Pinokkio
Pinokkio (letterlijk: stukje pijnboom) is de houten hoofdpersoon in een boek van de Italiaanse schrijver Carlo Collodi, dat in 1883 in Italië werd gepubliceerd onder de titel Le avventure di Pinocchio.
Het boek werd een onmiddellijk succes en werd in vele talen vertaald (in 1915 in het Nederlands). Ook is het vele malen verfilmd, waarbij de productie door Walt Disney uit 1940 faam verwierf.
Hoewel het een kinderklassieker is geworden, werd het niet alleen als zodanig geschreven. In een vroege versie wordt Pinokkio opgehangen vanwege zijn vele fouten en overtredingen. In latere versies veranderde de houten pop uiteindelijk in een mensenkind. Collodi leefde in het werk ook zijn gevoel voor satire en allegorie uit. Recensenten concludeerden dat het werk, behalve een kinderboek, ook een allegorie was van de stijve samenleving uit die tijd en het contrast toonde tussen eerbaarheid en formele vormen en het volgen van het vrije instinct. Aanvankelijk vond men in de 'betere standen' dit boek dan ook niet geschikt voor welopgevoede kinderen (vergelijkbaar bijvoorbeeld met de Nederlandse 'Pietje Bell'). Het boek onderscheidt zich in pedagogisch opzicht ook door de prachtige gelijkenis tussen de marionet die een jongetje wordt en het kind dat opgevoed wordt tot volwassenheid. Carlo Collodi was vrijmetselaar, en sommigen speculeren dan ook dat onder meer de kritiek op de stijve samenleving en het thema van de transformatie van 'bespeelde pop' tot 'zelfstandig mens' daarop is geïnspireerd.
Sommige beelden uit het boek zijn wereldberoemd en worden regelmatig geciteerd, met name de lange neus die het gevolg is van liegen.
In het stadje Collodi, waaraan de schrijver van het boek, Carlo Lorenzini, zijn pseudoniem ontleende, is een Pinokkio-park (Parco di Pinocchio), met gebeeldhouwde taferelen uit het verhaal.
[bewerk] Personages
- Pinokkio
- Gepetto
- Japie Krekel
- Blauwe Fee
- Cleo
- Figaro
- Stromboli
- Jantje Fatsoen
- Jantje Lampepit
- Walvis
- Sluw de Kater
- De Koetsier