Битка кај Хидасп
Од Википедија, слободна енциклопедија
|
||||||||||||||||||||||||||||||
|
||||||||||||||||||||||||||||||
Битката кај реката Хидасп била битка во 326 п.н.е помеѓу Александар Македонски и индискиот крал Пор (санскрит: Пурурава) крај реката Хидасп (денешна река Џелум) во регионот Пенџаб. Кралството на Пор во делот од стара индија кој денес му припаѓа на Пакистан. Оваа битка бил последниот покрупен судир на Александар Македонски. Иако победиле, уморената македонската војска одбила да оди подлабоко во Индија. Земајќи ја в предвид големината на неговата војска, Пор се покажал како силен противник.
Содржина |
[уреди] Борци
- Македонци и разни други грчки племиња, персиски и индиски сојузници под воство на Александар со околу 4,000 коњица и 50,000 пешадија и 270,000 војска под водство на Кратер кои играле диверзиона улога.
- Кралот Пор со 200 бојни слонови, 6,000 коњица и 30,000 пешадија.
[уреди] Локација
Битката се одвивала на источниот брег на реката Хидасп, (денешен Џелум која е притока на реката Инд) близу денешните места Лила и Бора во Пакистан.
[уреди] Увертира
По конечниот пораз на Ахеменидската империја под водство на Бес и Спитамен во 328 п.н.е, Александар почнал со походи на разните индиски кралеви во 327 п.н.е. Според некои извори Александар имал 120,000 војска, додека според други восјата не броела повеќе од 35,000 војници, од кои коњицата била една третина.
Главниот багажен караван поминал преку Киберскиот премин, но помала група војници под команда на Александар преминале преку север, освојувајќи ја тврдината кај Орно (денешен Пир-Сар, Пакистан) по пат. ВО рана пролет следната година, ги соединил своите сили и се сојузил со Таксил (познат и као Амби), кој бил крал на Таксила, против неговиот сосед, кралот на Хидасп.
[уреди] Битката
Кралот на Хидасп се сместил на левата страна од реката за да ги спречи преминувањата на истата. Реката Хидасп е доволно длабока и брза за да го однесе секој што сака да ја премине. Затоа Александар почекал неколку дена, со многу маршеви и контрамаршеви како и информациска војна (со тоа што им „дал на знаење“ на мештаните дека смета дека реката е премногу длабока за преминување, факт кој го дознал од Пор). Една ноќ, кога осетил благосостојба во кампот на Пор, Александар собрал мала војска и ја преминал реката 17 км низводно. Бидејќи ја гледал главната војска со Кратер сеуште пред него, Пор пратил само малку војска да се соочи со нападот. Меѓутоа тој погрешно проценил и војската била убиена заедно со неговиот син.
Кога битката подоцна почнала, Александровата коњица била сместено на десното крило, но александар пратил група коњаници да ги заобиколи индијците и да ги нападне одзади. Индијците имале коњица на двете крила, бојни слонови напред и пешадија позади слоновите.
Овие бојни слонови ја правеле ситуацијата многу тешка за Александар. Речиси сите негови победи се должеле на неговата способност да го раздвои непријателот и да јуриша со неговите коњички придружници низ отворот. Меѓутоа слоновите ги уплашувале македонските коњи. Така Александар морал да ја промени неговата стратегија.
Александар ја започнал битката со вообичаениот јуриш на десното крило (лево на индијците) со предвидливи резултати, индиското лево крило ослабело и Пор ја зајакнал таа страна со коњица од десното крило. Ова ги оставило индиските коњаници без никој да ги брани од опколниот напад одзади. Александар го сакал токму ова. Тој ја уништил индиската коњица без да ги доближува неговите коњи до слоновите. Доколку индиската коњица не била уништена, таа сигурно би претставувала закана за фалангата подоцна во битката и македонската коњаница не би можела да ја поддржува пешадијата во борбата против индиската коњица заради близината на слоновите.
Во меѓувреме, македонската фаланга и персиската пешадија трнале напред за да го пречекаат јуришот на слоновите, кој бил запрен, иако со тешки последици оп пешадијата. Махутите на слоновите биле убиени, а некои биле повредени, така што војската на Александар успеала да ја обиколи индиската војска. По Загубата на огромен број животи, Пор, кој бил ранет во борбата се предал.
Кралот Пор бил еден од многуте индијци кои го импресионирале Александар. Погоден од најмалку шест стрели во битката, но сеуште на нозе, тој бил запрашанј од Александар како би сакал да биде третиран. Одговорот бил: „како крал“. Пор исто така бил висок речиси 210 см во споредба со Александар кој бил од низок раст.
Тешко е да се измерат жртвите, но се знае дека индијците ја изгубиле целата своја коњица, голем дел од пешадијата и преку 100 бојни слонови. Македонците фатиле 80 слона, но изгубиле многу пешадија во битката. Коњицата имала многу помалку жртви. Историчарот Питер Грин вели дека Александар изгубил дури 4,000 војници, главно фаланга. Тие биле оние кои морале да се соочат со слоновите бидејќи коњите не сакале ни да се доближат.
[уреди] Последици
Храброста и војните вештини на Пор го импресионирале Александар. Покрај тоа што Пор бил поразен, Александар му го поштедил животот и го поставил за повторен владетел на Хидасп во негово име. Ова била најдалеката точка кај што Александар стигнал заради одбивањето на неговата војска да оди напред не само заради тоа што била истоштена, туку и заради тоа што за прв пат го увидела вистинскиот начин на употреба на слонови во битка. Дариј пред тоа употребувал слонови во битка, но тие не играле значајна улога. Тука фалангата за прв пат се соочила со јуриш на слонови и чудо е што воопшто успеала да ги одбие заради тешкиот психолошки ефект што тие го имале на војниците.
Иако Александар успеал да ја освои само северозападна Индија, неговиот поход извршил големо влијание. Со тоа што ги победил опасните локални властелини во Хиндукуш и соседните региони, тој го припремил теренот за идната Маурска империја, втората империја која успеала да ја освои цела Индија.
Александар умрел во 323 п.н.е неколку години подоцна и неговата империја се распаднала во граѓанска војна. По разни битки и бунтови, Хидасп повторно станал независен.
како резултат на оваа битка Александар основал два града, Никеја (Победа) на местото на денешен Џалапур и Букефалија (веројатно) на местото на денешна Бера, Пакистан. Букефал бил коњот на Александар, кој загинал или во битката, или подоцна од старост и истоштеност.
