Methaan

Methaan
Chemische formule en molecuulmodel
Molecuulstructuur methaan



Algemeen
Molecuulformule	C H₄
Smiles	C
IUPAC
Andere namen	Moerasgas
CAS-nummer	74-82-8
EINECS-nummer
EG-nummer
VN-nummer
Beschrijving	brandbaar gas
Vergelijkbaar met
Waarschuwingen en veiligheidsmaatregelen
F+ Uiterst ontvlambaar
Carcinogeen
Hygroscopisch
Risico (R) en veiligheid (S)	R-zinnen: 12 S-zinnen: 2-9-16-33
Omgang	verwijderd houden van hitte, vonken en open vuur
Opslag	Brandveilig. Koel. Verluchting langs de vloer en het plafond
ADR-klasse
MAC-waarde	Niet vastgelegd
LD₅₀ (ratten)	mg/kg
LD₅₀ (konijnen)	mg/kg
MSDS-fiches	{{{MSDS}}}
Fysische eigenschappen
Aggregatietoestand	Gasvormig
Kleur	kleurloos
Dichtheid	0,6 x 10^-3 g/cm³
Molmassa	16 g/mol
Smeltpunt	-182 °C
Kookpunt	-162 °C
Vlampunt	Ontvlambaar gas °C
Zelfontbrandingstemperatuur	°C
Dampdruk	Pa
Andere eigenschappen
Oplosbaarheid in water	bij 20°C: 3.3 g/L
Goed oplosbaar in
Slecht oplosbaar in
Onoplosbaar in
Dipoolmoment	D
Viscositeit	Pa·S
Kristalstructuur
Thermodynamisch gedrag
Δ_fG^o_g	kJ/mol
Δ_fG^o_l	kJ/mol
Δ_fG^o_s	kJ/mol
Δ_fH^o_g	-74,81 kJ/mol
Δ_fH^o_l	{{{fH0l}}} kJ/mol
Δ_fH^o_s	{{{fH0s}}} kJ/mol
S^o_{g, 1 bar}	83,7 J/mol·K
S^o_{l, 1 bar}	{{{S0l}}} J/mol·K
S^o_s	{{{S0s}}} J/mol·K
C^o_p,m	J/mol·K
Evenwichtsconstanten
Klassieke analyse
Spectra
Waar mogelijk zijn SI-eenheden gebruikt. Tenzij anders vermeld zijn standaard omstandigheden gebruikt (298,15K of 25°C, 1 bar)

Methaan is de eenvoudigste koolwaterstof.

Methaan (CH₄, moerasgas), ontdekt door Alessandro Volta in 1778, is het voornaamste bestanddeel van aardgas. Het wordt in natuurlijke vorm aangetroffen in samenhang met aardolie en andere fossiele brandstoffen en heeft een vergelijkbare geologische oorsprong, ontstaan uit vergane resten organisch materiaal. Het is bij kamertemperatuur en bij atmosferische druk een gas. De stof heeft (bij 1 atmosfeer druk) een smeltpunt van 91K (-182 °C) en een kookpunt van 111K (-162 °C).

Zie: dwaallicht

[bewerk] Risico's

R- en S-zinnen:

R12: Zeer licht ontvlambaar.

S 2: Buiten bereik van kinderen bewaren.
S 9: Op een goed geventileerde plaats bewaren.
S 16: Verwijderd houden van ontstekingsbronnen. Niet roken.
S 33: Maatregelen treffen tegen ontladingen van statische elektriciteit.

[bewerk] Ontstaan

Methaan ontstaat bij afbraak van organische stoffen door bacteriën onder anaerobe omstandigheden. In januari 2006 is uit onderzoek gebleken dat het tropisch regenwoud grote hoeveelheden methaan produceert. Ook in de omgeving van rundveehouderijen is een verhoogde concentratie van methaan aanwezig, omdat door de bacteriën in de voormagen van runderen bij het verteren van het voedsel methaan gevormd wordt. Ook in zuurstofarme grond wordt o.a. door de afbraak van dode plantenwortels methaan gevormd.

Uit makkelijk afbreekbare organische stoffen ontstaat methaan volgens de vrij snel verlopende reactie:
CH₃COOH -> CH₄ + CO₂
Ook kan methaan uit kooldioxide gevormd worden volgens de langzaam verlopende reactie:
CO₂ + 4H₂ -> CH₄ + 2H₂O.

[bewerk] Methaanhydraat

In sedimenten op de bodem der oceanen bestaan hele grote methaan-voorraden: methaan dat onder hoge druk een losse verbinding met water aangaat, en een vaste stof vormt, methaanhydraat of clathraat genaamd. Soms ontsnapt een deel van dit methaan - in gasvormige vorm - naar de oppervlakte. De clathraten zouden - vanwege de grote omvang van de bestanden - potentieel een belangrijke energiebron kunnen vormen, maar de winning ervan op de bodem van de oceaan is met de huidige stand der techniek nog zeer moeilijk.

De vorming van methaanhydraten kan worden bevorderd door zogenaamde promotormoleculen toe te voegen. Dit maakt het mogelijk bij relatief beperkte drukken methaanhydraten te maken om zo aardgas te transporteren.

[bewerk] Schadelijkheid

Methaan is schadelijk voor het milieu, omdat het bijdraagt aan het broeikaseffect en de vorming van ozon en is ongeveer 20 keer zo schadelijk als koolstofdioxide. Sinds 1750 is de hoeveelheid methaan in de lucht meer dan verdubbeld.