جیرنده

از ویکی‌پدیا، دانشنامهٔ آزاد.

فهرست مندرجات

۱ جغرافیای سیاسی
۲ جغرافیای طبیعی
۳ جغرافیای کشاورزی
۴ جغرافیای انسانی
۵ جغرافیای شهری
۶ جغرافیای مذهبی
۷ نام جیرنده
۸ ییلاق های دهستان جیرنده
۹ پیوند به بیرون
۱۰ منبع

[ویرایش] جغرافیای سیاسی

جیرنده مرکز بخش عمارلو، شهرستان رودبار، استان گیلان شناخته می‌شود. روستای کوچک آینه‌ده (در لهجه محلی: آیینَه دیه) نیز زیرمجموعه شهر جیرنده است. همچنین یکی از دو دهستان بخش عمارلو نیز جیرنده نامیده می‌شود.

[ویرایش] جغرافیای طبیعی

شهری کوهستانی با آب و هوای معتدل کوهستانی است. در ارتفاع بیش از 1800 متری از سطح آب های آزاد واقع است. همواره باد ملایمی در این شهر وَزان است. از شمال به جنگل های راش و از غرب به جنگل های کاج و از جنوب به باغستان های زیبا مشرف می‌شود.

[ویرایش] جغرافیای کشاورزی

امروزه در تولید فراورده های باغی سردسیری حرف اول را می زند.

گردو – آغوز: در گویش محلی
فندق
انگور
زردآلو
آلو
آلبالو
گیلاس
سیب

[ویرایش] جغرافیای انسانی

جیرنده را دارای قدمتی طولانی دانسته اند. مردم آن از تبار آریایی هستند. با ترکیبی از اقوام زیر:

تات شامل: جلالی ها و مقدادی ها

کرد کورمانجی عمارلو شامل: ولی خانی ها ، خیاطی ها ، احمدپورها ، محمد خانی ها

ولی خانی ها شامل خانواده های زیر می شود:

زند
زندی
مهرابی
امیر مهرابی
مهرابیان
نوروز خانی
آدینه خانی
انجمن

[ویرایش] جغرافیای شهری

محلات شهر جیرنده عبارتند از:

خیاطیه محله
نوروزخانیه محله
محمدخانیه محله
آیینه دیه
میانه کوشک
تَکیَّه

اماکن زیارتی شهر جیرنده عبارت اند از:

شاهزاده عسگر
بیب زَنِ خاتون
امامزاده محمد

رود جیرنده:

رودخان

[ویرایش] جغرافیای مذهبی

تا مدت ها پس از ورود اسلام به ایران به دلیل کو هستانی بودن همچونان کیش باستانی خود، مهرپرستی را پاس می داشتند.آتش نزد ایشان از احترام ویژه‌ای برخوردار بوده است و برای پاسداری از آتش جایگاه‌های آتشی با نام کوله سر در چند نقطه شهر برپا بوده است که امروزه آثاری از آن برپاست. کوله سر ها تا پیش از برپایی سلسله پهلوی کاربری پخش آتش برای منطقه عمارلو بر عهده داشته است.

[ویرایش] نام جیرنده

جیرنده یا با تلفظ اصیل محلی جیریندیه واژه ای است مرکب از:

جیر(به معنی زیر در برابر جوئَر به معنی بالا) + این (پسوند نسبت همانند زیرین و پایین و ...) + دیه (به معنی دِه که تلفظ پارسی باستان این واژه است) = یعنی دهِ پایین و یا کوه پایه ای.

[ویرایش] ییلاق های دهستان جیرنده

ییلاق های عمارلو
داماش \| دوسلان \| دوسالدیه \| گلچالکی \| گياش \| سنگه دیل \| لاباربن \| ویستان \| شینه چاک \| پلنگ‌کوه \| یالس تپه \| بربن \| نفته‌چال \| چنگش \| چيچال \| مقشر \| استلی‌سرا \| اربوناو \| میانه‌سو

[ویرایش] پیوند به بیرون

[ویرایش] منبع

م.م.زند - کتاب عمارلو
فرهنگ معین
لغت نامه دهخدا

	استان گیلان
مرکز	رشت
شهرستان‌ها	آستارا \| آستانه اشرفیه \| اَملَش \| بندر انزلی \| رشت \| رضوانشهر \| رودبار \| رودسر \| سیاهکل \| شَفت \| صومعه‌سرا \| طوالش \| فومَن \| لاهیجان \| لنگرود \| ماسال
شهرها	احمدسرگوراب \| اسالم \| آستارا \| آستانه اشرفیه \| اطاقور \| املش \| بازارجمعه \| بره‌سر \| بندر انزلی \| پره‌سر \| توتکابن \| جیرنده \| چابکسر \| حویق \| خشکبیجار \| خُمام \| دیلمان \| رانکوه \| رحیم‌آباد \| رستم‌آباد \| رضوانشهر \| رودبار \| رودسر \| رودنبه \| سنگر \| سیاهکَل \| شفت \| شلمان \| صومعه‌سرا \| فومن \| کلاچای \| کوچصفهان \| کومله \| کیاشهر \| گوراب زرمیخ \| لاهیجان \| لشت نشا \| لنگرود \| لوشان \| لوندویل \| لیسار \| ماسال \| ماسوله \| مرجقل \| منجیل \| واجارگاه \| هشتپر
اماکن دیدنی	مرداب انزلی \| موزه نظامی نیروی دریایی \| آبشار سجیران \| آبشار لونک \| آرامگاه دکتر محمد معین \| اسپیدمزگت \| باغ محتشم \| بقعه شیخ زاهد گیلانی \| پل غازیان \| شیطان‌کوه \| عمارت شهرداری رشت \| عمارت کلاه‌فرنگی رشت \| قلعه کول \| ماسوله \| موزه چای ایران \| موزه رشت \| موزه کاکتوس‌ها (آستارا)