Jalan raya

From Wikipedia

Jalan raya di Jepun

Jalan raya ialah jalan besar atau main road yang menghubungkan satu kawasan dengan kawasan yang lain. Biasanya jalan besar ini mempunyai ciri-ciri berikut:

Digunakan untuk kenderaan bermotor
Digunakan untuk orang awam
Dibiayai oleh badan awam
Pengunaannya tertakluk kepada undang-undang pengangkutan

Secara umumnya sistem jalan raya bagi sesebuah negara diklasifikasikan kepada:-

Lebuhraya
Jalan raya kebangsaan ataupun laluan persekutuan
Jalan raya negeri atau wilayah
Jalan perbandaran
Jalan-jalan lain termasuk jalan kampung dan jalan estet

Di sini harus diingatkan bahawa bukan semua jalan yang dapat dilalui oleh kenderaan bermotor itu jalan raya. Contohnya denai-denai di dalam estet. Di Malaysia jalan raya yang sah haruslah diwartakan oleh pihak bekuasa.

[Sunting] Pembinaan

Secara asasnya, pembinaan jalan raya adalah proses pembukaan ruangan-trafik yang mengatasi pelbagai rintangan geografi. Proses ini melibatkan pengalihan muka bumi, pembinaan jambatan dan terowong, malah pengalihan tumbuh-tumbuhan(Ini mungkin melibatkan pengnyahhutanan). Pelbagai jenis jentera-bina-jalan akan digunakan untuk proses ini.

Muka Bumi harus diuji untuk melihat sama ada ia mampu untuk menampung keberatan kenderaan. Seterusnya, jika perlu, tanah yang lembut akan diganti dengan tanah yang lebih keras. Lapisan tanah ini akan dianggap sebagai lapisan asasan. Seterusnya di atas lapisan asasan ini akan dilapisi dengan satu lapisan lagi yang dipanggil lapisan muka. Biasanya lapisan muka adalah terbina daripada Tar ataupun konkrit.

Pengaliran air merupakan salah satu faktor yang harus diambil kira dalam pembinaan jalan raya. Air yang menakung di atas jalan raya selepas hujan bukan sahaja akan membahayakan pengguna jalan raya, malah ia kan menghakis dan sekali gus merosakkan struktur jalan raya. Daripada itu permukaan jalan raya sebenarnya tidak betul-betul rata, sebaliknya mempunyai landaian yang berarah ke longkang di tepi. Daripada itu, air akan mengalir ke longkang secara semula jadi.

Selepas itu retroflector akan dipasang di tempat-tempat yang genting seperti selekoh yang tajam. Di permukaan jalan mungkin juga akan diletak "mata kuching", yakni sejenis objek bersinar seperti batu yang "ditatahkan" di atas jalan raya. Fungsinya adalah untuk menandakan sempadan laluan.

[Sunting] Penjagaan

Seperti semua bangunan/binaan lain, kualiti jalan akan merosot dengan masa. Rekahan dan lubang akan terjadi. Namun terdapat dua faktor yang boleh menyebabkan jalan rosak dengan cepat:

Kualiti jalan yang kurang, contohnya tiada sistem saliran yang cekap atau lapisan tar yang terlalu nipis.
Berat kenderaan melebihi kapasiti, sama ada kerana jumlah trafik yang banyak atau digunakan oleh kenderaan yang lebih muatan.

[Sunting] Perekonomian jalan raya

Jalan raya boleh meningkatkan kegiatan ekonomi di suatu tempat kerana ia boleh meningkatkan ketersampaian sesuatu penempatan. Dengan adanya jalan raya, komoditi boleh mengalir ke dalam pasaran penempatan dan hasil ekonomi sesuatu penempatan boleh dijual kepada pasaran luar-tempatan. Selain itu, jalan raya juga membentuk ekonomi trafik di sepanjang laluannya. Contohnya, di penengahan laluan jalan raya utama yang menghubungkan bandar-bandar besar, penduduk tempatan boleh mengadakan peniagaan makanan kepada pemandu lori yang kerap lalu di situ. Satu contoh yang baik bagi ekonomi trafik boleh dilihat di pekan Machap, Johor Malaysia. Sehubungan itu, Machap telah menjadi tempat istirehat bagi bas jarak-jauh kerana adanya fasiliti istirehat yang lengkap di situ dan juga kedudukannya yang terletak di laluan Lebuhraya Utara Selatan. Di Machap, penumpang-penumpang bas akan membelanjakan wang untuk perkhidmatan restoran dan juga perkhidmatan tandas.

Ekonomi Trafik-Istirehat seperti yang berlaku di Machap sebenarnya tidak hanya bergantung kepada lokasi dan juga fasiliti. Apa yang lebih penting ialah hubungan pihak peniaga restoran dengan pemandu bas. Untuk menarik lebih banyak pemandu bas datang ke mari bersama penumpangnya, peniaga restoran boleh membeli hati pemandu bas dengan menyediakan makanan dan rokok yang percuma kepada pemandu bas. Tetapi cara yang paling berkesan ialah berhubung terus dengan Syarikat Bas supaya menjadikan sesuatu tempat sebagai tempat istirehat yang rutin.