Mongolen
De Mongolen vormen een etnische groep ontstaan in een gebied dat tegenwoordig Mongolië en delen van Rusland en China omvat. Thans zijn er ongeveer 10 miljoen Mongolen. Ze spreken de Mongoolse taal en zijn één van de 56 nationaliteiten officieel erkend in de Volksrepubliek China.
Inhoud |
[bewerk] Cultuur en leefwijze
Van de naar schatting 9 miljoen Mongolen wonen 2,7 miljoen in Mongolië zelf, 5 miljoen in Binnen-Mongolië (China) en 1 miljoen in Rusland. De belangrijkste groep van de Mongolen wordt gevormd door de Chalcha. Andere belangrijke subgroepen zijn de Boerjaten en Dorboten (Dörbed) in Siberië, de Kalmukken in de Noordelijke Kaukasus en de Daur, Tu en andere groepen in China. De Afghaanse Hazara en verschillende andere Turkse volkeren zijn ontstaan uit de Mongolen.
De Mongolen hebben een eigen taal, het Mongools, die volgens de meeste taalgeleerden in de Altaïsche taalfamilie thuishoort, waarmee het verwant zou zijn aan het Turks. Ze hebben een eigen alfabet dat in de 12e eeuw werd gecreëerd. Het is via het Kazachse alfabet geïnspireerd op het Arabisch. In het autonome Binnen-Mongolië wordt dit schrift nog gehanteerd, Mongolië zelf hanteert het cyrillische schrift en overweegt op het Latijnse alfabet over te stappen. Een aantal Mongolen leeft nomadisch en in tenten (yurts), hoewel de meeste de yurt voor een stenen huis hebben ingeruild en het paard voor een auto of fiets. Mongolen zijn desondanks trots op hun nomadische cultuur en verleden. Zij eten nog steeds bij voorkeur vlees en veeproducten. Het boeddhisme, en wel de lamaïstische vorm, wordt door de meeste Mongolen beleden.
[bewerk] Geschiedenis
Ondanks het feit dat ze weinig in aantal waren ten tijde van de hoogtijdagen van het Mongoolse Rijk (ongeveer 200.000), speelden de Mongolen een belangrijke rol in de wereldgeschiedenis. Onder het leiderschap van Dzjengis Khan ontstond het grootste rijk in de geschiedenis dat zich uitstrekte over 35 miljoen km² en meer dan 100 miljoen mensen telde. Eens controleerden de Mongolen het grootste gedeelte van China, Korea, Afghanistan, Georgië, Armenië, Rusland, Hongarije en de tussenliggende landen.
De mongolen waren gevreesd voor hun wreedheid. Bij hun veroveringstochten gaven ze de steden meestal eerst de mogelijkheid tot vrijwillige onderwerping. In dit geval werd de bevolking redelijk goed behandeld. Maar bij verzet werd na de verovering vrijwel de hele stad uitgemoord. De afgehakte hoofden werden als waarschuwing langs de nabije wegen opgestapeld. De omringende akkers en irrigatiewerken werden vernietigd.
[bewerk] De Mongolen in Europa
De Mongolen waren de beste ruiters en boogschutters van hun tijd. Dit liet hen toe zich over zeer grote afstanden te verplaatsen.
Ze rukten over de Hongaarse puszta op tot Boedapest , dat zij in 1241 veroverden. In 1241 wonnen ze de slag nabij Legnickie Pole (ook wel bekend als Wahlstatt). Hierbij versloegen ze een Pools-Duits leger.
Plots trokken de Mongolen trokken zich evenwel uit Europa terug. Ze dienden in hun thuisland een nieuwe Grote Khan te kiezen.
[bewerk] Tijdslijn van veroveringen
- 1200 - noordelijk China
- 1215 - Yanjing China (tegenwoordig Peking)
- 1220 - Samarkand
- 1221 - Nishapur, Perzië - ~1,7 miljoen doden
- 1221 - Merv, Perzië - ~1.3 miljoen doden
- 1221 - Meru Chahjan, Perzië - ~1.3 miljoen doden
- 1221 - Rayy, Perzië - ~1.6 miljoen doden
- 1226 - Tangut Campaign - Gengis Khan begon een oorlog tegen het Noord-Chinese Tangutvolk.
- 1241 - Boedapest
- 1241 - Slag bij Legnickie Pole (Walhstatt) in Zuid-Polen
- 1242 - Diverse steden in Dalmatië
- 1258 - Bagdad - ~800,000 doden. Leidde tot de ondergang van het rijk van de Abbasiden.
[bewerk] Mongolen en Japan
Onder Kublai Khan hebben de Mongolen tot twee maal toe geprobeerd Japan binnen te vallen. Beide pogingen mislukten.
De eerste invasievloot van 1274, bestaande uit 900 schepen met bijna 40.000 tot de tanden gewapende Mongolen, Chinezen en Koreanen aan boord, arriveerde bij het kleine eiland Takashima en hakte nagenoeg de gehele bevolking van het eiland in de pan. Twee weken later forceerde slecht weer een vroegtijdig vertrek en een wervelstorm deed de vloot met man en muis vergaan.
Kublai Khan probeerde een nieuwe massale aanval op Kyushu in 1281 met 140.000 man aan boord van een enorme vloot van 4400 schepen. Hij had de Chinezen bevolen deze vloot te bouwen binnen een tijdsbestek van slechts één jaar. De enorme vloot trachtte een tweede maal een bruggehoofd te creëren op Takashima om van daaruit Japan te overmeesteren. Gedurende 53 dagen wisten Japanse samurai de indringers te weerstaan. Tijdens de nacht van de 54e dag verjoeg een orkaan 3000 schepen en 100.000 mannen. De Japanners beschouwden deze tweede nachtelijke redding als een Goddelijke Wind. Het Japanse woord voor Goddelijke Wind is "Kamikaze"...
Recent werd aangetoond dat het ongeduld van Kublai Khan om snel over een grote vloot te beschikken resulteerde in een veel te korte bouwperiode voor de Chinese scheepsbouwers. Dit verklaart waarom de schepen niet stevig waren en gemakkelijk verwoest werden. Ook het feit dat de overwonnen Chinezen niet al te gelukkig waren met de Mongoolse overheersing had een bijkomend negatief effect op de kwaliteit van de schepen. Ze werden onvoldoende stevig gebouwd en er werd beslag gelegd op rivierboten om aan het vereiste aantal schepen te voldoen. Rivierboten hebben echter geen kiel maar een platte bodem in tegenstelling tot zeeschepen. Ze zijn zo een uiterst gemakkelijke prooi voor zeestormen.