Gaius Iulius Caesar

Vu Wikipedia, der fräier Enzyklopedie.

De Gaius Iulius Caesar oder Julius Cäsar (* 13. Juli 100 - † 15. Mäerz 44) war e réimesche Staatsmann, Feldhär an Auteur.

[Änneren] Biographie

[Änneren] Seng Originnen

De Julius Cäsar koum aus der renomméierter Patrizierfamill vun de Julier (gens Iulia), déi hir Wuerzelen op de Iulus zeréckféiert, de Jong vum trojaneschen Aeneas, deen dann erëm de Jong vun der Venus gewiescht si soll. Um Héichpunkt vu senger Karriere huet den Cäsar en Tempel zu Éiere vun der Venus baue gelooss, fir dës Verbindung z'ënnerstëtzen.

Dem Cäsar seng Famill war net räich am Verglach mam réimeschen Adel, a politesch haten nëmmen wéineg Memberen eng Roll gespillt: während der réimescher Republik, am 5. Joerhonnert v. Chr. fënnt een dacks den Numm Iulius an de Lëschten vun de Konsulen, mee dës Lëschte sinn ëmstridden. 451 war ee gewëssene Gaius Iulius Iullus Member vun den Decemviri, déi de Staat verännert hunn. Fir folgend Joerhonnerten sinn nëmmen zwee Konsule nogewisen, fir d'Joeren 267 an 157. Dem Cäsar säi Papp gouf 92 Prätor. Verschidde Verwandte waren Konsul oder Censor. Dem Cäsar seng Originnen a seng Verwandschaft hu seng Positioun während de réimesche Biirgerkricher bestëmmt. Säi Monni war de Feldhär Marius, deen d'Kimbern an d'Teutonen besiigt huet, an als Konsul d'Fraktioun vun de Populares am réimesche Senat ugefouert huet.

[Änneren] Éischt Schrëtt

84 huet den Cäsar d'Cornelia bestuet, d'Duechter vum Konsul Lucius Cornelius Cinna, deen och zu de Populares gehéiert huet. Nach am selwechte Joer gouf hien zum Flamen Dialis bestëmmt.

D'familiär Relatioune mam Cinna a mam Marius hunn de Cäsar séier an d'Oppositioun vis-à-vis vum Diktator Sulla bruecht, deen d'Fraktioun vun den Optimates vertrueden huet. De Sulla huet vum Cäsar d'Scheedung vum Cornelia verlaangt, mee den Cäsar wor nët averstanen an huet Roum verlooss. Obwuel hien duerch d'Hëllef vun aflossräiche Frënn begnadegt gouf, ass hien nët op Roum zeréckkomm.

Hien gouf mat 19 Joer Offizéier ënnert dem Marcus Minucius Thermus, dem Propraetor a Statthalter vun der Provenz Asia. Bei der Belagerung vun der Insel Mytilene gouf den Cäsar mat der Corona Civica, der Biirgerkroun, ausgezeechent, déi deejenege krut, deen engem réimesche Matbiirger an enger Schluecht d'Liewe gerett huet. Fir datt ët mat der Belagerung e Stéck gëtt, gouf den Cäsar an enger diplomatescher Missioun zum Kinnek Nikomedes vu Bithynien geschéckt.

Eréischt nom Doud vum Sulla (78) huet den Cäsar ët gewot, zeréck op Roum ze goen, an weider u sénger politescher Karriere ze schaffen.

[Änneren] Säin Opstig

Ufanks 73 erreecht de Cäsar no der Wiel zum Militärtribun dat éischt héigert Amt: Hien iwwerhëllt d'Plaz vu sengem verstuerwene Verwandte Gaius Aurelius Cotta a gëtt an d'Paschtouerkollegium vum Pontifices gewielt. 69 erreecht hien d'Quastur, déi nidderegst Stuf vum réimesche Cursus honorum.

Nodeems seng Fra Cornelia 68 gestuerwe war, bestued hie sech mam Pompeia, der räicher Enkelin vum Sulla. D'Sue kommen him fir säi politeschen Opstig geleeën. 65 gëtt hien curuleschen Aedil an 63 gëtt de Cäsar Pontifex maximus. Während der catilinarescher Verschwörung koum de Cäsar mat engem bloen Aa dovun. Obschonns hie fréier mam Catilina zesummegeschafft hat, konnt him eng Bedelegung un der Verschwörung nie nogewise ginn. D'Joer drop gëtt hien zum Praetor gewielt. E Skandal, d'sougenannte Bona-Dea-Affär féiert 62 zur Scheedung vum Pompeia.

