Robert Owen
Robert Owen (14 mei 1771 – 17 november 1858) was een sociale hervormer uit Wales. Hij wordt beschouwd als de vader van de coöperatieve beweging.
[bewerk] Biografie
Robert Owen werd in 1771 als zesde kind geboren in Newtown, Wales. Roberts vader was zadelmaker en hoefsmid. Robert was een zeer intelligent kind en heel leergierig. Na negen jaar op school te hebben gezeten ging hij in een plaatselijke winkel werken. Hier heeft hij een jaar gewerkt, waarna hij naar Londen vertrok. Daar voegde hij zich bij zijn broer. Via hem kwam hij in contact met een spinner waarvoor hij ging werken. Hier heeft hij een tijdje gewerkt, maar hij ging ook hier snel weg, en ging naar een grote spinnerij in Londen. Hier had hij het heel zwaar en na een paar maanden ging hij ook hier weg. Hij verhuisde naar Manchester en begon hier een eigen weverij met 3 werknemers. Deze onderneming ging erg goed. Dit stelde Robert in de gelegenheid manager te worden van een grote weverij en hierna werd hij "meester katoenspinner" en uiteindelijk werd hij partner in de Chorlton Twist Company.
Toen Robert zesentwintig was trouwde hij met Caroline Dale wier vader een grote weverij bezat in New Lanark. Robert nam na enige tijd de weverij over en begon alles op te knappen. Er werkten 1500 à 2000 mensen, waarvan 500 kinderen. De werkomstandigheden waren slecht: de ventilatie was erg slecht waardoor de mensen altijd kortademig waren en de werkdagen waren lang tegen lage lonen. De kinderen die er werkten waren niet of nauwelijks opgeleid. Daarom bedacht Robert iets nieuws voor deze kinderen: hij liet ze leerling-wever worden en legde de verantwoordelijkheid bij hun leermeesters. Maar dit leidde aanvankelijk niet tot resultaat waardoor de leefomstandigheden van de leerlingen slecht bleven. Ook de omstandigheden van de arbeiders waren slecht en het alcoholmisbruik lag hoog.
Robert wilde een experiment beginnen, maar moest daarvoor hij het vertrouwen hebben van de arbeiders. Dit kreeg hij toen de Amerikanen geen katoenvezels meer leverden. De weverij lag 4 maanden stil, maar Robert Owen betaalde zijn arbeiders gewoon door. Hiermee had hij veel vertrouwen gewonnen en nu kon hij beginnen met zijn experiment. Als eerste probeerde hij de werkdagen te verkorten van 13 naar 10 uur. Maar dit werd onder druk van zijn partners tegengehouden, de werkdag werd juist verlengd naar 14 uur per dag. Maar andere hervormingen hadden meer succes, want er werd een minimumleeftijd ingevoerd. Deze was minimaal 10 jaar en er werden alle kinderen uit de omgeving aangenomen. Hij liet ook de arbeidershuizen opknappen en liet de straten betegelen. Er werd ook een kosteloze school geopend. Hij bedacht ook nog een systeem om het gedrag te verbeteren: Hij maakte bordjes in verschillende kleuren zwart= slecht, blauw = onverschillig, geel = goed, en wit = uitstekend. Na enige tijd waren er alleen maar gele en witte bordjes!
Het experiment was geslaagd, zijn werknemers mochten hem en werkten hard door. Owen heeft nog twee sociale experimenten gedaan maar die zijn mislukt. Wel staat vast dat Owen veel invloed heeft gehad op het schoolsysteem, in de fabriek en in de maatschappij. Robert Owen overleed op 17 November 1858.
 |
Meer afbeeldingen die bij dit onderwerp horen kunt u vinden op de pagina Robert Owen op Wikimedia Commons. |
