Yusuf Kemal Tengirşenk
Vikipedi, özgür ansiklopedi
Yusuf Kemal Tengirşenk (ismi bazı kaynaklarda Tengirşek şeklinde geçer) Osmanlı Meclisi Mebusan'ında ve T.B.M.M.'nin ilk dönemlerinde milletvekilliği, ayrıca farklı hükümetlerde İktisat, Hariciye ve Adliye Vekilliği görevleri yürütmüş, yüzyıla yaklaşan ömrünün son 40 yılını akademisyen olarak sürdürmüş bir siyasetçidir.
1878'de Boyabat'ta doğmuştur. Kadı naibi Hasan Raci Efendinin oğludur. Önce Kuleli İdadisine girmiş, sağlık nedenleri ile Askeri Tıbbiye'ye geçmiş, burada öğrenimine devam ederken rejime muhalif bazı arkadaşlarını ele vermediği için hapsedilmiş, Fizan'a sürülmek üzere iken sakatlığı ve bazı girişimler üzerine çürüğe ayrılmıştır. Bir süre memleketinde kaldıktan sonra tekrar İstanbul'a gelerek Hukuk Mektebi'ne girmiştir. 1904'de mezun olmuş, daha sonra Paris Hukuk Fakültesi Siyasi ve İktisadi Bilimler Bölümü'nde doktorasını vermiştir.
1898'de Boyabat Mal Müdürü Refikliğine tayin edilmiş, 1899 da istifa etmiştir. Hukuk Fakültesi'nden mezun olduktan sonra 1904'de avukatlığa başlamış, aynı zamanda fakültede Ceza Hukuku muallim muavinliğine, daha sonra da muallimliğe (eğitmenliğe) tayin edilmiştir. 1908'de II. Meşrutiyet'in ilanı ile Kastamonu mebusluğuna seçilmiş, ancak kısa bir süre sonra, 7 Kasım 1908'de istifa ederek, 30 Eylül 1909 - 31 Ağustos 1914 tarihler arasında Avrupa'da Talebe Müfettişliğinde bulunmuştur. 1 Haziran 1915'de Umumi Müfettişliğe, 23 Kasım 1915 de Adliye Nezareti Müsteşarlığına tayin edilmiştir.
I. Dünya Savaşı'nın sona ermesiyle tekrar Kastamonu Mebusu olmuş, İstanbul'un işgal edilmesi üzerine Ankara'ya gelerek Büyük Millet Meclisine katılmıştır. Hariciye Vekili Bekir Sami Bey ile birlikte murahhas olarak Moskova'ya gitmiş ve daha sonra ikinci bir defa, Heyeti Murahhas Reisi sıfatıyla, 16 Mart 1921'de Moskova'ya giderek Türk-Rus Dostluk Muahedesini akdetmiştir. 30 Mart 1920'de Adliye Vekili, 15 Mayıs 1921'de Hariciye Vekili seçilmiştir. 2 Ekim 1922'de vekillik görevinden istifa etmiş, 1923'de Londra Temsilciliği'ne tayin olmuş, ancak bilahare sefirlik ile milletvekilliğinin bir arada yapılamayacağına dair alınan karar üzerine milletvekilliğini tercih etmiştir. 1930'da ikinci defa Adliye Vekilliğine tayin edilmiş, 1933'de istifa etmiştir.
Siyaseti bıraktıktan sonra Ankara Hukuk Fakültesi'nde Ekonomi Profesörü olmuş, bu görevden emekli olmuştur. 1961'de 27 Mayıs Temsilciler Meclisinde milletvekilliği yapmıştır. 1969 yılında ölmüştür.
[değiştir] Kaynakça
Önce gelen: Ahmet Muhtar Mollaoğlu |
Hariciye Vekili 16 Mayıs 1921 -25 Ekim 1922 |
Sonra gelen: İsmet İnönü |
I. İcra Vekilleri Heyeti (3 Mayıs 1920 - 24 Ocak 1921) | |
---|---|
İcra Vekillleri Heyeti Reisi: Mustafa Kemal Atatürk |
T.C. Dışişleri Bakanları | |
---|---|
Bekir Sami Kunduk | Ahmet Muhtar Mollaoğlu | Yusuf Kemal Tengirşenk | İsmet İnönü | Şükrü Kaya | Tevfik Rüştü Aras | Şükrü Saracoğlu | Numan Menemencioğlu | Hasan Saka | Necmettin Sadak | Mehmet Fuad Köprülü | Fatin Rüştü Zorlu | Selim Sarper | Feridun Cemal Erkin | Hasan Esat Işık | İhsan Sabri Çağlayangil | Osman Olcay | Haluk Bayülken | Turan Güneş | Melih Esenbel | Gündüz Ökçün | Hayrettin Erkmen | İlter Türkmen | Vahit Melih Halefoğlu | Mesut Yılmaz | Ali Bozer | Ahmet Kurtcebe Alptemoçin | Safa Giray | Hikmet Çetin | Mümtaz Soysal | Murat Karayalçın | Erdal İnönü | Coşkun Kırca | Deniz Baykal | Emre Gönensay | Tansu Çiller | İsmail Cem | Şükrü Sina Gürel | Yaşar Yakış | Abdullah Gül | |
Sayfa kategorileri: I. İcra Vekilleri Heyeti | Türkiye Cumhuriyeti Dışişleri Bakanları | T.B.M.M. 1. Dönem Milletvekilleri | T.B.M.M. 2. Dönem Milletvekilleri | T.B.M.M. 3. Dönem Milletvekilleri | T.B.M.M. 4. Dönem Milletvekilleri | T.B.M.M. 5. Dönem Milletvekilleri | T.B.M.M. 6. Dönem Milletvekilleri | T.B.M.M. 8. Dönem Milletvekilleri | 1908-1912 Osmanlı Meclis-i Mebusanı üyeleri | Son Osmanlı Meclis-i Mebusanı (1920) üyeleri | 1878 doğumlular | 1969 yılında ölenler