Scheepsbouw
Scheepsbouw is een specialisatie in de techniek waarin men zich bezighoudt met de bouw van schepen. Het vindt normaal gesproken plaats in een gespecialiseerde faciliteit, genaamd een scheepswerf. De scheepsbouw behelst naast de constructie van schepen ook de reparatie ervan en het gereedmaken van schepen voor de vaart. Technici die gespecialiseerd zijn in de scheepsbouw volgen een gespecialiseerde opleiding. Het is een zeer oud ambacht, waarvan de wortels vermoedelijk vóór de geregistreerde geschiedenis liggen.
[bewerk] Geschiedenis
Bewijsmateriaal uit het Oude Egypte toont aan dat de oude Egyptenaren al wisten hoe planken van hout in een waterdichte "schil" te assembleren. De schepen van de Achttiende Dynastie waren ongeveer 25 meter lang en hadden één enkele mast. In een werf werd één enkel vierkant zeil aan de mast bevestigd met een extra langsligger langs de onderkant van het zeil. Dergelijke schepen konden ook met roeispanen worden aangedreven.
De schepen uit Fenicië hadden waarschijnlijk een gelijkaardig ontwerp. De Oude Grieken en waarschijnlijk andere volkeren introduceerden het gebruik van meerdere linies roeispanen voor extra snelheid. De schepen werden lichter gebouwd, voor snelheid en zodat zij aan wal konden worden gedragen.
De Vikingen ontwikkelden zogenaamde Vikingschepen, waarbij de kuip met leren banden werd vastgemaakt. In de Middeleeuwen kwamen ovaalvormige schepen steeds meer voor, met een zware boog aan beide uiteinden.
De introductie van kanonnen op schepen zorgde ervoor dat er grotere eisen gesteld werden aan de stabiliteit van schepen, evenals technieken om het interne frame te versterken. Dit soort overwegingen leidden er samen met de vraag naar schepen die geschikt waren om veilig op de open oceaan te varen toe dat het ontwerp en bouwpraktijk werden gedocumenteerd. Toch veranderden de bouwtechnieken zeer mondjesmaat.
IJzer werd geleidelijk aan steeds meer toegepast in de schipbouw, aanvankelijk in kleine objecten die grotere sterkte vergden. Voorheen werd meestal hout gebruikt. In 1843 kwam het eerste radicale nieuwe ontwerp, waarbij het schip volledig gebouwd was van ijzer. Men gebruikte langsliggers voor sterkte en waterdichte schotten om meerdere waterdichte compartimenten te vormen. Ondanks het succes werden ook daarna nog de meeste schepen vervaardigd uit houten planken, weliswaar gelegd over een ijzerframe. Staal verdrong ijzer op de markt tegen het einde van de 19e eeuw. Voor het afwerken van de dekken bleef hout (vooral teak) populair. Ook tegenwoordig wordt voor moderne cruiseschepen nog het laatstgenoemde materiaal veel gebruikt.
In de moderne scheepsbouw wordt steeds meer gebruikgemaakt van voorgefabriceerde onderdelen.
[bewerk] Zie ook
- Droogdok
- Scheepswerf
- Scheepsbouwkunde
- Henri Louis Duhamel du Monceau
- Schepenlift
