Elia (profeet)
Elia is een van de grote profeten in de Tenach en het Oude Testament. Zijn veelbewogen leven wordt beschreven in de boeken 1 en 2 Koningen. Hij trad op in de 8ste eeuw voor de gangbare jaartelling, toen het volk van Israël opnieuw de afgoden was gaan dienen.
Hij ging naar koning Achab en kondigde een grote droogte aan. Toen niemand zich bekeerde, verborg hij zich bij de beek Cherith, waar hij elke ochtend en avond door raven werd gevoed. Bekend is het verhaal van zijn ontmoeting met de weduwe van Sarfat. Hij verrichtte daar een wonder; het meel in de pot raakte niet op en de kruik met olie raakte niet leeg. Ook wekte hij de zoon van zijn gastvrouw, nadat het kind gestorven was, weer tot leven.
Op de berg Karmel komt het tot een beslissende ontmoeting met de priesters van de Kanaänitische afgod Baäl, waarbij God op Elia's gebed vuur uit de hemel laat neerschieten terwijl daarvoor de offers van de priesters van Baäl zonder vuur waren gebleven. Op bevel van Elia worden deze Baälpriesters vervolgens door de toekijkende Israëlieten gedood.
Hierna moet Elia vluchten omdat de vrouw van koning Achab, Izebel, hem dreigt te vermoorden. Aangekomen bij de berg Horeb in de Sinaï-woestijn heeft hij een diepgaande ervaring van God en krijgt hij de opdracht om een opvolger te zalven, Elisa. Omdat koning Achab op onrechtmatige wijze de wijngaard van Naboth heeft verkregen waarbij deze laatste is gestenigd moet Elia Achab en zijn vrouw Izebel van God hun dood aanzeggen wat enige tijd laten zijn beslag krijgt.
Niet lang daarna volgt het einde van Elia's leven op aarde; hij sterft niet op normale wijze maar wordt ten hemel opgenomen waarvan zijn opvolger Elisa getuige is.
[bewerk] Eliahoe in het jodendom
Joden verwachten op grond van de profetie van Maleachi (4: 5-6) op de terugkomst van Eliahoe (de Hebreeuwse naam van Elia) die vooraf zal gaan aan de komst van de messias. Men zet daarom bij de briet mila een stoel voor hem klaar. Ook staat er een beker wijn voor Eliahoe op de sederschotel gedurende de sederavond.
[bewerk] Elia in het Nieuwe Testament
Jezus maakt duidelijk dat Johannes de Doper de rol van Elia heeft vervuld (o.a. Mattheüs 11:14), maar zegt ook dat 'Elia' nog moet komen (Mattheüs 17:11).
Elia zelf komt ook nog in het Nieuwe Testament voor en wel bij de zogeheten Verheerlijking op de Berg tezamen met Mozes. Zij spreken daar met Jezus over Zijn toekomstig lijden te Jeruzalem (Zie Mattheüs 17:1-13).
