Luchtverkeersleider
Luchtverkeersleiders zorgen voor een veilig, vlot en ordelijk verloop van het luchtverkeer. Hoewel in de media soms wordt gesproken over vluchtleiders en vluchtleiding, is dit niet correct. Luchtverkeersleiders zelf zullen ook altijd spreken over luchtverkeersleiding.
Inhoud |
[bewerk] Wat ze doen
Luchtverkeersleiders maken in feite de baan vrij, op de grond en in de lucht, voor ieder gecontroleerd vliegtuig door het toepassen van standaard separatie. Zij staan met de piloten in radiocontact en geven hen gestandaardiseerde klaringen daarvoor. Ieder executief luchtverkeersleider formuleert individueel zijn eigen klaringen. Daarbij kijken zij hoever een vliegtuig in één keer kan doorgeloodsd worden. Men spreekt dan ook vaak van vluchtloodsen in analogie met zee- en rivierloodsen. Zij doen dat in functie van de verkeerssituatie in het deel van het luchtruim (sector) waar zij met hun team verantwoordelijk voor zijn. En het spreekt vanzelf dat onderlinge coördinatie daarbij een voortdurende achtergrondbezigheid is. Vandaar de absolute noodzaak van een spirit voor teamwork.
[bewerk] Functies en categorieën
Een sectorteam bestaat doorgaans uit een planning en een executief of radar verkeersleider. In Australië heeft men de traditionele twee functies samengevoegd. Dit was mogelijk door de invoer van nieuwe consoles alsmede de lagere verkeersdrukte in het Australische luchtruim.
Het werk is globaal in drie categorieën in te delen, volgens de categorie luchtruim die gecontroleerd wordt: plaatselijke verkeersleiding, naderingsverkeersleiding en algemene of regionale verkeersleiding.
- Plaatselijke verkeersleiding gebeurt vanuit de verkeerstoren om luchtverkeer te leiden op en in de nabijheid van het vliegveld. Dit is het beeld dat de meeste mensen hebben van luchtverkeersleiding: hoog in de toren, met uitzicht op het gehele vliegveld. Het is echter slechts een klein deel van een groter geheel. De plaatselijke verkeersleiding wordt met een Engelse term (Engels is internationaal de verplichte taal in luchtverkeersleiding) ook wel Terminal Control genoemd. Overigens behelst dit niet alleen de begeleiding van vliegtuigen, maar van alle verkeer op het vliegveld. Ook tankwagens, vliegtuigslepers, bagagewagens, cateringvoertuigen, verrijdbare trappen, passagiersbussen, vogelwachters en alle overige gemotoriseerde vervoer op het vliegveld staan onder beheer van Terminal Control.
|
Separatieminima in de lucht
|
- Naderingsverkeersleiding (Approach Control) gebeurt in de regel van achter een radarscherm en is bedoeld om luchtverkeer van en naar een vliegveld te begeleiden en te scheiden (bijvoorbeeld de vertrekstroom van de aankomststroom). Aangezien dit niet "op zicht" gebeurt maar vanachter een radarscherm, is het niet noodzakelijk dat de Approach Controllers in de verkeerstoren zitten. Dit is dan ook meestal niet het geval. Zij zitten in het algemeen in een ander gebouw ergens op of in de nabijheid van het vliegveld.
- Voor het overige luchtverkeer (En Route) zorgt de algemene of regionale verkeersleiding. Die zorgt voor begeleiding en separatie van het luchtverkeer in de luchtcorridors tussen de vliegvelden. Ook hier wordt gewoonlijk gebruikgemaakt van radar. De algemene verkeersleiding zit soms in dezelfde zaal en/of in hetzelfde gebouw als de naderingsverkeersleiding, maar kan ook op een volkomen andere plek zitten. Dit hoeft niet noodzakelijkerwijs in de nabijheid van een vliegveld te zijn. LVNL op Schiphol, en Eurocontrol in Maastricht zijn organisaties die o.a. algemene verkeersleiding boven Nederland uitvoeren. De luchtverkeersleiding in militaire sectoren van het Nederlandse luchtruim wordt verzorgd door Air Operations and Control Station Nieuw Milligen. In België is Belgocontrol de verantwoordelijke instantie, al wordt het hoogste luchtruim daar ook door Eurocontrol beheerd (boven vliegniveau FL245).
[bewerk] Opleiding
Er worden flinke eisen gesteld aan je lichamelijke gesteldheid (algemene gezondheid, gehoor en zicht), je beheersing van het Engels, je ruimtelijk inzicht, flexibiliteit, creativiteit, en je bestandheid tegen werken onder druk (stress-bestendigheid). In België is er een (streng) toelatingsexamen van het ministerie van verkeer. In Nederland kunnen elk jaar dertig mensen, tussen 19 en 26 jaar oud, met de opleiding tot verkeersleider starten. Een strenge selectie bepaalt wie aan de opleiding mag beginnen. Ook de opleiding zelf is pittig. Er is een behoorlijk theoretisch gedeelte met vakken als: ICAO reglementering, meteorologie, aerodynamica, luchtvaartnavigatie, en er is praktijk met torensimulatie, radarsimulatie en oefeningen voor noodsituaties. Lang niet iedereen die eraan begint, haalt het einde van de opleiding. Door de hoge eisen die gesteld worden is er nog steeds een tekort aan verkeersleiders.
