Harley-Davidson
Inhoud |
[bewerk] Harley-Davidson
Harley-Davidson is een Amerikaanse producent van motorfietsen uit de staat Wisconsin. Het merk brak door toen tijdens de Tweede Wereldoorlog grote aantallen motorfietsen werden geleverd aan het Amerikaanse leger, onder de naam Liberator.
Harley-Davidson kent een schare van fanatieke fans - onder wie Hells Angels - die van geen kritiek op hun merk willen weten. Volgens niet-fans zijn Harley-Davidsons matig ontwikkeld, schieten ze vermogen tekort, laten de prestaties te wensen over en is de wendbaarheid matig. Toch ziet het bedrijf al twintig jaar op rij zijn omzet en winst stijgen. Harley-Davidson is de enige overgebleven Amerikaanse (USA) motorfabrikant. De grootste concurrent is het Japanse Kawasaki dat twee keer zo groot is.
Pogingen om het specifieke geluid van de Harley-Davidson als merk te registreren, zijn mislukt.
[bewerk] Geschiedenis
Twee jonge engineers, William Harley en Arthur Davidson, vrienden sinds hun jeugd, werkten in hun vrije tijd aan hun eerste motorfiets. Twee broers van Arthur, Walther en William, voegden zich al snel bij dit duo, maar een onbekend gebleven Duitse immigrant, die de Franse "De Dion" motor kende, gaf de doorslag aan de totstandkoming van hun bedrijf. In 1903 verscheen een eencilinder motorfiets met een vermogen van 3 paardenkrachten. Op 30 augustus van dat jaar werd de Harley-Davidson Motor Company opgericht. Bill (William) Harley, de ontwerper van de groep, ging verder studeren op zuigermotoren, en in 1909 verscheen de eerste "V-twin", een zuigermotor met twee cilinders onder een hoek van 45 graden. Deze "V-twin" werd al snel een succes.
In de jaren twintig stonden de HD's bekend als bijzonder robuust en betrouwbaar op de toen tamelijk ruwe racecircuits. Aan het eind van de Eerste Wereldoorlog stond er een stenen Harley-Davidson fabriek in Milwaukee. In de Tweede Wereldoorlog werd de Harley-Davidson internationaal bekend als motorfiets van de bevrijders. Ze werden per schip via Moermansk in grote getale naar Rusland verscheept als oorlogshulp, en reden zodoende ook aan het oostelijk front. Menig verzamelaar heeft later zijn "Liberator" ergens uit een boerenschuur in het Oostblok gehaald en gerenoveerd.
Beroemde types zijn de genoemde "Liberator", de "Knucklehead" (1936), de "Duo Glide" (het eerste model met voor- én achtervering) en de majestueuze "Electra Glide" (1965) (het eerste model met elektrische startmotor). Na een periode van samengaan met andere firma's binnen de AMF-groep (American Machine & Foundry), waarbij ook andere motoren werden voorzien van het HD-merk (Aermacchi-HD en HD-Cagiva), kocht een groepje gefortuneerde liefhebbers in 1981 de Harley-Davidson naam terug voor 75 miljoen dollar ("The Buyback"). Ze kwamen in 1983 met een nieuwe lijn HD-motorfietsen met het zogeheten Evolution-blok, bijgenaamd Blockhead, op de markt waaronder de 833 cc Sportster, een goedkoper maar kwalitatief goed instap-model dat was bedoeld als concurrent van de vele Japanse motorfietsen. Velen kochten daarna de grotere 1340 cc V-twins. Er zijn vele modificaties bedacht en men ziet HD's zowel in de meest kale -, als in bijzonder opgesmukte versies rondrijden.
In de cult-film Easy Rider speelden HD-motoren van het type "custom", ook wel chopper genoemd, een hoofdrol. Customs met hun vele chroom en extreem hoge sturen, zijn in de zestiger jaren (en lang daarna) een hype geweest. Veel merken hebben een vergelijkbaar model uitgebracht.
[bewerk] Huidige tijd
Types V-twin-blokken: Flathead (Liberator), Knucklehead, Panhead, Shovelhead, Blockhead. Deze namen verwijzen naar de vorm van het kleppendeksel en zijn in feite bijnamen. HD zelf heeft steeds een andere typeaanduiding (bijvoorbeeld: model J, F, ..., Evolution²)
Liefhebbers blijven de oudere modellen onderhouden en berijden. Er zijn veel HD-clubs van enthousiaste mannen en vrouwen.
Enige bekende HD-modellen van de laatste jaren: de "Softtail" waarbij de achtervering onderaan het frame is verborgen zodat de motorfiets eruit ziet als een hardtail, zoals in de jaren voor de invoering van de achtervering; de "Fat Boy" die feitelijk een apart model is in de softtail-familie; en de "Heritage", een softtail in retro-uitvoering; de Sportster-familie; de ElectraGlide-familie .
[bewerk] Spot- en bijnamen
Spot- en bijnamen voor Harley-Davidson zijn er legio. Soms worden ze zelfs door het merk in stand gehouden:
Harley-Davidson (fabriek): The Company, American Iron, Hog heaven, Milwaukee Iron
Harley-Davidson raceteam dat in 1921 werd opgeheven: The wrecking crew
Harley-Davidson (motorfietsen): American Iron, Milwaukee Iron, Hog, Help Douwen (HD), Milwaukee Vibrator
Harley-Davidson 350 cc model A, AA, B en BA 1926: Peashooter (naar het geluid)
Harley-Davidson C-serie (500 cc, ca. 1927): Baby Harley-Davidson
Harley-Davidson Evolution-blok: Blockhead, Evo-head
Harley-Davidson F-head v-twin 1909: Silent Grey Fellow (deze eerste Harley v-twin was stiller dan de eencilinder en grijs gespoten).
Harley-Davidson Heritage Softail Nostalgia: Cow Glide (naar de Cowhide-cover van de buddyseat)
Harley-Davidson kopkleppers vanaf 1966: Shovelhead, Shovel (de kleppendeksels deden aan een kolenschop denken)
Harley-Davidson kopkleppers vanaf het Model E (1936): Knucklehead (de cilinderkoppen zaten vast met grote moeren die aan de knokkels van een vuist deden denken)
Harley-Davidson kopkleppers vanaf het model F (1948): Panhead (naar de panvormige kleppendeksels)
Harley-Davidson modellen met silent blocks: Rubber Glide
Harley-Davidson Screamin'Eagle opvoerkit: Screamin' illegal
Harley-Davidson Sportster 1970: Boatback
Harley-Davidson Sportsters met Shovelhead-blok: Ironhead
Harley-Davidson VRSC-blok dat samen met Porsche werd ontwikkeld: Revolution Engine
Harley-Davidson Wide Glides: Duck Tail
Harley-Davidson XR 750 (1970): The waffle iron (de cilinderkoppen werden zo heet dat de zuigers smolten)
Harley-Davidson XR 750 (1972): Alloy head (aluminium cilinderkoppen om de problemen met the waffle iron op te lossen)
Harley-Davidson zijkleppers: Flathead (de cilinderkoppen waren plat omdat er geen kleppen in zaten)
Zie ook: Lijst van motorfietsmerken
[bewerk] Externe link
Meer afbeeldingen die bij dit onderwerp horen kunt u vinden in de categorie Harley-Davidson van Wikimedia Commons. |