[Änneren] Statthalter a Spuenien, Triumvir a Konsul

Dat éischt wichtegt Amt fir de Cäsar war d'Proprätur a Spuenien. Seng aggressiv Krichsféierung géint d'Iberer festegt säi Ruff als kapabele Strateg an och seng Finanzen. Genuch Geldmëttel waren eng Viraussetzung fir d'Kandidatur op d'héchsten Amt, d'Konsulat.

Vill Senatore waren allerdéngs géint dem Cäsar seng Ambitioune fir Konsul ze ginn. Dowéinst ass hie mam Marcus Licinius Crassus a Gnaeus Pompeius Magnus eng strategesch Partnerschaft agangen. Allendräi wollte se vun hire respektive Virdeeler profitéieren. Am éischten Triumvirat koumen d'Sue vum Crassus (hie war de räichste Mann vu Roum), de militäreschen Afloss vum Pompeius (hie war den erfollegräichste Generol) an de politeschen Afloss vum Cäsar. Fir dës Allianz ze ënnermaueren huet de Pompeius dem Cäsar seng Duechter Julia bestued.

Den Triumvirat konnt dann och dem Cäsar seng Kandidatur fir d'Konsulat vun 59 duerchsetzen. Seng Amtsféierung war am Senat ëmstridden, eng Strofverfolgung nom Enn vum Konsulat gouf awer duerch déi mat fënnef Joer ongewéinlech laang Amtszäit als Prokonsul an Iryllien a Gallien (Cis- an Transalpina) verhënnert. Vru sengem Untrëtt bestued hien d'Calpurnia.

[Änneren] Prokonsul a Gallien

D'Prokonsulat a Gallien war de wichtegste Muechtgewënn fir de Cäsar. Als Prokonsul konnt hien eng Arméi opstellen an, obschonns dëst net zu senge Pflichte gehéiert huet, fänkt hien e Feldzuch duerch Gallien un.

Duerch d'Verlängerung vum Triumvirat 56 zu Ravenna konnt dem Crassus a Pompeius hirt gemeinsamt Konsulat fir 55 duerchgesat ginn, an d'Verlängerung vum Cäsar sengem Prokonsulat fir fënnef weider Joeren. Doduercher konnt de Cäsar am Ganzen zéng Joer a Gallie bleiwen an d'Eruewerung vum Land ofschléissen.

Et gëtt geschaat datt beim Galliekrich ronn eng Millioun Gallier hirt Liewe gelooss hunn an eng weider Millioun versklavt gouf. A sengem Wierk De Bello Gallico schreift de Cäsar selwer iwwert dës Zäit a Gallien. Am Vercingetorix, dem Fürst vun den Averner huet hien e redoutable Géigner begéint. Eréischt an der Schluecht bei Alesia (51) gouf déi gallesch Resistenz definitiv gebrach. De Vercingetorix, deen sech dem Cäsar vrun de Mauere vun Alesia erginn hat, gouf zu Roum higeriicht.

[Änneren] De Biergerkrich

Am Joer 53 war de Crassus bei engem Feldzug géint d'Parther ëm d'Liewe komm. Zu gläicher Zäit war de Pompeius méi no bei de Senat geréckelt, well him de Cäsar ze mächteg gi war. Dëst ass d'Enn vum éischten Triumvirat. Nom Enn vu sengem Prokonsulat hat de Cäsar zu Roum keng politesch Basis méi, an huet misse färten, vum Senat zur Recheschaft gezunn ze ginn. Dësen huet sech op d'militäresch Muecht a Fähegkeet vum Pompeius verlooss.

Wéi de Cäsar selwer zouginn huet, huet hien de Putsch wéinst senger dignitas, senger Würd, gemaach. Obschonns et verbuede war, géint de Wëlle vum Senat mam Militär an Italien anzemarschéieren, huet de Cäsar den 11. Januar 49 de Grenzfloss Rubikon iwwerschratt. Bei dësem Evenement soll dann och de berühmte Saz Alea Iacta Est (d'Wiirfel si gefall) gefall sinn. Ouni Widerstand kënnt de Cäsar zu Roum un, de Pompeius an aner Membere vum Senat waren a Griicheland geflücht.

