شهرستان زابل
از ویکی‌پدیا، دانشنامهٔ آزاد.
تقسیمات کشوری
شهرستان زابل با مساحت ۱۵۱۹۷کیلومتر مربع در شمال شرقی استان سیستان و بلوچستان قرار گرفته و فاصله مرکز شهرستان تا مرکز استان ۲۱۳ کیلومتر است. این شهرستان دارای تعداد ۶ مرکز شهری و ۵ بخش – ۱۷ دهستان و ۸۸۵ آبادی دارای سکنه است .
عوارض طبیعی
(ارتفاعات، رودخانه ها، قنات، چاه و چشمه ها(اعم از فصلی و غیر فصلی) سرچشمه رودخانه و منتهی به ارتفاعات این شهرستان کوه خواجه وقله رستم است که در غرب زابل قرار دارد. و رودخانه هیرمند و شیله از رودخانه‌های این شهرستان می‌‌باشد.
منابع تأمین آب و حوزه آبریز و شبکه رودخانه ها
آب این شهرستان ازطریق --- حلقه چاه --- رشته قنات ---رشته چشمه با میزان آبدهی -----میلیون متر مکعب ورودخانه‌های هیرمند و--بامیزان آبدهی متوسط سالانه۳هزارمیلیون مترمکعب تأمین می‌‌شود.
اقلیم
شهرستان زابل دارای اقلیم بیابانی گرم و خشک می‌‌باشد. میانگین بارش سالانه در این شهرستان ۶/۵۹ میلی متر و متوسط دمای آن در سال ۸۲ از ۴۹ الی ۵/۹- درجه سانتی گراد در تغییر است .
پیشینه تاریخی و گردشگری
شهرستان زابل در قدیم سیستان و نیمروز خوانده می‌‌شد. محلی که امروززابل نامیده می‌‌شود بیش ازآن زمینهایی باتپه‌هایی ازماسه‌های روان ورسوبات دریایی بود که قسمتی ازآن درمسیررودخانه قرارداشت باکم شدن آب رودخانه بروسعت خشکی‌های اطراف آن افزوده شد وبااتصال این منطقه به روستای حسین آباد، آبادی بزرگی تشکیل گردید .بعدهاتأسیس پادگان نظامی براهمیت آن افزود. در سال ۱۳۱۴شمسی بر طبق تصویب نامه هیات وزیران، آن آبادی را زابل نامیدندودر سال ۱۳۱۶ شمسی به مرکزسیستان تبدیل شد.ازارتفاعات مهم این شهرستان کوه خواجه وقلعه رستم است که درغرب زابل قراردارد.دربراراین کوه تصویری ازرستم پهلوان که گرزی دوسردردست دارد،نقش بسته است .دردامنه‌های جنوبی آن نیزویرانه‌های بناهای منسوب به دوره اشکانیان بر جا مانده که در زمان خود بسیار با شکوه بوده است. زابل امروزی شهری نسبتاتوسه یافته و مجهز به انواع خدمات مورد نیاز جامعه شهری است .از میراث فرهنگی این شهرستان می‌‌توان به آثارزیراشاره کرد: شهرسوخته – قلعه رستم –قلعه رمرود-کوه خواجه –دهانه غلامان –قلعه سام – آتشکده کرکوک –قلعه خان ملک –تپه کنیز- تخت شاه – بی بی دوست –آتشکده کهک –میل قاسم آباد- میل نادر-زاهدان کهنه –برج افغان –چاه نیمه –سدزهک –سدکهک –سد سیستان –تالاب هامون –آسیابهای بادی- قلعه کندر.
زبان و مذهب مردم شهرستان زابل به لهجه محلی تکلم می‌کنند و لهجه‌های زابل و بلوچی و... نیز رایج است. در این شهرستان ۸۹/۹۹ درصد جمعیت آن را مسلمانان شیعه /سنی/تشکیل می‌‌دهند.
اماکن سیاحتی تاریخی و مراکز توریستی با ذکر جاذبه‌های گردشگری
۱- آثار باستانی شهر سوخته ۲- کوه خواجه ۳- دهانه غلامان ۴- قلعه مچی و آسیابهای بادی ۵- قلعه رستم ۶- کنسولگری قدیم انگلستان ۷- ثلعه سه کوهه
شخصیت‌ها ،مشاهیر تاریخی و فرهنگی
صنایع دستی
۱- پشتی و گلیم بافی ۲- قالی بافی ۳- توتن سازی ۴- تولید ابزارآلات موسیقی ۵- سوزن دوزی ۶- کلوچه و نان پزی
کشاورزی و منابع طبیعی و دامپروری
در سال زراعی ۸۳-۱۳۸۲ سطح زیر کشت محصولات زراعی و باغی شهرستان زابل بالغ بر ۲۵۸۶۱ هکتار است که ۱/۱۶ درصد از سطح کشت زیر کشت استان را تشکیل می‌‌دهد. از این مقدار ۵۶/۱ درصد به کشت باغات و ۱/۱۶ درصد به زراعت‌های سالانه اختصاص دارد. محصولات عمده زراعی شهرستان غلات، محصولات جالیزی و نباتات علوفه‌ای می‌‌باشد. طی همان سال، ۱۱۸ واحد صنعتی پرورش و نگهداری دام و طیور در سطح شهرستان فعال بوده است. همچنین میزان تولید شیر، گوشت قرمز، گوشت مرغ و عسل به ترتیب ۳۷، ۱/۷، ۳ و – هزار تن بوده است. لازم به ذکر است این شهرستان دارای ۳۱۶ واحد پرورش ماهی با تولید ۱۰۸هزار تن می‌‌باشد
