot | |||
| Afrika | Wilson Prensipleri | |||
| Pasifik | Savaş Mahkemesi |
