شهرستان ماکو
از ویکیپدیا، دانشنامهٔ آزاد.
شهرستان ماکو یکی از شهرستانهای مرزی استان آذربایجان غربی در شمال غرب ایران است.
[ویرایش] بخشها
نام بخش (مرکز بخش)
در بخش مرکزی به جز ماکو شهر دیگری به نام بازرگان وجود دارد. ماكو در شمال غربي ترين نقطه ج.ا.ا قرار دارد.
شهرستان ماکو در شمال غربی ایران و مرز بین ایران و ترکیه و جمهوری آذربایجان و ارمنستان واقع است. این شهر در فاصله ۹۱۳ کیلومتری از تهران قرار دارد و دارای سابقه تاریخی هزار ساله است. ماکو در طول شرقی ۲۴ درجه و ۲۰ دقیقه و عرض شمالی ۳۹ درجه و ۱۸ دقیقه قرار گرفته است و ارتفاعش از سطح آب ۱۶۳۴ متر است. اکثریت مردم ماکو مسلمان و شیعه مذهب هستند و زبان مادری آنها ترکی آذربایجانی است. شهر ماکو در آغوش دو کوه قه یه در شمال و سبد داغی بنا شده است .رودخانه زنگمار از کوههای مرزی ایران و ترکیه سرچشمه گرفته، از داخل شهر ماکو گذشته و ئدر شهرستان پلدشت به رودخانه ارس میپیوندد .سد مخزنی ماکو (بارون) در ۱۲ کیلومتری جنوب شهرستان ماکو بر روی رودخانه زنگمار در نزدیکی روستای بارون احداث شده است. این سد حدود ۱۵ هزار هکتار از زمینهای حاصلخیز پلدشت را آبیاری میکند. آثار باستانی شهرستان ماکو: ۱- کلیسای طاووس در دره قره کلیسای بخش سیه چشمه ۲- تپه ماقبل تاریخ خلیل آباد در ۳۰۰ متری شوط ۳ - کلیسای عظیم سنت استپاسن در دره شام ارسکنار ۴- معبد سنگی دردشت زنگنه ۵ - برج و بارو و کتیبه در ساری قه یه و صخره ماکو ۶ - خرابههای تعدادی کلیساهای ارمنی در دهات مختلف ۷- آثار تاریخی شهر دامبات ۸- خرابههای قدیمی گزلو در دره مخند ۹- آثار و علایم منقوش در سنگ درده قزلجه قلعه دهستان قره قویونلو ۱۰- دالانهاو غارهای زیر زمینی در اطراف آرارات ۱۱ - قلعه جم خور در ده بسطام چای پارا ۱۲- اتاق سنگی در ده چیره کنده چای پارا ۱۳- گورستان تاریخی پیر احمد کتدی در دهات آواجیق ۱۴- پل بئش گؤز در نزدیک ماکو ۱۵- خرابههای سه گوش در دره قزلداغ ۱۶ - اتاق سنگی در ده دلیک داش ۱۷ - کلیسای زور زور در ده بارون ۱۸ - دیری متعلق به فرقه دمنیکن در پای کوه قه یه ۱۹ - اتاق سنگی در ده سنگر ۲۰ - کلیسای مریم ننه در شمال ماکو ۲۱ - بنای باشکوه کلاه فرنگی در بیمارستان ماکو ۲۲ - کاخ باغجه جوق در ۶ کیلومتری ماکو 23-روستای زیبای باغچه جوق و یعقوبعلی کندی منابع: دایرت المعارف دانش و هنر و وبلاک ماکو سیتی
سد بداولی ماکوبیز بر روی رودخانه آق سو بسته شده است و گنجایش کل آن ۲۱ میلیون متر مکعب آب است .
[ویرایش] منبع
اطلس گیتاشناسی استانهای ایران، تهران ۱۳۸۳، ص۷۲.