Heroldo de Esperanto
El Vikipedio
Esperanto > Esperanto-kulturo > Esperanto-gazeto > Heroldo de Esperanto
Heroldo de Esperanto aŭ HdE estas gazeto fondita en aprilo 1920 de Teodor Jung en Kolonjo (Germanio), sub la titolo "Esperanto Triumfonta". Originale semajna, ĝi estis (kaj daŭre estas, kvankam nun trisemajna) la plej ofte aperanta gazeto en Esperanto. Politike kaj religie sendependa (sed fakte modere orientita), ĝi pretervivis la unuan persekuton de la nazia reĝimo, sed en 1936 devis migri al Nederlando. En la dialektiko inter UEA (centralo en Ĝenevo) kaj la landaj societoj (CO en Parizo) HdE estis principe favora al la duaj, kaj forte subtenis la skismon de 1936, fariĝante unu el la du oficialaj organoj de la nova Internacia Esperanto-Ligo.
Post la dua mondmilito Teo Jung daŭrigis la redaktadon ĝis 1961, sed nur duonmonate. La konfliktemo kontraŭ la rekunigita UEA ne ĉesis: unue ĝi havis koloron de lingva batalo (HdE defendis la atistojn) kaj poste flamis, sub la nova redaktorino Ada Fighiera Sikorska, ĝis pinto de akreco en 1969-1974. Post la retiriĝo de Ivo Lapenna, la gazeto subtenis la novan kurson en UEA, tamen ree kun kelkaj distanciĝoj kaj fortaj kritikoj pri financaj kaj administraj temoj.
Je la morto de Ada Fighiera Sikorska (1996) la gazeton transprenis Itala Interlingvistika Centro, kiu tuj cedis ĝin al LF-koop. Nova redaktorino fariĝis Perla Martinelli. Danke al LF-koop HdE daŭras kiel eĉ pli ofte aperanta informa gazeto pri la Esperanto-mondo, sendependa religie kaj politike. En 1998 la redakcio de HdE iniciatis, kun aliaj establoj, la Pakton por la Esperanta Civito.
La transdono de Heroldo de Esperanto, laŭ informo en Dumonata Bulteno de Torina Esperanto Centro, okazis en konflikta etoso inter LF-koop kaj la Societo "Heroldo de Esperanto" kies prezidanto estis Gian Carlo Fighiera. Li konsideris ke LF-koop "ekmalrespektis la tradicion kaj principojn" de la gazeto. FIGHIERA klarigas : "La tradicio kaj principoj estis, i.a.: la gazeto havas ĉefe informan karakteron pri la disvastigo de Esperanto; ĝi estas sendependa kaj supertendenca pri movadaj ideologioj kaj internaj konfliktoj. Kiel ĉiuj povas konstati, la supraj kondiĉoj neniam estis respektataj de la nova redakcio." Li estus la unusola vivanta membro de la antaŭa eldona societo, kaj eksmembro de LF-koop (eksigita de la Asembleo en marto 1998).
Ekde 2003 HdE havas du redaktorojn, kiujn nomumis LF-koop: Perla Martinelli kaj Marie-France Conde Rey. Konstantaj kunlaborantoj estas Zofia Banet Fornalowa, Leen DEIJ, Marco Picasso, Johann H. Rosbach, Giorgio Silfer, Ljubomir Trifonĉovski, Walter Żelazny.
[redaktu] Eksteraj ligoj
- Heroldo de Esperanto
- "Heroldo" reiros al sia legitima posedanto en dumonata bulteno de TORINA ESPERANTO-CENTRO n. 47. januaro-februaro 1999 (§ 7-a)
Heroldo de Esperanto. Unu el la plej gravaj gazetoj en E, semajna, ilustrita, internacia. HDE estas fondita en apr. 1920 sub titoio "E Triumfonta" de Teo Jung. Ĝi aperis de 20 nov. 1920 ĉiusemajne, de dec. 1924 ĝis fino de 1925, duonsemajne, dum la 15a UK 1923 ĉiutage. La nomon HDE ĝi ricevis kun la unua n-ro de 1925. Formato: 46x30 cm, kun kelkfojaj ŝanĝetoj. Paĝonombro: 4-6-8-10. Abonantaro: 20 nov. 1920 ĉ. 500, 3 sept. 1927 2900, fine de 1924 2500, aŭtune 1928 1800, l jan. 1929 pli ol 2000, apr. 1930 ĉ. 2600. Ĝis aŭtuno 1928 HDE aperis en Horrem apud Köln, de tiam en Köln. Red., poste ĉefred. la fondinto kaj posedanto Teo Jung, respondeca red. J. F. Berger, anonca red. M. Wieland, kunlaboras multaj verkistoj kaj prop-istoj. Apud HDE aperis dum plimalpli longa daŭro diversaj aldonoj, eĉ apartaj eldonaĵoj, kiel "Verda Stelo". Nunaj regulaj aldonoj: Lingva Kritiko, monata revuo por lingvaj demandoj (kun lab. prof. Migliorini, La Colla ktp.); La Bela Mondo, monata paĝo por turismo ktp.; Nia Revueto, dumonata aldono por junuloj La Strigo, dumonata paĝo pri literaturo kaj arto; Humoro, Distro, Ludo, dumonata paĝo; La Anteno, radiopaĝo Sur la kvin linioj, muzika paĝo; La Regno Virina, paĝo por virinoj. La kuraĝa iniciato - fondo kaj regula aperigo de semajna gazeto signas memorindan fakton en la historio de E, kun speciala graveco por la postmilitaj jaroj. En 1925 HDE fondis Librofakon, kiu eldonis i. a. du romanojn de Remarque, originalan historian verkon de Haefker, "Ĉirkaŭ la mondon kun la verda stelo" de Scherer, romanojn originalajn kaj tradukitajn, lernolibrojn ktp. La ĝis nun eldonitaj 64 diversgrandaj volumoj havas vendvaloron de 2. 140 sv. fr. HDE havas dekomence propran presejon; presejestro estas Ludwig Goppel. L. pluajn detalojn en la 500a kaj 566 n-roj de HDE.
