Mijlpalen in de spoorweggeschiedenis

Mijlpalen uit de spoorweggeschiedenis in het algemeen, in het bijzonder de Nederlandse en Belgische.

[bewerk] 19^e eeuw

• 1825: Tussen Stockton en Darlington in Engeland gaat de eerste commerciële treindienst van start.

• 5 mei 1835: Tussen Mechelen en Brussel rijdt de eerste trein in België en op het vaste land van Europa.

• 20 september 1839: Tussen Haarlem en Amsterdam rijdt de eerste trein in Nederland.

• 23 juni 1854: Tussen Roosendaal (Nederland) en Antwerpen (België) rijdt een internationale trein.

• 6 juni 1864: Het station Zwolle wordt geopend, liggend aan de spoorlijn van de Nederlandsche Centraal Spoorwegmaatschappij (NCS) Utrecht – Zwolle – Kampen.

• 1866: De Staatsspoorwegen (SS) opent een groot en nieuw station in Zwolle aan de lijn Arnhem – Leeuwarden. De SS had voor al haar lijnen standaardstationsgebouwen ontwikkeld in vijf verschillende klassen (5e klasse = klein tot 1e klasse = groot). Station Zwolle en Dordrecht zijn de enige twee overgebleven 1e klasse SS-stations.

• 1 januari 1881: De spoorlijn Zwolle – Almelo (exploitatie SS) komt gereed.

[bewerk] 20^e eeuw

• 15 januari 1903: de spoorlijn Zwolle – Ommen (later Zwolle – Emmen – Gasselternijeveen. Exploitatie SS, eigendom NOLS (Noord-Ooster Locaal Spoorwegmaatschappij).

• 1 oktober 1908: De eerste elektrische trein in Nederland rijdt. De Zuid-Hollandsch Electrische Spoorwegmaatschappij (ZHESM) elektrificeert haar spoorlijn Rotterdam Hofplein – Scheveningen (Hofpleinlijn) met 10.000 volt wisselspanning met een frequentie van 25 Hz.

• 1 april 1926: Op de Hofpleinlijn wordt de bovenleidingspanning omgezet naar de nieuwe landelijke norm van 1500 volt gelijkspanning. Vandaag de dag nog steeds de gangbare bovenleidingspanning in Nederland.

• 23 juli 1926: De Nationale Maatschappij der Belgische Spoorwegen wordt opgericht.

• 19 december 1932: De "Fliegende Hamburger" wordt in dienst gesteld. Een aerodynamisch gevormd dieseltreinstel (een zogenaamd 'eierkopf' model) Deze Duitse trein had een dienstsnelheid van 160 kilometer per uur. Ook in Nederland werden treinen vanaf die tijd tot 1949 met gestroomlijnde neus gebouwd.

• 1935: De spoorlijn Antwerpen – Brussel is de eerste geëlektrificeerde spoorweg in België (3000 Volt gelijkspanning).

• 4 oktober 1952: Koning Boudewijn opent de Brusselse Noord-Zuidverbinding. Voortaan kunnen treinen van Brussel-Noord naar Brussel-Zuid doorrijden via een tunnel onder het centrum.

• 3 juni 1956: In Europa verdwijnt de oude1e klasse. Dat wil zeggen: de overige klassen werden opgewaardeerd, het comfort dus niet. De 3e klasse heette voortaan 2e klasse en de 2e klasse voortaan 1e klasse. Daarvoor kwam de 1e klasse in lokale treinen niet voor.

• 2 juni 1957: Begin van de Trans Europ Express (TEE), voorloper van de Eurocity's en het Europese net van hogesnelheidstreinen.

• 1958: Laatste stoomtrein in reguliere dienst in Nederland.

• 8 januari 1962: Groot spoorwegongeluk bij Harmelen. Naar aanleiding hiervan wordt in Nederland Automatische Trein beïnvloeding (ATB) (versneld) ingevoerd.

• 1964: Opening van de eerste Shinkansen (hogesnelheidslijn) in Japan.

• 1966: Laatste stoomtrein in reguliere dienst in België.

• 20 mei 1977: Prins Bernhard opent het eerste gedeelte van de Zoetermeer Stadslijn.

