Ingeland
Van Wikipedia
- Dit artikel is gesjreve in 't Mestreechs. 't Weurt gewaardeerd óm in dit artikel woe meugelik 't Mestreechs aan te hawte.
Ingeland (Ingels: England) is ei vaan de veer staote boe-oet 't Vereineg Keuninkriek is opgebouwd. 't s e keuninkriek mèt keuningin Elizabeth II aon 't hoof. In 't noorde grèns 't aon Sjotland, in 't weste aon Wales. Vaan de landsdeile is Ingeland mèt 130.395 km² 't groetste en mèt 49,1 miljoen inwoeners is de bevolking zelfs wiedoet de groetste. De houfstad vaan 't Vereineg Keuninkriek, Londe, ligk in dit landsdeil en de mach en cultuur is vaanajds hei gecintreerd; de ander landsdeile zien Keltische len die door de Ingelse door de jaore eweg geannexeerd zien. Daorum veent me 't neet nujeg Ingeland 'n eige regering en parlemint te geve, wie dat in de ander deilstaote wel 't geval is.
De naom Ingeland beteikent land vaan de Angele, boemèt de Angelsakse bedoeld weure: zuug oonder Historie. In 't daogeliks spraokgebroek weurt d'n tèrm Ingeland dèks gebroek veur 't gans Vereineg Keuninkriek.
[bewirk] Administratief indeiling
Ingeland is ingedeild in eineg tientalle county's, die dèks nog oet d'n Angelsaksischen tied stamme.
[bewirk] Historie
Roond 2000 veur Christus immigreerde de Megalietebouwers in Ingeland, die dao oonder ander dinger 't bereump Stonehenge achterlete. Ze woorte um 500 veur Christus verdreve door de Kelte, die ziechzelf Britonne gónge neume; daovaan kump daan ouch de naom Brittannia. Oonder keizer Claudius lukden 't de Roemeine 't zuidelik deil vaan 't eiland te vereuvere. Wienie in de viefde ieuw de Roemeine verdreve woorte naome Keltische hiere de mach wier euver. Legendarisch woort keuning Arthur, vaan wee de faam ziech door sages en legendes euver gans Europa verspreide.
Al gaw evels vele Germaanse stamme 't eiland binne: de Angele, de Sakse en de Jutte, die laanksemaon ummer wijer nao 't noorde en weste opsjove, dewijl 't noordelik deil vaan 't eiland door Kelte oet Ierland binnegevalle woort: dao stiechte ze 't laoter Sjotland. Roond de achste ieuw waore de meiste Germaanse riekskes tot ei keuninkriek samegesteld; daan evels vele de Vikinge oet Denemarke binne, mèt wee de Angelsakse aon 'ne machstrijd begóste die oeteindelik eindegde in e houwelik tösse de twei voorstehoezer.
In 1066 lukden 't de Noormanne toch gaans Ingeland te vereuvere: deeskier kaome ze oet Normandië, boe ze al e paar iewe leefde en volkoume verfrans waore. Willem de Vereuvereer woort keuning vaan Ingeland en is de stamvajer vaan de medèrn Britse dynastie. Vaanaof hei begint me de keuninge vaan Ingeland te telle. De Normandische vereuvereers zouwe de cultuur vaan Ingeland ingriepend goon beïnvleuje: get daovaan is te zien in de mèdern Ingelse taol: die veur zoe 40% oet Ajdfranse leinwäörd besteit.
Vaanaof dat memint veurde Ingeland 'n expansionistische polletiek: vaan de elfde ieuw tot de zestiende ieuw vereuverden 't Ierland, in d'n daartiende ieuw woort Wales geannexeerd ( de kroenprins vaan Ingeland hètde voortaon "Prins vaan Wales"), en tege Frankriek (zuug Hoonderdjaoregen Oorlog) en Sjotland veurde me aondorend campanjes. In 1543 woort Wales formeel bij Ingeland getrokke en in 1707 woorte Ingeland en Sjotland tot ei keuninkriek vereineg; zuug veur de historie wijer oonder Vereineg Keuninkriek.
