Het Devanagari (देवनागरी) is het schrift waarin Hindi, Sanskriet, en enige andere talen geschreven worden. Het is van oorsprong een syllabisch schrift, zodat bijvoorbeeld het teken voor 'v' (व) eigenlijk de lettergreep 'va' voorstelt. De tekens die gezamenlijk een woord vormen worden gewoonlijk doorverbonden door een bovenliggende streep, maar er zijn lettertekens die deze streep doorbreken. Een van de bekendste devanagaritekens is ॐ (de Om of Aum).
- De devanagaritekens zijn alleen te lezen als de browser de volledige Unicode tabel ondersteunt... Windows 98 laat hier doorgaans verstek gaan.
Devanagari klinkers
देवनागरी स्वर
Klinker |
Transliteratie |
Uitspraak |
अ |
a |
iets zwakker dan in 'kat' |
आ |
aa |
'aa' ong. als in 'haat' |
इ |
i |
'i' als in 'ik' |
ई |
ii |
'ie' als in 'wiel' |
उ |
u |
korte 'oe' als in 'boek' |
ऊ |
uu |
lange 'oe' |
ऋ |
RRi |
r als (half)klinker |
ॠ |
RRI |
idem, lang |
ऌ |
LLi |
l als halfklinker |
ॡ |
LLI |
idem, lang |
ए |
e |
'ee' als in 'beet' |
ऐ |
ai |
'e' als in 'bed' |
ओ |
o |
'o' als 'bon' |
औ |
au |
lange 'o' als in 'vòòr' |
Diakritische tekens |
ः |
aH |
visarga - voegt aspiratie toe |
् |
|
halant - verwijdert de klinker uit de lettergreep |
Midden in een woord worden de klinkers in verkorte vorm geschreven:
- De 'e' wordt als een soort vlag boven de streep, boven de voorafgaande medeklinker geschreven. De lettergreep 'de' als in 'devanagari' wordt dan दे waarin द de medeklinker 'd' voorstelt.
- De korte 'a' wordt niet geschreven omdat hij automatisch in het lettergreepteken is inbegrepen als er geen klinker wordt gespecificeerd. De lettergreep 'na' is bijvoorbeeld न net als de letter 'n' als न wordt geschreven.
- Een lange 'aa' wordt als een verticale streep geschreven. Dus de lettergreep 'na' is न en de lettergreep 'naa' wordt ना
- Zowel de korte 'i' als de lange 'ii' hebben een verticale streep die met een lus aan de bijbehorende medeklinker verbonden wordt. De lettergreep 'rii' is bijvoorbeeld री waarin र de 'r' voorstelt. Bij de klinker 'i' is er iets bijzonders aan de hand. Hier staat de verticale streep echter vóór het medeklinker teken. De lettergreep 'gi' is bijvoorbeeld गि waarin ग de 'g' voorstelt.
- Net als bijvoorbeeld het Frans en het Pools heeft ook het Hindi nasale klinkers. Zij worden eenvoudig weergegeven door een punt boven de lijn te schrijven, bijv. यं voor de nasale 'y'.
(Er zijn veel meer samenstellingen)
De retroflexe medeklinkers worden uitgesproken met teruggebogen tong, zoals bij de Amerikaanse 'r'-klank. Het verschil tussen 't' en 'th' is ongeveer het verschil tussen een Standaardnederlandse en een Groningse 't' (als in 'Marthinithoren'). De palatalen 'ch' en 'j' zijn ongeveer de 'tj' en 'dj' klanken in 'petje' en 'bedje'. Bij de geaspireerde versies 'chh' en 'jh' moet er dan nog flink bij geblazen worden.
In India gebruikt men ook eigen tekens voor de cijfers, zij staan dichter bij de oorspronkelijke cijfertekens, waar de westerse van afgeleid zijn:
De hierboven gebruikte ITRANS transliteratie is een verliesloos transliteratiestelsel dat gebruikt wordt om hindi in het Latijnse alfabet weer te geven. Het is grotendeels gebaseerd op de Engelse uitspraak van ons alfabet en wordt wijd en zijd toegepast, ook op het web. In ITRANS is het woord 'devanagari' geschreven als 'devanaagarii' om de lange 'aa' en 'ii' in het woord aan te geven.
Voor een overzicht van alle pagina's met betrekking tot India op Wikipedia zie India van A tot Z.