Wikipedia:Persbericht 26/01/06

< Wikipedia:Persbericht 26 | 01

Persbericht n.a.v. recente publicaties in de media

Enkele van de media (o.a. NRC en Metro van 26/01/06) hebben aandacht besteed aan een recente procedure waarbij aan een van de gebruikers van Wikipedia de moderatorfunctie is ontnomen.

Achtergrondinformatie

Het gaat hierbij om een procedure die reeds lang bestaat.
Met uitzondering van een eerder geval dat in de kiem gesmoord werd, is dit de eerste keer dat de procedure conform de regels is toegepast.
De aanleiding tot het initiëren van de procedure is een uit de hand gelopen meningsverschil over de wijze waarop met z.g. trollen dient te worden omgegaan.
Het verschil tussen een "gewone gebruiker" en een moderator op Wikipedia is gering. Beiden kunnen zich met de bestrijding van vandalisme bezighouden. Een moderator heeft een aantal extra mogelijkheden om bijzondere vormen van vandalisme effectief te bestrijden. In deze context betekent effectief: onmiddellijk, waardoor lik op stuk beleid mogelijk is. "Gewone gebruikers" kunnen ter bestrijding van deze bijzondere vandalismevormen een verzoek indienen, dat afhankelijk van de tijd van de dag meestal binnen korte tijd door een moderator opgepakt wordt.

Vandalisme

Vandalisme is inherent aan de open structuur, die Wikipedia bewust hanteert. Het kent vele vormen, waaronder:

Baldadigheid, zoals het plaatsen van 'hoi' op een pagina, het plaatsen van schuttingtaal, of het ten dele of geheel leeghalen van een pagina. Dit soort vandalisme wordt in meer dan 99% van de gevallen binnen enkele minuten opgemerkt en hersteld.
Het plaatsen van reclame-uitingen of spam (in analogie met e-mail spam). Ook dit zijn wijzigingen die meestal vrij snel worden opgemerkt en hersteld.
Het bewust wijzigen van een op zich goed in een foutief gegeven (of het toevoegen van een foutief gegeven). Bij de beoordeling van dit soort wijzigingen is uiteraard inhoudelijke kennis over het onderwerp vereist. De Nederlandse Wikipedia kent inmiddels zoveel actieve gebruikers, dat over elk onderwerp wel kennis aanwezig is. Via een voorziening in de software, ontsnapt dit soort vandalisme meestal ook niet aan de aandacht. Het kan wel iets langer duren voor de fout hersteld wordt.

Dit zijn allemaal vandalismevormen die door elke gebruiker bestreden kunnen worden. In de dagelijkse praktijk doen zowel "gewone gebruikers" als moderatoren dit dan ook. Het enige voordeel dat moderators bij het herstel hebben, is dat zij daarvoor 1 of 2 muisklikken minder nodig hebben.

Een andere, minder evidente, vorm van vandalisme betreft het (bij herhaling) doordrukken van de eigen mening van een gebruiker. Het kan hierbij gaan over:

De inhoud van een bepaald stuk, of het geheel van een pagina.
Een mening die op een z.g. overlegpagina verkondigd wordt, hetzij een overlegpagina behorend bij een artikel, hetzij een pagina van meer algemene aard.

Deze vorm van vandalisme is in het algemeen minder objectief te beoordelen dan de hierboven genoemde soorten. Enerzijds is er de vrijheid van meningsuiting, anderzijds stoort het een aantal andere gebruikers, die vinden dat Wikipedia hiervoor niet misbruikt dient te worden.

Trollen

Een (al dan niet geregistreerde) gebruiker die bij herhaling zijn/haar mening opdringt aan anderen, wordt in het Wikipedia jargon aangeduid als trol. Het spreekt vanzelf dat er een grijs gebied is tussen wel en geen trol zijn. Dat zal sterk afhangen van de persoon die zich hierover een oordeel vormt. Evenmin is een ieder dezelfde mening toegedaan over hoe en wanneer een trol bestreden moet worden.

Deze laatste punten vormden het meningsverschil binnen de Wikipedia gemeenschap. Het is de afgelopen periode dusdanig geëscaleerd, dat dit uiteindelijk tot de procedure heeft geleid, met als resultaat dat een moderator ontheven is van zijn functie.

De gemeenschap is in meerderheid niet tevreden met het resultaat. Te verwachten is dan ook, dat na een bepaalde afkoelperiode er stemmen zullen opgaan, om het huidige stelsel van regels aan een kritische review te onderwerpen.