48 gëtt de Cäsar vun den Iwwerreschter vum Senat zum Konsul gewielt, an ass doropshin géint de Pompeius gezunn, deen hien an der Schluecht bei Pharsalos a Griicheland geschloen huet. De Pompeius ass an Egypten geflücht, wou hien ermuerd gouf. De Cäsar war him an d'Land gefollegt, an huet zu Alexandria d'Kleopatra kennegeléiert.

Et sinn awer nach zwee weider Feldzich noutwänneg. Am Afrikanesche Krich ass de Cäsar 46 Vainqueur iwwert republikanesch Senatstruppen ënnert dem Cato de Jonken. Am Hispanesche Krich fällt d'Entscheedung 45 an der Schluecht bei Munda géint d'Jonge vum Pompeius.

[Änneren] Diktatur an Doud

Schonn éier hien endgülteg Allengherrscher gëtt, plangt den Cäsar fundamental Reformen vum réimesche Staat. Hie léisst Gesetzer kodifiéieren, plangt eng grouss Bibliothéik a mam julianesche Kalenner reforméiert hien och de réimesche Kalennersystem.

Nodeems hien 46 aus Egypten zeréckkoum, gouf hien fir zéng Joer zum Diktator ernannt. No senge militäreschen Erfolleger a Spuenien gouf hien zum dictator perpetuus, zum Diktator op Liewenszäit, ernannt. Besonnesch dëse leschte verfassungswidregen Titel léisst Spekulatiounen opkommen, den Cäsar wéilt Kinnek ginn.

Nach haut si sech d'Historiker net eens, wéi wäit een esou Spekulatioune gleewe soll. Secher ass, datt seng Positioun deer vun engem Kinnek geglach huet, och wann hien d'Monarchie net erëm agefouert huet. Op alle Fall entscheet hie sech fir e Feldzug an den Osten, fir d'Parther ze ënnerwerfen.

Iwwert de Pabeier kënnt dëse Plang allerdéngs net eraus, d'Attentat op den Cäsar setzt sengem Feldzug en Enn. Un den Iden vum März 44 fält den Cäsar engem Komplott am Senat zum Affer, déi vum Marcus Junius Brutus ugefouert gouf. Dem Cäsar seng berühmte leschte Wierder (anscheinend op Griichesch) sinn un dee Mann geriicht, fir deen hien trotz allen Ënnerscheeder e väterleche Frënd wor: Kai sy teknon, Och du, mäi Jong ?. Den Cicero, Géigner vum Cäsar mee um Attentat net bedeelegt, wor Zéien a schreift spéider, et wir dat gerecht Enn fir en Tyrann.

Der Legend no huet dem Cäsar seng Fra Calpurnia hie gewarnt, net an de Senat ze goen, well si vu senger Ermuerdung gedreemt hätt. Doropshin hätt den Cäsar geäntwert Et gëtt näischt wat mer fäerte missten, ausser der Angscht.

Nom Cäsar sengem Doud komme nach weider Biergerkricher déi bis zum Joer 31 undauere wäerten.

[Änneren] Den Cäsar als Historiker an Auteur

Iwwert säi Feldzug a Gallien huet den Cäsar säi Wierk De bello Gallico, De gallesche Krich, geschriwwen. A sengem Wierk beschreift den Cäsar liefhaft d'Schluechten an d'Intrigen während den néng Joer a Gallien. Doriwwer eraus kann een dem Buch och eng Rei geographesch Fakten enthuelen. De bello Gallico ass natierlech och eng Rechtfertegung vu sengem Feldzug, deen ënnert anerem de But hat, an der réimescher Politik präsent ze bleiwen a fir sech selwer als ruhmräiche Feldhär duerzestellen.

Donieft huet de Cäsar och e Wierk iwwert de réimesche Biergerkrich geschriwwen, De bello civili.

Weider Schrëfte si verluergaangen.

[Änneren] Literatur zum Thema

• Baltrusch, Ernst: Caesar und Pompeius., Darmstadt 2004. ISBN 3-534-16490-3
• Canfora, Luciano: Caesar: der demokratische Diktator., Beck, München 2001. ISBN 3-406-46640-0
• Jehne, Martin: Caesar. Beck, München 1997. ISBN 3-406-41044-8

[Änneren] Um Spaweck

• De bello Gallico
• De bello civili
• Cäsar-Biographie vum Plutarch (en)