Spits (verkeer)
De spits of spitsperiode is de tijdsperiode op een dag waar de vervoersvraag het hoogste is. Vaak wordt er onderscheid gemaakt tussen de ochtendspits en avondspits.
De ochtendspits valt doorgaans in de periode van 6:00 tot 9:00. De avondspits valt in de regel tussen 15:00 en 18:00. In Nederland is de ochtendspits drukker dan de avondspits. Dit komt omdat de mensen ongeveer om dezelfde tijd beginnen met werken maar gespreider stoppen en naar huis gaan.
Vergeleken met eind jaren zeventig van de vorige eeuw is de ochtendspits meer gegroeid dan de avondspits als gekeken wordt naar het drukste kwartier. Het valt dan ook op dat de groei in de avondspits vooral is gaan zitten in het "breder" worden van de spits. 's Avonds is het gedurende een langere tijd druk, maar die drukte is dan wat minder hevig dan in de ochtendspits. Eind jaren zeventig waren de ochtendspits en de avondspits ongeveer even groot.
De Hemelvaartsdrukte is traditioneel de drukste avondspits van het jaar, het effect van het weer op het verkeer uitgezonderd. Dit komt omdat veel mensen het Hemelvaartsweekend benutten voor een korte vakantie in eigen land of in het buitenland, terwijl het woon-werkverkeer ook aanwezig is.
[bewerk] Drukste spitsen (autoverkeer)
De tien drukste spitsen gemeten in Nederland, in file-km op het drukste tijdstip, vanaf 1998:
- 8 februari 1999 975 km ochtendspits, gladheid door een dik pak sneeuw
- 25 november 2005 820 km avondspits, sneeuw, regen en windstoten*
- 26 februari 2004 762 km ochtendspits, een pak sneeuw
- 6 maart 2006 663 km ochtendspits, gladheid door sneeuw*
- 13 november 2006 606 km, ochtendspits, regen, bladeren*
- 16 november 2006 594 km, avondspits, regen*
- 15 november 2005 574 km ochtendspits, regen*
- 29 januari 2004 571 km ochtendspits, gladheid door sneeuw
- 10 februari 1999 567 km ochtendspits, gladheid door sneeuw
- 24 januari 2005 554 km ochtendspits, gladheid door sneeuw en bevriezing
Bron: VerkeersInformatieDienst
* Door wijzigingen in de meetmethode vanaf 1 juli 2005 is het "gemeten' aantal kilometers hoger dan in de oude situatie. Hoeveel hoger valt niet te bepalen, wel is door de Verkeersinformatiedienst becijferd dat de trendbreuk in de filedruk ongeveer 25% bedraagt.