Alfons I van Portugal
| 1109-1185 | ||||||
|---|---|---|---|---|---|---|
 |
||||||
| Koning van Portugal | ||||||
|
||||||
|
Alfons I (Portugees; Afonso Henriques) (circa 1109 – 1185) was koning van Portugal die de Portugese onafhankelijkheid van Kastilië (1139) bereikte en een dynastie vestigde.
Alfons I was de zoon van Hendrik van Bourgondië. Nadat zijn vader in 1112 was overleden reageerde zijn moeder, Theresia van León, over de provincie Portugal. Dit deed ze samen met haar Spaanse minnaar, Fernando Pérez.
Onder haar gezag nam de onvrede onder met name de edelen toe. Alfons verenigt een groot aantal van de ontevreden edelen en ging in Guerrillaachtig gevecht met zijn moeder en haar aanhang. Zijn moeder spitte het onderdelf en Alfons werd de nieuwe machthebber. Maar niet veel later mocht hij opnieuw in gevecht, nu tegen de koningen van León en Kastilië wat hij zijn leven lang bijna onafgebroken zou doen.
In de Slag van Ourique versloeg in 1139 hij de de Moren. In dat jaar werd hij ook koning en plaatste in 1143 zijn land onder pauselijke bescherming. Via een verrassingsaanval nam hij 1147 nam hij Santarém over en met behulp van de Vlaamse, Engelse en Duitse kruisvaarders veroverde hij Lissabon.
In 1179 stelde hij via het Verdrag van Zamora de Kastiliaanse erkenning van zijn titel veilig. Het verdrag werd ook door Paus Alexander III goedgekeurd.
Hij was gehuwd met Mathildis van Savoye (rond 1130 - 1157), dochter van graaf Amadeus III van Savoye, en kreeg volgende kinderen:
- Mathildis (Mafalda) (-1174) verloofd met koning Alfonso II van Aragon (1154-1196)
- Mathildis (-1218, verdronken), in 1183 gehuwd met graaf Filips van de Elzas (rond 1136 -1191) en in 1193 met hertog Odo III van Bourgondië (1196-1218)
- Sancho I van Portugal (1154-1211)
- Uracca (-1175), in 1163 gehuwd met koning Ferdinand II van Leon (1137-1118).
Zijn zoon Sancho I volgde Alfons I op en besteeg de troon in 1185
