Pen-y-bont ar Ogwr

Oddi wrth Wicipedia, y gwyddoniadur rhydd.

Pen-y-bont ar Ogwr Pen-y-bont ar Ogwr

Mae Pen-y-bont ar Ogwr yn dref ym mwrdeistref sirol Pen-y-bont ar Ogwr ag oddeutu 40,000 o bobol. Ei gefeilldref yw Langenau yn Yr Almaen. Tan y 20fed ganrif, tref marchnad oedd hi yn bennaf. Mae hi bellach yn dref diwydiannol oherwydd ddatblygu ystadau diwydiannol ger yr M4 sydd wedi denu cwmnïau megis Sony a Ford i'r ardal. Mae Pen-y-bont yn gartref hefyd i bencadlys Heddlu De Cymru. Adeiladwyd garchar preifat (Carchar Parc Ei Fawrhydi) yn niwedd y 1990au ar safle hen ysbyty seiciatreg ar gyrion y dref uwchben pentref Coety.

[golygu] Ardaloedd

Pendre
Llidiart(Litchard yn Saesneg)
Hendre(Nolton yn Saesneg)
Castell Newydd (Newcastle yn Saesneg)
Cefn Glas
Bryntirion
Bragle(Brackla yn Saesneg)
Hen Gastell(Oldcastle yn Saesneg)
Melin Wyllt(Wildmill yn Saesneg)
Chwarela(Quarella yn Saesneg)

[golygu] Afonydd

Mae'r Afon Ogwr yn llifo trwy'r dref, gyda'r Nant Morfa yn ei chyfarfod ger Meysydd y Bragdy. Mae'r Afon Ewenni yn llifo ar gyrion y dref yn Nhredŵr i gyfarfod yr Ogwr ger Castell Ogwr ar ben yr aber.

[golygu] Cysylltiadau ffyrdd a rheil

Mae Pen-y-bont yn agos i gyffyrdd 35 a 36 traffordd yr M4, hanner ffordd rhwng dinas Abertawe a dinas Caerdydd.
Mae gan Pen-y-bont orsaf rheilffordd ar lein y Great Western, gyda gwasanaethau cyflym i ddinas Llundain ac Abertawe. Mae yna orsaf arall ym Melin Wyllt ar lein Maesteg. Mae gwasanaethau lleol yn rhedeg i Gaerdydd a Gorllewin Lloegr ar y brif lein a lein Bro Morgannwg. I'r gorllewin mae gwasanaethau lleol i Abertawe a Gorllewin Cymru. Hefyd mae gwasanaethau lleol i Faesteg. Gweithredir y gwasanaethau lleol gan Trenau Arriva Cymru, a'r gwasanaethau cyflym gan First Great Western.