• 1981: De eerste Europese hogesnelheidslijn tussen Parijs en Lyon wordt in gebruik genomen.

• 24 september 1983: Ondanks protesten van o.a. reizigersvereniging ROVER, rijdt de laatste trein tussen Haarlem en IJmuiden.

• 29 mei 1987: Het eerste gedeelte van de Flevolijn (Weesp – Almere Buiten) wordt geopend.

• 1 mei 1988: De ICE verbetert het wereldsnelheidsrecord voor treinen tot 406,9 km/h.

• juni 1988: De Nederlandse spoorwegen presenteren het ambitieuze toekomstplan Rail 21.

• 18 mei 1990: De TGV verbetert het wereldsnelheidsrecord voor treinen tot 515,3 km/h.

• 6 mei 1994: Het Franse en Engelse spoorwegnet worden op elkaar aangesloten met de opening van de Kanaaltunnel.

• 1 januari 1995: De NV Nederlandse Spoorwegen wordt verzelfstandigd. Het bedrijf wordt nu niet meer direct door het Ministerie van Verkeer en Waterstaat bestuurd en wordt opgesplitst in een aantal BV's. De NS blijft 100% eigendom van de Nederlandse staat.

• 11 augustus 1996: Lovers Rail rijdt tussen Amsterdam en IJmuiden met de Kennemerstrand Expres. Op de treinen van deze particuliere treindienst zijn NS-tickets niet geldig.

• 14 december 1997: De HSL1 tussen Brussel en de Franse wordt grens in gebruik genomen.

• 24 mei 1998: De eerste NS-treindienst wordt opgeheven, ten behoeve van een gedecentraliseerde treindienst. Busmaatschappij Oostnet (thans: Connexxion) neemt de lijn Almelo – Mariënberg van NS Reizigers over.

[bewerk] 21^e eeuw

• 15 december 2002: De NBS (Neubaustrecke) Rhein-Main, een Duitse hogesnelheidslijn voor 300 km/h, wordt in gebruik genomen tussen Keulen en Frankfurt.

• 15 december 2002: In België wordt de HSL2 tussen Leuven (Bierbeek) en Ans (Bierset), bij Luik in gebruik genomen. De Thalys rijdt hier maximaal 300 km/h, de binnenlandse Intercity Oostende – Eupen max. 200 km/h. De ICE naar Brussel blijft voorlopig over de oude spoorlijn rijden.

• 1 juli 2002: NS Railinfrabeheer, NS Railned en NS Verkeersleiding worden uit de NS-holding gehaald en onder toezicht van het Ministerie van Verkeer en Waterstaat geplaatst. Vanzelfsprekend verdwijnt daarmee ook de lettercombinatie 'NS' uit de naam van deze taakorganisaties.

• 1 januari 2003: ProRail wordt opgericht als koepelorganisatie van Railinfrabeheer (RIB) , Railned en Railverkeersleiding (RVL). De drie organisaties heten voortaan: "ProRail Railinfrabeheer", "ProRail Railned" en "ProRail Railverkeersleiding"

• 28 februari 2003: Gedeputeerde van Zuid-Holland Marnix Norder (PvdA) opent de lightrailverbinding Gouda – Alphen aan den Rijn. De eerste proef in Nederland met trams en treinen op hetzelfde spoor.

• 14 december 2003: In Nederland zijn nieuwe boogaansluitingen, de Gooiboog en de Hemboog en de bijbehorende treindiensten Hoorn Kersenboogerd – Hoofddorp en Utrecht – Almere Buiten in gebruik genomen. Syntus heeft de treindienst Zutphen – Oldenzaal overgenomen van NS Reizigers.

• 30 april 2006: Laatste reguliere dienst met stoomtreinen in China wordt beëindigd.

• 30 juni 2006: De eerste spoorlijn tussen Peking (China) en Lhasa (Tibet) wordt geopend. De lengte is 2000 kilometer, en de lijn is met haar hoogste punt op 5076 meter boven zeeniveau tevens de hoogst gelegen lijn ter wereld.

[bewerk] Zie ook

• Mijlpalen in de geschiedenis van het stads- en streekvervoer
• Trein
• Spoorweg