Justitiepaleis van Brussel
Coördinaten:
50°50'12" N 4°21'06" O
Het Justitiepaleis van Brussel is het belangrijkste gerechtsgebouw in België. Het is opgetrokken in eclectische stijl, op vraag van Koning Leopold II.
Aan de bouw ging een wedstrijd vooraf (27 maart 1860) waaraan Belgische en buitenlandse architecten konden deelnemen. Er was een oppervlakte van 1 hectare 60 are voorzien voor de inplanting. De beoordelingscommissie ontving 28 ontwerpen waarvan geen enkele voldeed.
Men maakte nog meer ruimte vrij (2 hectare) en de Minister van Justitie Tesch kreeg de opdracht een architect aan te wijzen. Het werd Joseph Poelaert, een architect die in de beoordelingscommissie had gezeteld. Er volgde een lange periode van discussies over de uiteindelijke kostprijs (geraamd op 12 miljoen in 1863) en de uit te voeren onteigeningen, het bedrag van de financiële tussenkomst van de stad Brussel en de provincie Brabant, enz.
Opnieuw werd de oppervlakte van het bouwterrein herzien en kwam men uit bij een oppervlakte van 4,63 hectare en een extra kost van 3,2 miljoen.
Op 31 oktober 1866 werd de eerste steen gelegd en het paleis werd op 15 oktober 1883 ingewijd. Uiteindelijk kostte het 45 miljoen BEF, inclusief het meubilair.
Het paleis is gebouwd op een sterk hellend vlak waardoor de ingangen zich op verschillende niveaus bevinden. Het heeft de vorm van een parallellogram waarvan de middellijnen respectievelijk 150 en 160m lang zijn. Het is voorzien van 8 binnenplaatsen (6000 m²), 27 grote en 245 kleine zalen of lokalen. Een monumentale koepel, 97,5 m boven de vloer, bekroont het gebouw.
Poelaert is in 1879 overleden en zag dus de voleinding van zijn levenswerk nooit.
Victor Horta was hard in zijn kritiek: "Cyclopische architectuur ontsproten aan de verbeelding van een dwerg, zonder kennis van de menselijke schaal."
[bewerk] Renovatie
In 2003 werd de dakbedekking vernieuwd en de ruwbouwstructuur werd hersteld en verstevigd. Op maandag 1 september 2003 werd de beschermfolie van de gouden koepel in de vorm van een kroon verwijderd, een aandachtstrekker in de skyline van Brussel.
In 2004-2005 werd de onderbouw gerenoveerd (oa. de zuilengalerij) en de sokkel.
[bewerk] Trivia
- Dit gigantische gebouw was in de 19de eeuw het grootste overheidsgebouw ter wereld.
- De kelders van het gebouw zou ook het hart (geweest) zijn van obscure organisaties die hun oorsprong vinden in de vrijmetselarij. Op dit ogenblik zijn er gangen, die "nergens" naar toe leiden en die afgesloten zijn door hekken waar niemand officieel nog een sleutel van heeft.
